Archiwum

Marzec w jaworzańskim PTEw: spotkanie z ks. Markiem Uglorzem

Ks. dr hab. Marek J. Uglorz


Gościem spotkania 4 marca 2024 r. był ks. dr hab. Marek Jerzy Uglorz, który przedstawił wstęp oraz pierwszą część tematu „Biblijny portret mężczyzny”. Prelegent w bardzo ciekawy i oryginalny sposób przekazał w oparciu o Biblię wiedzę o człowieczeństwie, gdyż Biblia nie stroni od tego tematu.

Musimy robić wszystko, by być wolnymi, gdyż tylko wtedy – niezależni od rodziny, rodu, wspólnoty, organizacji, możemy budować właściwe relacje z Bogiem i zdać się na jego prowadzenie. Najpierw każdy z nas się rodzi i wychowuje w domu rodzinnym, i bardzo ważne jest, by chłopcy wcześnie przechodzili od wpływu matki pod opiekę ojca i uczyli się samodzielności, odpowiedzialności, wiary w siebie i wierności Bogu. Przykładem tego są biblijny Abraham, Izaak, Noe, czy Jan Chrzciciel. Będzie to tematem drugiej części spotkania, która odbędzie się 8 kwietnia 2024 r.

Czytaj dalej »

Wspominano ks. bp. Tadeusza Szurmana


20 lutego 2024 r. odbyło się spotkanie katowickiego Oddziału PTEw poświęcone postaci ks. Tadeusza Szurmana, proboszcza parafii ewangelickiej w Katowicach i zwierzchnika diecezji katowickiej. Spotkanie zorganizowano w 10. rocznicę Jego śmierci i zgromadziło w katowickiej sali parafialnej liczne grono uczestników. Przybyłych powitała prezes Oddziału prof. Grażyna Szewczyk zaznaczając, że jest to nie tylko wspomnienie niezwykłego człowieka, jakim był ks. Szurman, ale również upamiętnienie jego różnorodnej działalności, poprzez którą potrafił połączyć różne środowiska, wyznania i kultury. Udział w tym szczególnym wydarzeniu wzięła rodzina ks. Szurmana – pastorowa Danuta Szurman i córka – dr Miriam Szurman-Zubrzycka, obecny proboszcz i biskup – ks. Marian Niemiec, a także wieloletnia dyrygentka chóru Largo Cantabile dr Aleksandra Maciejewska.

Kadr z filmy Wiesława Głowacza 'U źródeł'

Gościem spotkania był red. Wiesław Głowacz, twórca filmów dokumentalnych o ewangelikach, w tym z udziałem ks. Szurmana. Podczas tego wspomnieniowego popołudnia zaprezentowany został film red. Głowacza zrealizowany w świętochłowickim okresie posługi zmarłego proboszcza – jego wyjazd wraz z młodzieżą na nabożeństwo przy kamieniu na Równicy na Śląsku Cieszyńskim. Była to niezapomniana okazja, aby wysłuchać nagranych wypowiedzi ks. Szurmana, które popłynęły z ekranu w 10. rocznicę Jego śmierci. Były to wypowiedzi dotyczące ewangelickiej tożsamości i potrzeby jej pielęgnowania przez diasporalną wspólnotę mieszkająca na Górnym Śląsku.

Czytaj dalej »

Mozaikowa Rawenna rzymska i bizantyjska

Prof. dr hab. Elżbieta Jastrzębowska


19 lutego 2024 r. na spotkaniu warszawskiego oddziału PTEw prof. dr hab. Elżbieta Jastrzębowska przedstawiła niezwykle interesujący wykład „Mozaikowa Rawenna rzymska i bizantyjska”.

Prof. Elżbieta Jastrzębowska jest archeolożką klasyczną, historyczką sztuki wczesnochrześcijańskiej. Jest autorką wielu publikacji naukowych. W swoim wykładzie wykazała, jak architektura i wystój wnętrz różnych budowli ściśle związany jest z historią. Rawenna trzykrotnie miała status stolicy: w l. 402-476 była stolicą Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego, potem na przełomie V i VI w. za panowania Teodoryka, a następnie w l. 568-751 n.e. za czasów panowania bizantyjskiego. W czasach tych powstawały liczne obiekty zdobione przepięknymi mozaikami.

Czytaj dalej »

Luty 2024 r. w jaworzańskim PTEw: zebranie sprawozdawcze

Od lewej: Jan Kliber - przewodniczący zebrania, Danuta Kubala - sekretarz Oddziału


5 lutego 2024 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw odbyło się Zebranie Sprawozdawcze podsumowujące działalność Oddziału w 2023 roku. Zebranie przebiegało według ustalonego porządku. Po powitaniu obecnych przez prezesa spotkanie rozpoczęło się minutą ciszy i krótkim wspomnieniem tragicznie zmarłego w ubiegłym roku wójta Gminy Jaworze, dr. Radosława Ostałkiewicza oraz dwóch zmarłych naszych członków: Jana Pokładnika i Rudolfa Czadera.

Następnie prezes Leopold Kłoda odczytał sprawozdanie z działalności merytorycznej Oddziału. W 2023 r. odbyło się 12 spotkań, w tym 10 spotkań tematycznych, jedno sprawozdawcze oraz jedno świąteczno-opłatkowe, zorganizowano również 3 wycieczki: jednodniową do Sosnowca, dwudniową do Zamościa i Lublina oraz półdniową do Zamku w Grodźcu Śląskim. Na koniec 2023 r. Oddział liczył 60 członków, a frekwencja na spotkaniach wynosiła 38-54 osób.

Czytaj dalej »

Noworoczne spotkanie sprawozdawcze w Ustroniu


16 stycznia 2024 r. w naszym Oddziele odbyło się noworoczne spotkanie sprawozdawcze. Komisja Rewizyjna oraz Zarząd przedstawiły szczegółowe sprawozdania z ubiegłorocznej działalności. Zarząd otrzymał absolutorium.

Oddział liczy obecnie 57 członków. W 2023 r. wstąpiło do Oddziału 5 osób. Zorganizowano 11 spotkań tematycznych z zaproszonymi prelegentami. Oddział uczestniczył również w organizowanej przez Parafię oraz Miasto Ustroń Nocy Muzeów, służąc swoim dyżurem w pomieszczeniu muzealnym parafii. Ustroński Oddział PTEw zainicjował powstanie obelisku na placu parafialnym oraz odsłonięcie tablicy upamiętniającej dawny dom modlitwy Betthaus w jubileuszowym roku 240-lecia powstania samodzielnej parafii ewangelickiej w Ustroniu, włączając się tym samym w obchody „Dni Jakubowych”.

Spotkania odbywały się w sali parafialnej ustrońskiej parafii, przeprowadzono również spotkanie w Muzeum Ustrońskim, sali filiału w Ustroniu Polanie, zorganizowano wycieczkę śladami bielskich Luteran do Bielska-Białej oraz zorganizowano tradycyjne smażenie jajecznicy w filiale Ustroń Dobka. Spotkania odwiedzało średnio 40 osób. Opiekę duszpasterską sprawował ks. proboszcz Dariusz Lerch oraz inni duchowni ustrońskiej parafii.

Czytaj dalej »

Świątecznie w Ustrońskim Oddziale


Serdecznie dziękujemy za wspólny rok, za wszystkie zaangażowane ręce w nasze spotkania oraz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Ustroniu za wsparcie naszych inicjatyw, zarazem życząc błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia oraz wielu Bożych łask w nadchodzącym roku.

Dziękujemy Panu Józefowi Borucie za akompaniament przy śpiewie adwentowych pieśni.

Spotkanie z prof. Ryszardem Kaczmarkiem w Katowicach

Prof. Ryszard Kaczmarek - prelegent i prof. Grażyna B. Szewczyk


16 stycznia 2024 r. odbyło się pierwsze w tym roku spotkanie katowickiego Oddziału PTEw, w sali parafialnej przy ul. Warszawskiej 18 w Katowicach. Gościem był prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek, historyk i autor prac poświęconych przeszłości Śląska, wykładowca na Uniwersytecie Śląskim, a przy tym laureat nagrody „Śląski Szmaragd” przyznawanej przez diecezję katowicką Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Gościa przedstawiła prof. dr hab. Grażyna B. Szewczyk podkreślając znaczenie jego dorobku naukowego, który koncentrując się na tematyce śląskiej uwzględnia również wiele zagadnień z zakresu przeszłości ewangelików i Kościoła ewangelickiego na Śląsku. Prof. Szewczyk zaznaczyła, że spotkanie z prof. Kaczmarkiem zorganizowane zostało w kontekście świeżo wydanej książki, która jest pokłosiem konferencji zorganizowanej w listopadzie 2023 r. przez diecezję cieszyńską, poświęconej postaci Józefa Buzka (1873-1936), posła, polityka, przedwojennego ekonomisty pochodzącego z Ziemi Cieszyńskiej („Dla polskiej i śląskiej ojczyzny. Józef Buzek (1873-1936)”, red. Renata Czyż i Adrian Korczago, Bielsko-Biała 2023).

W nawiązaniu do tej książki prof. Kaczmarek, uczestnik ubiegłorocznej konferencji w Cieszynie, zaprezentował wykład: „Projekt konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej prof. Józefa Buzka (1873-1936) a autonomia górnośląska”. Celem wykładu było przedstawienie projektu konstytucji Józefa Buzka opracowanego na potrzeby państwa polskiego, które w 1918 r. po 100 latach niewoli odzyskało niepodległość. Projekt konstytucji Buzka został odrzucony przez Sejm Ustawodawczy, niemniej według historyka zasługuje on na uwagę, przede wszystkim ze względu na swoje nowatorskie, a zrazem nowoczesne podejście do koncepcji państwa.

Czytaj dalej »

Styczeń 2024 r. w jaworzańskim PTEw: ekumeniczne spotkanie noworoczne

Anna Skotnicka-Nędzka - p.o. wójta gminy Jaworze

Ks. Stanisław Filapek - proboszcz parafii rzymskokatolickiej w Jaworzu


Nowy 2024 rok w jaworzańskim Oddziale PTEw rozpoczął się 8 stycznia 2024 r. spotkaniem, które miało charakter ekumenicznego spotkania noworocznego. Po kilku latach przerwy spowodowanej pandemią, postanowiliśmy znowu kontynuować zwyczaj, według którego spotkania noworoczne odbywają się na przemian w parafiach ewangelickiej oraz katolickiej.

Edward Weiss - prelegent

Na spotkanie przybyli zaproszeni goście: członkowie Akcji Katolickiej przy Parafii Rzymsko-Katolickiej w Jaworzu wraz z proboszczem ks. Stanisławem Filapkiem, Anna Skotnicka-Nędzka pełniąca obowiązki wójta Gminy Jaworze oraz prelegent Edward Weiss z małżonką. Obecni byli proboszczowie naszej parafii ks. W. Wantulok i ks. A. Krzykowski oraz członkowie jaworzańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego.

Spotkanie upływało w miłej, świątecznej atmosferze, śpiewano kolędy, rozmawiano, częstowano się smakołykami, a ciekawą prelekcję „Izrael biblijny i dzisiejszy” przedstawił Edward Weiss.

Czytaj dalej »

Anioły chrzcielne w kościołach ewangelickich na Mazurach i nie tylko

Anioł chrzcielny w kościele ewangelicko-augsburskim w Sorkwitach


W pierwszej części spotkania 15 stycznia, zebrani wysłuchali i przyjęli sprawozdania z działalności oddziału w 2023 r. W drugiej części spotkania Aldona Karska opowiedziała o aniołach chrzcielnych w kościołach ewangelickich na Mazurach i nie tylko.

Anioły chrzcielne były rozpowszechnioną formą drewnianych chrzcielnic na przełomie XVII/XVIII w., szczególnie w Prusach Wschodnich, ale również na Pomorzu, w północnych Niemczech, a nawet w pojedynczych kościołach dolnośląskich. Rzeźby aniołów, sprawiających wrażenie ruchu, w locie, wymagało dużego kunsztu rzeźbiarskiego. Produkcja tych rzeźb szczególnie rozwinęła się w Królewcu. Wykonywano je również w prowincjonalnych warsztatach snycerskich. W XIX w. zaczęły znikać z wielu kościołów, usuwano je z jako zbyt kiczowate. Wylądowały na strychach, w piwnicach, w skrzyniach, podzielone na części.

Czytaj dalej »

XIII Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji Luterańskiej, refleksje i wrażenia uczestników

Ks. bp Jerzy Samiec, Ewa Śliwka i dr hab. Jerzy Sojka


18 grudnia 2023 r. warszawski oddział PTEw gościł delegatów na XIII Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji Luterańskiej (ŚFL) oraz członka Rady ŚFL. Zgromadzenie pod hasłem „Jedno Ciało, Jeden Duch, Jedna nadzieja”, odbyło się 13-19 września 2023 r. w Krakowie. Przygotowania do tego spotkania luteranów z całego świata trwały kilka lat.

Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce reprezentowało dwoje delegatów: ks. bp Jerzy Samiec i dyrektorka biura Konsystorza – Ewa Śliwka. W czasie obrad Zgromadzenia wybierano nowe władze ŚFL, a wśród wybranych członków Rady znalazł się profesor ChAT – dr hab. Jerzy Sojka. Ks bp Jerzy Samiec przypomniał jak doszło do wyboru Polski jako gospodarza XIII Zgromadzenia Ogólnego ŚFL, wspomniał też o trudnościach w przygotowaniach spowodowanych pandemią. Obrady odbywały się w krakowskim Centrum Kongresowym, obradowało ponad trzystu delegatów, ale towarzyszyli im zaproszeni goście, asystenci, chóry. W nabożeństwie inauguracyjnym wzięło udział blisko tysiąc osób, a na powitalnej kolacji w restauracji Stara Zajezdnia w Krakowie gościło ok. 800 osób!
Czytaj dalej »

Działalność patriotyczna i pedagogiczna Edwarda Aleksandra Rontalera (Ronthalera)

Edward Aleksander Rontaler (1846-1917)


20 listopada 2023 r. na spotkaniu warszawskiego oddziału PTEw Alicja Sadomska przypomniała sylwetkę Edwarda Aleksandra Rontalera (Ronthalera).

Aleksander Rontaler urodził się w 1846 roku. Był synem kantora ewangelickiego w Brzezinach. Jako uczeń ostatniej klasy gimnazjum w Piotrkowie przyłączył się do powstania styczniowego w 1863 roku. Brał udział w walkach, został ranny, był więziony. W celu uniknięcia dalszych represji, rodzina zmieniła jego personalia zastępując imię Aleksander imieniem zmarłego brata Edwarda. Po zdaniu matury w Piotrkowie studiował w Szkole Głównej Warszawskiej, uzyskując dyplom na wydziale nauk filologiczno-historycznych. Po studiach rozpoczął pracę nauczyciela w Odessie. Był autorem wielu artykułów w języku polskim i rosyjskim, a także autorem prac naukowych z pedagogiki i psychologii. W latach 90. XIX w. przeniesiony został do Petersburga gdzie pracował w zarządzie zakładów naukowych Ministerstwa Oświaty. Po przejściu w stan spoczynku przeniósł się do Warszawy i wykorzystując nowe możliwości prawne, zakładał nowoczesne szkoły: ogólnokształcące, handlowe i rolnicze. Zmarł w 1917 roku.

Czytaj dalej »

Grudzień 2023 r. w jaworzańskim PTEw

Wyższobramski Chór Kameralny z Cieszyna


Kolejny miesiąc działalności rozpoczęliśmy 3 grudnia 2023 r. koncertem Wyższobramskiego Chóru Kameralnego z Cieszyna, który odbył się w kościele ewangelickim w Jaworzu.

Podczas i po nabożeństwie wysłuchaliśmy pięknych pieśni adwentowych. Szkoda tylko, że akurat w tym dniu nastąpił bardzo silny atak zimy z ogromnymi opadami śniegu i wielu parafian nie dało rady dojechać do kościoła na nabożeństwo.

Czytaj dalej »