|
|
Wysłane 24 listopada 2024 przez: Aneta Sokół
19 listopada 2024 r. odbyło się spotkanie katowickiego Oddziału PTEw, którego gościem była dr Wisława Bertman, starszy kustosz w Bibliotece Śląskiej, a jednocześnie badaczka prasy ewangelickiej. Prelegentkę licznie przybyłym uczestnikom przedstawiła prezes Oddziału, prof. Grażyna Szewczyk, zaznaczając, że spotkanie poświęcone zostało polskiemu ewangelickiemu czasopismu ukazującemu się w okresie przedwojennym. Dr Wisława Bertman zaprezentowała wykład „»Ewangelik Górnośląski«. Czasopismo polskich ewangelików na Górnym Śląsku (1932-1939)”. Wykład wzbogacony został prezentacją multimedialną ukazującą również w sposób wizualny przedwojenne czasopismo.
 Na początku prelegentka przybliżyła słuchaczom wizerunek Ewangelickiego Kościoła Unijnego na Polskim Górnym Śląsku, który powstał w nowoutworzonym po pierwszej wojnie światowej państwie polskim. Kościół unijny na Śląsku, obejmujący w większości niemieckojęzycznych wiernych, utworzony został w 1922 r. na mocy Konwencji Górnośląskiej, która gwarantowała tej mniejszości samodzielność funkcjonowania w warunkach Rzeczypospolitej. Przedstawiona została także niełatwa sytuacja grupy polskich wiernych w strukturach parafii unijnych, którzy domagali się równouprawnienia pod względem językowym i narodowym w Kościele zdominowanym przez wyznawców niemieckich. W dalszej kolejności Wisława Bertman omówiła, jak doszło do powołania w 1932 r. polskiego czasopisma ewangelickiego w tej części Śląska, jako inicjatywy Towarzystwa Polaków Ewangelików, działającego na rzecz polskości ewangelicyzmu.
Czytaj dalej »
Wysłane 11 listopada 2024 przez: J.Szturc
Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach zaprasza na spotkanie „Ewangelik Górnośląski”. Czasopismo polskich ewangelików na Górnym Śląsku (1932-1939)”. Prelekcję przedstawi dr Wisława Bertman z Biblioteki Śląskiej.
Spotkanie odbędzie się we wtorek 19 listopada 2024 r. o godz. 17, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach przy ul. Warszawskiej 18.
„Ewangelik Górnośląski” ukazywał się w Katowicach od grudnia 1932 r. do wybuchu II wojny światowej, będąc w tym okresie jedynym polskim czasopismem ewangelickim na Górnym Śląsku. Był pismem, które odegrało znaczącą rolę w budzeniu polskiej świadomości w kręgach ewangelików polskiego pochodzenia zamieszkujących Górny Śląsk. Ze współczesnego punktu widzenia pozostaje czasopismem ciekawym i wartym głębszej analizy.
Serdecznie zapraszamy!
Wysłane 21 października 2024 przez: Aneta Sokół
17 października 2024 r. w Bibliotece Śląskiej w Katowicach odbyła się sesja poświęcona pamięci ks. bp. Tadeusza Szurmana (1954-2014), proboszcza parafii w Katowicach, od 2002 r. aż do śmierci biskupa Diecezji Katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, duchownego, który pełnił również wiele innych funkcji w swoim Kościele. Wydarzenie zorganizowano dla uczczenia 10. rocznicy Jego śmierci. Był również przyjacielem Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego – na jego zaproszenie na katowickiej plebani siedzibę znalazł Zarząd Główny PTEw.
 Ks. bp Tadeusz Szurman (1954-2014) Sesja „Sześć spojrzeń na osobę ks. bp. Tadeusza Szurmana” odbyła się w ramach cyklu Akademia Ekumeniczna w Katowicach, której inicjatorem i organizatorem jest ks. dr Adam Palion, duchowny Kościoła rzymskokatolickiego, delegat arcybiskupa ds. ekumenizmu w swoim Kościele oraz sekretarz Komisji ds. Ekumenizmu i Dialogu Międzyreligijnego.
W sześciu wystąpieniach prelegenci zaprezentowali zmarłego Duchownego jako inicjatora i organizatora działalności wydawniczej, twórcę diecezjalnej nagrody „Śląski Szmaragd”, mecenasa życia muzycznego w swojej wspólnocie, człowieka Kościoła niezwykle oddanego posłudze, duchownego otwartego na relacje i kontakty ekumeniczne. Przypomniana została także poezja Biskupa Szurmana, która pozostała po nim w trzech wydanych tomikach poetyckich (Malowane niezdarnie, 2004; Świeże powietrze, 2005; Z więzienia wolności, 2010). Wydarzeniu przewodniczył jego inicjator i organizator – ks. dr Adam Palion.
Czytaj dalej »
Wysłane 29 września 2024 przez: Aneta Sokół 17 października 2024 r. w Bibliotece Śląskiej w Katowicach odbędzie się sesja „Sześć spojrzeń na osobę ks. bp. Tadeusza Szurmana (1954-2014)”.
Celem sesji jest przypomnienie w 10. rocznicę śmierci różnych aspektów działalności i posługi zmarłego w 2014 r. proboszcza parafii ewangelickiej w Katowicach i biskupa diecezji katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Ks. Tadeusz Szurman był wielkim orędownikiem działalności Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, któremu zaoferował ulokowanie siedziby Zarządu Głównego na swojej parafii w Katowicach.
W sesji, organizowanej przy współudziale oddziału PTEw w Katowicach, wezmą udział jako prelegenci:
- prof. dr hab. Grażyna Szewczyk,
- prof. UŚ dr hab. Michał Skop,
- dr Aneta Sokół,
- ks. dr Adam Malina,
- dr Aleksandra Maciejczyk,
- ks. dr Adam Palion.
Sesja zostanie przeprowadzona w Bibliotece Śląskiej w ramach cyklu „Akademia Ekumeniczna”, zainicjowanego i prowadzonego przez ks. dr. Adama Paliona, duchownego Kościoła Rzymskokatolickiego, delegata arcybiskupa ds. ekumenizmu oraz sekretarzu Komisji ds. Ekumenizmu i Dialogu Międzyreligijnego. Sesja odbędzie się w sali „Parnassos” Biblioteki Śląskiej w Katowicach, plac Rady Europy 1 (hol główny). Początek o godz. 17:00.
Wysłane 26 maja 2024 przez: Aneta Sokół  Dr Krystyna Bliwert - prelegentka
Gościem majowego spotkania Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, Oddziału w Katowicach, była dr Krystyna Bliwert, która przedstawiła dzieje swojej zaolziańskiej rodziny. Spotkanie odbyło się 21 maja w sali parafialnej katowickiej parafii ewangelicko-augsburskiej przy ul. Warszawskiej. Krystynę Bliwert przedstawiła licznie przybyłym uczestnikom prezes Oddziału, prof. Grażyna Szewczyk. Prelegentka jest Mysłowiczanką, członkinią mysłowickiej parafii ewangelickiej, w przeszłości także delegatem na synod diecezjalny Kościoła. Przedstawiając prelegentkę prof. Szewczyk przybliżyła jej bogatą aktywność zawodową – dr Krystyna Bliwert jest z wykształcenia chemikiem i pracowała m.in. na Wydziale Farmaceutycznym Śląskiej Akademii Medycznej realizując się naukowo. Była także dyrektorem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mysłowicach, gdzie pracowała do przejścia na emeryturę. Obecnie z pasją zajmuje się dziejami swojej rodziny, której część po podziale Śląska Cieszyńskiego przywędrowała na Górny Śląsk.
W prelekcji zatytułowanej „Zaolziacy. Historia śląskiej rodziny”, Krystyna Bliwert zaprezentowała losy swoich bliższych i dalszych krewnych, na życiu których piętno odcisnęła historia, w tym zmiany polityczne, w wyniku których wielu zaolziańskich ewangelików po podziale ziemi cieszyńskiej w 1920 r. musiało opuścić swoje domy i szukać swego miejsca w nowoutworzonym państwie polskim. Jednym z nich był dziadek prelegentki, który opuścił Zaolzie i zakupił domy w Mysłowicach i Katowicach. Wiele miejsca w barwnej opowieści zajęły wspomnienia związane z zaolziańskim domem dziadków w Suchej, gdzie rodzina prowadziła dobrze prosperującą gospodę. Dom Kiedrodniów (rodziny ze strony mamy) pozostał we wspomnieniach K. Bliwert jako dziecięcy raj zaolziański, gdzie mogła spotykać się z kuzynami i częścią rodziny, która pozostała na Zaolziu. Słuchacze mogli jednocześnie poznać wiele epizodów i przeżyć poszczególnych bohaterów barwnej opowieści – wujków, kuzynów, ciotek i kuzynek. Prelegentka zwracała uwagę na tradycje muzyczne obecne w jej rodzinie.
Czytaj dalej »
Wysłane 16 maja 2024 przez: J.Szturc
Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach zaprasza na spotkanie „Zaolziacy. Historia śląskiej rodziny”. Prelekcję opartą na swojej rodzinnej historii przedstawi dr Krystyna Bliwert.
Spotkanie odbędzie się we wtorek 21 maja 2024 r. o godz. 17, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach przy ul. Warszawskiej 18.
 Dr Krystyna Bliwert urodziła się w 1934 r. w Mysłowicach. Ukończyła studia chemiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, po czym podjęła pracę w laboratorium kopalni Mysłowice, później została kierownikiem laboratorium kopalni Wieczorek. W 1973 r. podjęła pracę w Zakładzie Chemii Żywności i Żywienia na tworzonym Wydziale Farmaceutycznym Śląskiej Akademii Medycznej. Zajmowała się bromatologią (nauką o środkach spożywczych) i dietetyką. Była promotorem 16 prac magisterskich, autorem i współautorem 26 publikacji. W 1980 r. uzyskała tytuł doktora nauk przyrodniczych. W 1993 r. została powołana na stanowisko dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mysłowicach, gdzie pracowała do przejścia na emeryturę w 1996 r. Przez 3 kadencje była ławnikiem sądu ds. cywilnych i rodzinnych, przez 2 kadencje radnym miasta Mysłowice. Jest członkiem parafii ewangelicko-augsburskiej w Mysłowicach, była delegatem na synod diecezjalny Kościoła.
Serdecznie zapraszamy!
Wysłane 20 kwietnia 2024 przez: Aneta Sokół  Prof. dr hab. Andrzej Molak - prelegent odbyło się spotkanie Oddziału PTEw w Katowicach. Członkowie oraz sympatycy spotkali się w sali parafialnej katowickiej parafii ewangelickiej przy ul. Warszawskiej 18. Podczas kwietniowego spotkania przedstawiona została postać Heleny Molak (1821-2012), pochodzącej ze Śląska Cieszyńskiego działaczki ruchu ludowego oraz kurierki Wincentego Witosa, która w uznaniu jej zasług została zaliczona do Panteonu Górnośląskiego. Postać Heleny Molak przedstawił jej syn – prof. Andrzej Molak, zarazem członek PTEw i katowickiej parafii ewangelickiej, w prelekcji „Helena Molak – droga z Goleszowa, przez Warszawę, Katowice, Cisownicę – do Panteonu Górnośląskiego”. Przedstawiając prelegenta prezes Oddziału prof. Grażyna Szewczyk podkreśliła, że jest on fizykiem, wykładowcą Uniwersytetu Śląskiego, autorem wielu publikacji naukowych, a jednocześnie prowadzi sad jabłoniowy w rodzinnej Cisownicy.
 Helena Molak (1921-2012) Prelegent przybliżył słuchaczom niezwykłe dzieje życia swojej Mamy, jak mogli przekonać się zebrani – kobiety odważnej, prawej i bardzo zaangażowanej w działalność ruchu ludowego i sprawy ludowców. Podkreślone zostało, że to zaangażowanie Helena Molak wyniosła z domu rodzinnego – pochodziła z chłopskiej rodziny ewangelickiej z Cisownicy, a działaczem społecznym był wcześniej jej ojciec – Paweł Niemiec, po śmierci którego córka kontynuowała te rodzinne tradycje niejednokrotnie narażając się na niebezpieczeństwa. Wiele miejsca w swojej opowieści prof. Molak poświęcił przedwojennemu okresowi życia swojej matki i jej kontaktom z Wincentym Witosem, który przebywał wówczas na zesłaniu w Czechosłowacji, utrzymując jednocześnie bliskie kontakty z działaczami ewangelikami w Polsce, w tym z rodziną Niemców z Cisownicy. Helena Molak pełniła rolę kurierki przenosząc przez granicę meldunki i wiadomości pomiędzy Witosem a działaczami ludowymi w kraju. Młoda działaczka narażała swoje życie uczestnicząc w wielu grożących zdemaskowaniem zdarzeniach.
Czytaj dalej »
Wysłane 11 kwietnia 2024 przez: Bożena Polak
Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach zaprasza na spotkanie poświęcone przypomnieniu Heleny Molak (1921-2012) – wybitnej działaczki polskiego ruchu ludowego. Jej sylwetkę przedstawi syn Heleny, prof. dr hab. Andrzej Molak.
Helena Molak – socjolożka, działaczka ruchu ludowego. Jako nastolatka była kurierką między Stronnictwem Ludowym w kraju a Wincentym Witosem, który po procesie brzeskim przebywał w Czechosłowacji (1933). W czasie II wojny światowej pod pseudonimem „Stokrotka” była kurierką i członkinią Stronnictwa Ludowego „Roch”. Była łączniczką między Śląskiem Cieszyńskim a Krakowem, kierowała łącznością w podokręgu śląskim, a w 1942 r. została członkinią kierownictwa „Rocha” w tym okręgu. Wstąpiła do Batalionów Chłopskich, organizowała komórki Ludowego Związku Kobiet. Kolportowała gazety, regularnie przekraczała zieloną granicę, współpracowała z Delegaturą Rządu na Kraj w Krakowie. Dostarczała Żydom żywność, przekazywała lekarstwa do obozów. W 1945 r. w Cieszynie zdała maturę i wyszła za mąż za Adolfa Molaka. Małżonkowie wyjechali do Warszawy, gdzie Helena zaczęła działalność polityczną jako delegatka na I Kongres PSL w Krakowie. Uczestniczyła w tworzeniu struktur ZMW „Wici” na Śląsku. Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, była redaktorką czasopisma „Płomyczek”. Od 1970 r. mieszkała w Katowicach, gdzie mąż został dziekanem Wydziału Pedagogicznego na Uniwersytecie Śląskim. W 1975 r. wróciła do Cisownicy. Po 1989 r. była członkinią władz Polskiego Stronnictwa Ludowego. Otrzymała wiele odznaczeń państwowych, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych. Z jej inicjatywy w 2003 r. w Gródku na Zaolziu postawiono pomnik Wincentego Witosa. Została pochowana na cmentarzu ewangelickim w Ustroniu.
Spotkanie odbędzie się we wtorek 16 kwietnia 2024 r. o godz. 17, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach przy ul. Warszawskiej 18.
Serdecznie zapraszamy!
Wysłane 28 lutego 2024 przez: Aneta Sokół
20 lutego 2024 r. odbyło się spotkanie katowickiego Oddziału PTEw poświęcone postaci ks. Tadeusza Szurmana, proboszcza parafii ewangelickiej w Katowicach i zwierzchnika diecezji katowickiej. Spotkanie zorganizowano w 10. rocznicę Jego śmierci i zgromadziło w katowickiej sali parafialnej liczne grono uczestników. Przybyłych powitała prezes Oddziału prof. Grażyna Szewczyk zaznaczając, że jest to nie tylko wspomnienie niezwykłego człowieka, jakim był ks. Szurman, ale również upamiętnienie jego różnorodnej działalności, poprzez którą potrafił połączyć różne środowiska, wyznania i kultury. Udział w tym szczególnym wydarzeniu wzięła rodzina ks. Szurmana – pastorowa Danuta Szurman i córka – dr Miriam Szurman-Zubrzycka, obecny proboszcz i biskup – ks. Marian Niemiec, a także wieloletnia dyrygentka chóru Largo Cantabile dr Aleksandra Maciejewska.
 Kadr z filmy Wiesława Głowacza 'U źródeł' Gościem spotkania był red. Wiesław Głowacz, twórca filmów dokumentalnych o ewangelikach, w tym z udziałem ks. Szurmana. Podczas tego wspomnieniowego popołudnia zaprezentowany został film red. Głowacza zrealizowany w świętochłowickim okresie posługi zmarłego proboszcza – jego wyjazd wraz z młodzieżą na nabożeństwo przy kamieniu na Równicy na Śląsku Cieszyńskim. Była to niezapomniana okazja, aby wysłuchać nagranych wypowiedzi ks. Szurmana, które popłynęły z ekranu w 10. rocznicę Jego śmierci. Były to wypowiedzi dotyczące ewangelickiej tożsamości i potrzeby jej pielęgnowania przez diasporalną wspólnotę mieszkająca na Górnym Śląsku.
Czytaj dalej »
Wysłane 14 lutego 2024 przez: J.Szturc
Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach zaprasza na spotkanie wspomnieniowe poświęcone pamięci ks. bp. Tadeusza Szurmana (1954-2014) – wybitnego polskiego duchownego luterańskiego.
Ks. bp Tadeusz Szurman był biskupem diecezji katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w latach 2001–2014 i proboszczem parafii w Katowicach w latach 1993–2014. W latach 1998–2002 był prezesem Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce – najwyższej władzy Kościoła. Był autorem wielu artykułów z dziedziny teologii, spraw społecznych, historii, współpracował z kwartalnikiem „Myśl Protestancka”, był członkiem rady redakcyjnej kwartalnika „Ewangelik”, publikował poezję. Był inicjatorem wielu przedsięwzięć kulturalnych i społecznych, za które wielokrotnie był nagradzany.
Spotkanie odbędzie się we wtorek 20 lutego 2024 r. o godz. 17, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach przy ul. Warszawskiej 18.
Serdecznie zapraszamy!
Wysłane 21 stycznia 2024 przez: Aneta Sokół  Prof. Ryszard Kaczmarek - prelegent i prof. Grażyna B. Szewczyk odbyło się pierwsze w tym roku spotkanie katowickiego Oddziału PTEw, w sali parafialnej przy ul. Warszawskiej 18 w Katowicach. Gościem był prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek, historyk i autor prac poświęconych przeszłości Śląska, wykładowca na Uniwersytecie Śląskim, a przy tym laureat nagrody „Śląski Szmaragd” przyznawanej przez diecezję katowicką Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Gościa przedstawiła prof. dr hab. Grażyna B. Szewczyk podkreślając znaczenie jego dorobku naukowego, który koncentrując się na tematyce śląskiej uwzględnia również wiele zagadnień z zakresu przeszłości ewangelików i Kościoła ewangelickiego na Śląsku. Prof. Szewczyk zaznaczyła, że spotkanie z prof. Kaczmarkiem zorganizowane zostało w kontekście świeżo wydanej książki, która jest pokłosiem konferencji zorganizowanej w listopadzie 2023 r. przez diecezję cieszyńską, poświęconej postaci Józefa Buzka (1873-1936), posła, polityka, przedwojennego ekonomisty pochodzącego z Ziemi Cieszyńskiej („Dla polskiej i śląskiej ojczyzny. Józef Buzek (1873-1936)”, red. Renata Czyż i Adrian Korczago, Bielsko-Biała 2023).
W nawiązaniu do tej książki prof. Kaczmarek, uczestnik ubiegłorocznej konferencji w Cieszynie, zaprezentował wykład: „Projekt konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej prof. Józefa Buzka (1873-1936) a autonomia górnośląska”. Celem wykładu było przedstawienie projektu konstytucji Józefa Buzka opracowanego na potrzeby państwa polskiego, które w 1918 r. po 100 latach niewoli odzyskało niepodległość. Projekt konstytucji Buzka został odrzucony przez Sejm Ustawodawczy, niemniej według historyka zasługuje on na uwagę, przede wszystkim ze względu na swoje nowatorskie, a zrazem nowoczesne podejście do koncepcji państwa.
Czytaj dalej »
Wysłane 13 stycznia 2024 przez: J.Szturc
Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach zaprasza na spotkanie z prof. dr. hab. Ryszardem Kaczmarkiem – historykiem i badaczem historii Śląska, który przedstawi prelekcję „Projekt konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej prof. Józefa Buzka (1873-1936) a autonomia górnośląska”.
Spotkanie odbędzie się we wtorek 16 stycznia 2024 r. o godz. 17, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach przy ul. Warszawskiej 18.
Serdecznie zapraszamy!
|
