4 marca 2019 r. na comiesięcznym spotkaniu Oddziału PTEw w Jaworzu, prelekcję „Postać Stanisława Hadyny – kompozytora i literata w 100. rocznicę urodzin” przedstawiła Anna Guznar, członkini Zarządu Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Ustroniu.
Na wstępie prelegentka wspomniała, iż na spotkaniu autorskim w bibliotece w Ustroniu miała szczęście ze Stanisławem Hadyną osobiście się spotkać i rozmawiać. Do dzisiaj pozostaje pod wielkim wrażeniem jego osobowości. Obecny rok 2019 jest obchodzony w województwie śląskim jako Rok Stanisława Hadyny.
Stanisław Hadyna – polski kompozytor, dyrygent, muzykolog i pisarz, założyciel i wieloletni kierownik artystyczny Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, był synem śląskiego nauczyciela muzyki i zbieracza pieśni Jerzego oraz Emilii z d. Pilch. Urodził się 25 września 1919 r. w Karpętnej na Zaolziu, lecz jego przodkowie pochodzili z Wisły. W 1938 r. ukończył Instytut Muzyczny im. Ignacego Paderewskiego w Cieszynie, następnie studiował psychologię i socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, a po wojnie podjął studia na kierunku kompozycji i dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (obecnie Akademia Muzyczna) w Katowicach.
Kolegium Muzyki Ewangelickiej, działające od ubiegłego roku pod patronatem Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, zaprasza do wysłuchania fragmentu z koncertu „Membra Jesu Nostri” Dietricha Buxtehude, który odbył się 12 kwietnia 2017 r. w Krakowie:
W Bielskim Oddziale PTEw pierwsze noworoczne spotkanie zrealizowano 17 stycznia 2019 r. Temat „Przyjęcie dzieła ks. Karola Kulisza w Polsce” przedstawił ks. Emil Gajdacz z Dzięgielowa. Prelekcja urozmaicona była wizualizacją, w tym słowami wspólnie odśpiewanej pieśni, której autorem słów był ks. Kulisz.
Na osobowość ks. Karola Kulisza, jego życie i działalność miały wpływ różne czynniki, takie jak np. okres dzieciństwa, czas nauki, studiów oraz różne doświadczenia życiowe. W domu jego pobożni rodzice bazowali na polskiej Biblii gdańskiej, polskich kancjonałach oraz czasopismach kościelnych. Był on człowiekiem bardzo wrażliwym na ludzkie problemy, a także na piękno przyrody, chociaż jego warunki życiowe były skromne. Uczęszczał do szkoły w Puńcowie, a następnie do cieszyńskiego gimnazjum. Na studiach teologicznych w Wiedniu ujawniła się groźna choroba, która mogła spowodować nawet śmierć. Wszystko to spowodowało umocnienie jego wiary, nadając jej wymiar osobistego, żywego kontaktu ze Zbawicielem.
Na pierwszym czwartku miesiąca – 7 lutego, gościliśmy dr. hab. Wacława Gojniczka. Tematem jego wystąpienia była dr Barbara Poloczkowa (1921-1994), z którą zetknął się w czasie, gdy była kierownikiem Oddziału Archiwum Państwowego w Cieszynie, i z którą przez wiele lat współpracował. On też swego czasu zestawił bibliografię jej prac obejmującą około 130 artykułów naukowych i popularno-naukowych, ilustrujących całe bogactwo jej wiedzy i efektów jej wszechstronnych badań terenowych, rozsianych głównie w prasie regionalnej, kalendarzach, a także w pismach naukowych.
Dr hab. Wacław Gojniczek - prelegent
Znajomość języków: czeskiego, niemieckiego, angielskiego i łaciny oraz łatwość odczytywania zapisanych gotykiem starych ksiąg znakomicie ułatwiały jej zapoznawanie się ze materiałem źródłowym. Pod tym względem nie miała równych sobie w Cieszynie. Z jej pomocy w tej dziedzinie korzystało bardzo wielu, zwłaszcza początkujących adeptów historii. Odbyła też wiele podróży po krajach europejskich, w czasie których zdobywała informacje porównawcze w zagadnieniach ją interesujących. Jej główną domeną była kultura materialna i duchowa mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, którą wszakże wiązała z szerokim tłem, z całą otoczką równocześnie dziejących się wydarzeń. Była najwybitniejszą przedstawicielką cieszyńskiej etnografii historycznej. Obok innych, prowadziła wykłady na kursach przewodnickich, na spotkaniach czwartkowych i miscellaneach. Utrzymywała szerokie kontakty z placówkami naukowymi w kraju i zagranicą. Była członkinią krakowskiego oddziału Komisji Etnograficznej PAN, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, cieszyńskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego i Stowarzyszenia Archiwistów Polskich.
Do tradycji już należy, że lutowe spotkanie PTEw w Ustroniu poświęcane są prezentowaniu kolejnych wydań „Pamiętnika Ustrońskiego”, którego wydawcą jest Towarzystwo Miłośników Ustronia (TMU). Tym razem spotkanie dotyczyło 21. tomu tego wydawnictwa.
Spotkanie PTEw Oddział w Sopocie 26 lutego 2019 r. rozpoczął modlitwą ks. bp Marcin Hintz. Prelegentka, dr Ewa Jóźwiak – prezes Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP, przygotowała prelekcję w oparciu o materiały własne w formie prezentacji multimedialnej „Przeszłość i teraźniejszość Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP”.
Prezes przekrojowo ukazała dzieje swego Kościoła, w tym genezę powstania tego wyznania oraz ustrój Kościoła chronologicznie od czasów Reformacji do okresu międzywojennego. Ze szczególną starannością prelegentka przedstawiła sylwetki osób związanych z wyznaniem ewangelicko-reformowanym, zarówno znanych parafian (M. Rej) jak i pastorów (księża Semadeni, Sachs i in.). Pod koniec wykładu podzieliła się ze słuchaczami refleksją o trudnych sprawach – konfliktach, które miały miejsce w Kościele w okresie międzywojennym.
Gościem spotkania katowickiego Oddziału PTEw w lutym był znany śląski dziennikarz. 19 lutego 2019 r. w sali parafialnej przy ul. Warszawskiej tradycyjnie spotkali się członkowie oraz sympatycy Towarzystwa, by wysłuchać prelekcji red. Krzysztofa Karwata zatytułowanej „Polityka historyczna – konieczność czy przekleństwo? Konteksty górnośląskie”. Gościa przedstawiła słuchaczom prezes Oddziału prof. Grażyna Barbara Szewczyk, wskazując na jego liczne dokonania. Krzysztof Karwat jest śląskim publicystą, krytykiem literackim, poetą, a także redaktorem naczelnym kwartalnika „Fabryka Silesia”. Jest zaangażowany w organizację cyklicznych spotkań literackich przy Teatrze Rozrywki w Chorzowie, współpracuje ze śląskimi pismami, jest także autorem książek o tematyce śląskiej.
Prelegent zaznaczył na wstępie, jakie niebezpieczeństwa, a także możliwości, niesie za sobą uprawianie polityki historycznej. W przeszłości prowadziło to niejednokrotnie do manipulowania wiedzą historyczną pod kątem interesów politycznych, ustrojowych czy innych. Zjawiska te nieobce są także czasom współczesnym.
Liczne grono członków i sympatyków żorskiego oddziału PTEw 16 lutego 2019 r. wzięło udział w spotkaniu, na którym kolejny już raz gościliśmy znaną podróżniczkę Wiesławę Pawletko. Tym razem prelegentka przedstawiła trasę podróży, która wiodła do najbardziej zróżnicowanego krajobrazowo kraju – Chile, a w nim lodowce, pustynie, górskie szczyty Andów, Ziemia Ognista oraz Wyspa Wielkanocna.
W multimedialnym pokazie szczególną uwagę skupiały obrazy z pustyni Atacama z iście księżycowym krajobrazem dolin, wyżej liczne buchające gejzery, rozległe jeziora solne i wulkany. Wśród wielu cudów natury zachwytem napawały zdjęcia ukazujące potężne, lśniące kolorami, 70-metrowej wysokości ściany lodowca.
Przewodniczący zebrania Mariusz Fender i sekretarz Danuta Kubala
4 lutego 2019 r. w jaworzańskim Oddziale Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego odbyło się Walne Zebranie Członków, które miało charakter zebrania sprawozdawczego, podsumowującego działalność za 2018 rok. Zebranie odbywało się wg ustalonego porządku: najpierw kurator Parafii, pan Ryszard Milli odczytał napisany przez siebie wiersz na pożegnanie śp. ks. radcy Ryszarda Janika „Łzą dziś pamięci wraz tu żegnamy”, następnie sprawozdanie z działalności w 2018 r. złożył prezes Leopold Kłoda, sprawozdanie finansowe przedstawił skarbnik Józef Król, a sprawozdanie komisji rewizyjnej Elfryda Kukla, natomiast protokół z poprzedniego zebrania sprawozdawczego przeczytała sekretarz Danuta Kubala. Sprawozdania przyjęte zostały bez zastrzeżeń i Zarządowi udzielono absolutorium.
21 stycznia 2019 r. warszawski oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego gościł dr. hab. Andrzeja Mężyńskiego – historyka, bibliotekoznawcę, autora wielu książek i artykułów z zakresu historii książki polskiej w XIX i XX wieku i historii bibliotek polskich.
Prof. Andrzej Mężyński wygłosił prelekcję „Polscy ewangelicy w świecie książki”. W swoim wykładzie przypomniał wiele postaci, które wniosły swój wkład w rozwój bibliotekarstwa w Polsce. Wśród nich przybliżył słuchaczom sylwetki:
Na pierwszym czwartku 3 stycznia, otwierającym tegoroczne spotkania klubowe PTEw, wystąpił Stefan Król z prezentacją postaci Klemensa Matusiaka (1881-1969), ściśle związanego ze stuleciem wielkich wydarzeń cieszyńskich obchodzonych w ubiegłym roku.
Klemens Matusiak urodził się 13.11.1881 r. w Bulowicach pod Andrychowem w chłopskiej rodzinie Ignacego i Katarzyny z Wierońskich. W Krakowie ukończył Seminarium Nauczycielskie. Po odbyciu wstępnej praktyki i służby wojskowej, w 1903 r. uzyskał pracę w szkole ludowej w Trzanowicach (ob. Czeska Republika). Odtąd wszystkie swoje siły oddał Śląskowi Cieszyńskiemu. Skupił się z zasadzie na dwóch dziedzinach: służbie nauczycielskiej i w pożarnictwie. Już w Trzanowicach okazał się aktywnym działaczem Macierzy Szkolnej, Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, organizatorem jednostki Straży Pożarnej i jej naczelnikiem, współorganizatorem Związku Polskich Straży Pożarnych. Udzielał się jako prelegent, publicysta, wydał dla młodzieży szkolnej polski „Atlas geograficzny dla szkół ludowych”. Gdy wybuchła I wojna światowa jako oficer rezerwy został ponownie powołany do austriackiej służby wojskowej w charakterze cenzora i komendanta przysposobienia wojskowego w garnizonie cieszyńskim. Szczególnie ta pierwsza funkcja była wysoce niewdzięczna, gdyż wbrew własnym przekonaniom musiał temperować nazbyt ostre artykuły krytykujące austriackie porządki, przesyłane do polskiej prasy.
W sobotę 2 lutego 2019 r. na plebanii Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach odbyło się kolejne posiedzenie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego.
Przede wszystkim omawiano przygotowania do obchodów 100-lecia PTEw, które odbędą się jesienią tego roku w Poznaniu. Pracami organizacyjnymi z ramienia tamtejszego Oddziału PTEw kierują dr Małgorzata Grzywacz i dr Michał Jadwiszczok.
Omówiono również stan prac nad przygotowaniem i wydaniem publikacji książkowej przedstawiającej dzieje PTEw. Zostały podjęte starania o pozyskanie funduszy na dofinansowanie jej druku.
