Archiwum

Ewangelicka telewizja – powakacyjne spotkanie warszawskiego PTEw

Andrzej Weigle - prelegent


Po wakacyjnej przerwie warszawski oddział PTEw wznowił comiesięczne spotkania. 25 września 2023 r. na pytanie „Czy potrzebujemy ewangelickiej telewizji?”, starał się odpowiedzieć Andrzej Weigle – inicjator przedsięwzięcia pod nazwą Studio Lutheraneum, które realizuje od kilku lat programy internetowe w parafii świętej Trójcy w Warszawie (YouTube: Luteranie w Warszawie). Są to transmisje internetowe nabożeństw, programy edukacyjne, dokumentalne, sprawozdania i transmisje z ważnych wydarzeń, wywiady z ciekawymi ludźmi.

Prelegent zwrócił uwagę, że początkowo z transmisji korzystali głównie parafianie, którzy z różnych powodów nie mogli uczestniczyć w nabożeństwach, potem zainteresowanie się rozszerzyło, co okazało się niezwykle ważne w okresie pandemii. Prelegent w swojej prezentacji pokazał także, że z takiej formy przekazu korzysta coraz więcej parafii, nie tylko Kościoła ewangelickiego, ale także Kościoły innych wyznań realizują podobne przedsięwzięcia.

450 lat Konfederacji Warszawskiej

Prof. dr hab. Wojciech Kriegseisen – prelegent


19 czerwca 2023 r. gościem spotkania warszawskiego oddziału PTEw był prof. dr. hab. Wojciech Kriegseisen. Wojciech Kriegseisen jest profesorem zwyczajnym w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, gdzie kieruje Zakładem Studiów Nowożytnych. W jego naukowym dorobku znajdujemy publikacje poświęcone ewangelikom polskim i litewskim, stosunkom wyznaniowym w okresie między Reformacją a Oświeceniem. Prelegent przedstawił wykład „450 lat Konfederacji Warszawskiej”.

Oryginał dokumentu Konfederacji Warszawskiej z 1573 r. opatrzony 209 pieczęciami – ekspozycja w Archiwum Głównym Akt Dawnych podczas obchodów rocznicowych (fot. A. Karska)

W prelekcji zostały przypomniane okoliczności powstania dokumentu oraz atmosferę panującą w tym okresie w Polsce i w Europie. Podpisanie tego aktu, zwanego Konfederacją Warszawską, nastąpiło na Sejmie Konwokacyjnym 28 stycznia 1573 r. w Warszawie. W swoim wykładzie profesor przedstawił znaczenie dokumentu, ale przypomniał, że Konfederacja nie zakładała „tolerancji”, ale wprowadzała równouprawnienie wyznań i wzajemny pokój. W dokumencie znajdujemy zobowiązanie, by jako „rozróżnieni w wierze” „pokój miedzy sobą zachować, a dla różnej wiary i odmiany w Kościelech krwie nie przelewać, ani się penować (…)”.

Czytaj dalej »

Międzynarodowa konferencja naukowa nt. Konkordii Leuenberskiej z okazji 50. rocznicy podpisania porozumienia

Ks. dr Mario Fischer wręczył prof. Karolowi Karskiemu pamiątkowy medal

24 maja 2023 r. w gmachu Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej (ChAT) w Warszawie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona 50. rocznicy uchwalenia Konkordii Leuenberskiej. Wśród prelegentów byli członkowie Rady WKEE: prezydent – ks. dr John Bradbury z Kościoła Reformowanego Wielkiej Brytanii, sekretarz generalny – ks. dr Mario Fischer, członek Rady – ks. Marcin Brzóska, ks. dr Jorgen Thaarup z duńskiego Kościoła Metodystycznego, dr Krisztián Kovács teolog reformowany z Uniwersytetu w Debreczynie (Węgry) profesorowie ChAT: dr hab. Jerzy Sojka i ks. bp dr hab. Marcin Hintz oraz Krzysztof Bandoła-Skierski z Kościoła Ewangelicko-Reformowanego.

W czasie konferencji sekretarz generalny WKEE, ks. dr Mario Fischer, wręczył prof. dr. hab. Karolowi Karskiemu medal pamiątkowy z okazji jubileuszu Konkordii. Prelegenci w swoich wystąpieniach wielokrotnie wspominali jego zaangażowanie w propagowanie Konkordii Leuenberskiej w Polsce. Profesor przetłumaczył na język polski większość dokumentów wypracowanych przez WKEE i doprowadził do wydania ich w formie książkowej. Jest aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego i przez wiele lat był prezesem oddziału w Warszawie.

Czytaj dalej »

50 lat Konkordii Leuenberskiej

Prof. Karol Karski – prelegent


15 maja 2023 r. na spotkaniu warszawskiego oddziału PTEw prof. Karol Karski wygłosił prelekcję nt. Konkordii Leuenberskiej. W marcu minęło 50 lat od podpisania dokumentu zwanego Konkordią Leuenberską, dotyczącego wspólnoty ołtarza i ambony Kościołów luterańskich, reformowanych i metodystycznych w Europie. Prelegent przypomniał, że pierwsze poszukiwania porozumienia były widoczne już w rozmowach Lutra i Zwingliego, którzy dyskutowali w 1529 r. na zamku w Marburgu, ale rozmowy te nie przyniosły wówczas rezultatu. Dopiero w 16 marca 1973 r. w niewielkiej miejscowości szwajcarskiej Leuenberg przedstawiciele Kościołów luterańskich, reformowanych i ewangelicko-unijnych z całej Europy podpisali doktrynalne porozumienie. Porozumienie to osiągnięto po dwudziestoletnich dyskusjach i pracy w ramach Komisji Wiara i Ustrój Światowej Rady Kościołów, kontynuowanych potem przez Światową Federację Luterańską i Światowy Alians Kościołów Reformowanych.

Czytaj dalej »

50 lat Konkordii Leuenberskiej: Warszawa, 15 maja

Warszawski oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego zaprasza na spotkanie 15 maja 2023 r. (poniedziałek) o godz. 17.30. Tematem będzie: „50 lat Konkordii Leuenberskiej – wspólnoty ołtarza i ambony Kościołów luterańskich, reformowanych i metodystycznych w Europie”.

Wprowadzenie do tematu przedstawi prof. Karol Karski, ale zapraszamy przedstawicieli wszystkich Kościołów oraz osób, które aktywnie uczestniczą lub uczestniczyły w pracach Wspólnoty, by podzieliły się swoimi doświadczeniami, przemyśleniami, a także wrażeniami ze spotkań roboczych lub konferencji Wspólnoty.

Spotkanie odbędzie się w sali parafialnej w Warszawie, ul. Kredytowa 4 lokal 1. Spotkania PTEw mają charakter otwarty.

Historia Szpitala Ewangelickiego w Warszawie

Szpital Ewangelicki w Warszawie
(lata 30. XX w.)

17 kwietnia na spotkaniu warszawskiego oddziału PTEw prezeska oddziału, Aldona Karska, przedstawiła historię Szpitala Ewangelickiego w Warszawie, który po ponad dwustu latach działalności został zburzony przez okupanta hitlerowskiego 80 lat temu wraz z likwidacją warszawskiego getta. Prelekcja była połączona z prezentacją slajdów.

Początki szpitala sięgają pierwszej połowy XVIII w., kiedy to na terenie założonego przez ewangelików cmentarza zbudowano w 1736 r. drewniany domek, w którym jedną izbę przeznaczono dla chorych. W dalszych latach pomieszczenia rozbudowywano, z czasem zamieniono na obiekt murowany. A po likwidacji cmentarza pod koniec XVIII wybudowano kolejne pawilony.

Czytaj dalej »

Srebrny jubileusz Redakcji Ekumenicznej TVP

Ks. Halina Radacz – prelegentka


20 marca 2023 r. warszawski oddział PTEw gościł ks. Halinę Radacz. Tematem spotkania była działalność Redakcji Ekumenicznej TVP. Ks. Halina Radacz oddelegowana została przez władze Kościoła E-A do tworzącej się redakcji od początku jej istnienia. Przez wiele lat była zastępcą kierownika redakcji, a przez ostatnie dwa lata kierowała nią.

W pierwszej części spotkania ks. Halina Radacz zaprezentowała film „Srebrny jubileusz”, w którym przedstawiono 25 lat pracy redakcji, osoby tworzące tę redakcję, jej pracowników i współpracowników, którzy byli autorami reportaży, programów, transmitowali nabożeństwa, przeprowadzali wywiady itp. Na filmie pokazano, jak ta redakcja się tworzyła, jak panowała w niej atmosfera przyjaźni i wzajemnego szacunku.

Czytaj dalej »

Śląskie Centralne Archiwum Ewangelickie we Wrocławiu (1934-1945)

Anna Radziejewska – prelegentka


13 lutego 2023 r. warszawski oddział PTEw gościł mgr Annę Radziejewską, doktorantkę historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, która prowadzi prace badawcze w ramach planowanej rozprawy doktorskiej na temat idei archiwów historycznych, ze szczególnym uwzględnieniem nieznanej dotąd historii Śląskiego Centralnego Archiwum Ewangelickiego we Wrocławiu, funkcjonującego w latach 1934-1945.

Prelegentka przedstawiła tło historyczne i okoliczności powołania tego archiwum, a także historię i strukturę organizacyjną Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej, który był bezpośrednio zaangażowany w powstanie i działalność archiwum.

W 1925 r. generalnym superintendentem śląskiej prowincji kościelnej został ks. Otto Zänker, który w 1933 r. został biskupem Wrocławia. On to zlecił powołanie Śląskiego Centralnego Archiwum Ewangelickiego we Wrocławiu, powołując na stanowisko jego dyrektora ks. Waltera Schwarza.

Czytaj dalej »

Zaproszenie na spotkanie warszawskiego oddziału PTEw

Warszawski oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego zaprasza na spotkanie 13 lutego (poniedziałek) o godz. 17:30.
Tematem będzie: Śląskie Centralne Archiwum Ewangelickie we Wrocławiu (1934–1945) – rekonesans badawczy.
Gościem spotkania będzie Anna Radziejewska – doktorantka historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, która przedstawi swoje dotychczasowe ustalenia nt. historii tego Archiwum.
Prelegentka przedstawi również tło historyczne, okoliczności powołania, organizacja i zadania Śląskiego Centralnego Archiwum Ewangelickiego we Wrocławiu.

Spotkanie odbędzie się w sali parafialnej, ul. Kredytowa 4 lok.1
Spotkanie PTEw ma charakter otwarty.

Podsumowanie 2022 r. w warszawskim oddziale PTEw i refleksje po zjeździe przewodników – ewangelików

Alicja Sadomska – prelegentka

16 stycznia odbyło się pierwsze w 2023 r. spotkanie warszawskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego. W pierwszej części spotkania zebrani przyjęli sprawozdania z działalności oddziału w 2022 r. oraz sprawozdanie finansowe.

Zjazd przewodników ewangelików w Rybniku w 2022 r. Przed kaplicą ewangelicką w Raciborzu

W drugiej części Alicja Sadomska – historyk i licencjonowany przewodnik turystyczny po Warszawie i Mazowszu, podzieliła się swoimi refleksjami ze zjazdów przewodników – ewangelików, które odbywają się regularnie od ponad 20 lat. Zjazdy odbywają się co roku jesienią w różnych regionach kraju, a raz nawet za granicą (w Wittenberdze). Uczestnicy zjazdów wymieniają się swoimi doświadczeniami, a także zapoznają się z miejscami związanymi z ewangelicyzmem w różnych regionach.

Czytaj dalej »

Pierwsze w 2023 roku spotkanie warszawskiego oddziału PTEw

Warszawski Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego zaprasza na kolejne spotkanie 16 stycznia 2023 r. W trakcie jego pierwszej części odbędzie się podsumowanie działalności Oddziału w 2022 r. i przyjęcie sprawozdania. Natomiast w drugiej części spotkania Alicja Sadomska podzieli się swoimi refleksjami ze Zjazdu Przewodników Ewangelików. Spotkanie rozpocznie się o 17:30 w sali parafialnej przy ul. Kredytowej 4 (lok. 1).

Serdecznie zapraszamy!

Czeskie odrodzenie narodowe w XVIII i XIX wieku

Maria Chmiel – prelegentka


19 grudnia odbyło się ostatnie w 2022 r. spotkanie warszawskiego oddziału PTEw, podczas którego o czeskim odrodzeniu narodowym w XVIII i XIX wieku mówiła slawistka i bohemistka Maria Chmiel.

W swojej prelekcji opowiedziała słuchaczom o tym, jak świadomość narodowa budziła się wśród Czechów poprzez literaturę, malarstwo i sztukę. Prelegentka przybliżyła sylwetki naukowców, językoznawców, poetów, pisarzy i artystów, wskazując przy tym na ich związki z polskimi naukowcami i twórcami, których odkrycia archeologiczne, poematy i malarstwo stawały się impulsem do odrodzenia narodowego.

Na zakończenie spotkania prezeska Oddziału złożyła życzenia błogosławionych Świąt Narodzenia Pańskiego oraz Bożego błogosławieństwa w nadchodzącym Nowym, 2023 Roku. Kolejne spotkanie zaplanowano na 16 stycznia 2023 r.

Czytaj dalej »