Archiwum

Najbliższe spotkania PTEw – kwiecień 2015

Data         Oddział   Temat 

9 kwietnia   Cieszyn   ks. Dariusz Madzia, Ks. Zygmunt Michelis (125-lecie urodzin) 
11 kwietnia  Żory      dr Jadwiga Badura, Duchowni ewangeliccy na łamach Zwiastuna
12 kwietnia  Kraków    Wyjście do Muzeum Narodowego na wystawę starodruków ukazujących wieloreligijność 
                         na ziemiach I Rzeczypospolitej
13 kwietnia  Jaworze   Jan Szturc, Neogotyckie kościoły ewangelickie na Górnym Śląsku (prelekcja, film)
16 kwietnia  Bielsko   ks. dr Piotr Szarek, Albert Schweitzer a współczesne dylematy etyki
16 kwietnia  Cieszyn   Anna Rusnok, Jakub Gallacz (350–lecie urodzin)
18 kwietnia  Katowice  Walne Zabranie Sprawozdawczo-Wyborcze Delegatów PTEw
20 kwietnia  Ustroń    ks. Karol Długosz, Święta góra Athos widziana oczami luteranina
20 kwietnia  Warszawa  prof. Tadeusz J. Zieliński, Kościół Chrześcijan Baptystów: historia – doktryna – 
                         teraźniejszość
21 kwietnia  Katowice  Aneta Sokół, Książka luterańska po 1989 r. - repertuar wydawniczy
23 kwietnia  Cieszyn   Stefan Król, Jan Szuścik (75-lecie śmierci)
24 kwietnia  Jaworze   Wycieczka do Ołomuńca (Czechy): wystawa kwiatów Flora Olomouc 2015 (z TMJ)
30 kwietnia  Cieszyn   Otwarcie sezonu wycieczkowego 2015 

Marzec 2015 w cieszyńskim PTEw

Tegoroczny marzec miał tylko cztery czwartki. Na pierwszych dwóch przypomnieliśmy postacie jeszcze z krótkiego lutego.

5 marca Henryka Szarzec, po kądzieli potomkini a zarazem kustoszka izby pamięci opowiedziała o swoim antenacie, Jurze Gajdzicy (1777-1840), przez całe życie związanego z położoną w cieniu Małej Czantorii wioską Cisownica. Tu się urodził, wyrastał, od najmłodszych lat wprzęgnięty w kierat codziennego mozolnego życia gospodarza na niewielkim spłachciu ziemi, tu dokończył życia i spoczął na miejscowym cmentarzu. Jego obecność na nim dokumentuje symboliczny grób z żeliwnym krzyżem odlewanym prawdopodobnie w hucie trzynieckiej.

Kim był, że prawie 200 lat po jego zgonie uznawany jest za pierwszą postać wioski, jest jej chlubą i dumą? Wszak jest patronem miejscowej szkoły podstawowej a dzięki zabiegom rodziny kustoszki mała chatynka, być może lamus, lub „pracownia” Jury z wyryzowanym na belce stropowej jego podpisem i datą (1817) została z pietyzmem odremontowana i zamieniona na izbę pamięci. Zatem kim był? Prostym chłopem, jakich wielu było nie tylko w Cisownicy. Jego „uniwersytety” skończyły się prawdopodobnie na kilku klasach szkoły ludowej w Ustroniu. Gdy miał 17 lat, przejął po ojcu gospodarkę. A że powiększającą się rodzinę było trzeba wyżywić, gospodarkę zostawił na barkach żony a sam jął się „kuczerowania”. Woził rudę i wyroby pobliskiej huty w Ustroniu, sól z Wieliczki, płody rolne i inne towary na Węgry i dalej. I co w tym nadzwyczajnego? To samo robili inni chłopi z okolic Ustronia, próbujący poprawić swój budżet domowy.

Czytaj dalej »

O Mikołaju Reju mówiono w Bielsku

Jacek Bartnik

Bielski Oddział PTEw spotkał się 19 marca w sali parafialnej, by uczestniczyć w dwuczęściowym spotkaniu. Pierwsza część spotkania miała charakter sprawozdawczy, dotyczący działalności Zarządu Oddziału w 2014 roku. Przedstawione sprawozdania zostały przyjęte jednomyślnie, a Zarządowi Oddziału udzielono absolutorium.

W drugiej części spotkania wysłuchaliśmy referatu poświęconego ojcu literatury polskiej – Mikołajowi Rejowi. Z uwagi na konieczność zmiany prelegenta z tematem zapoznał nas Jacek Bartnik. Postać Reja – wielkiego Nagłowiczanina, przedstawiono nie tylko jako poetę – literata, ale też jako zapomnianego teologa – ewangelika, o czym pisał prof. dr hab. Janusz T. Maciuszko z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Interesującym wątkiem były przyczyny upadku ruchu reformacyjnego w dawnej Rzeczypospolitej. Prelegent mówił o roli szlachty, sytuacji społecznej, siłach politycznych, sytuacji ekonomicznej.

Czytaj dalej »

Prelekcja o Kościele Chrystusowym w RP

Dr Mirosława Weremiejewicz
(fot. A. Karska)

Jednym z kierunków działalności Oddziału Warszawskiego PTEw jest przybliżanie członkom i sympatykom życia i działalności Kościołów działających na terenie naszego kraju. W ramach tego cyklu prelekcji 16 marca br. gościliśmy dr Mirosławę Weremiejewicz, która zapoznała uczestników spotkania z historią, doktryną i współczesną działalnością Kościoła Chrystusowego w RP. Chodzi tu o grupę wyznaniową zaliczaną – wraz z baptystami, ewangelicznymi chrześcijanami, zielonoświątkowcami i in. – do rodziny tzw. Kościołów ewangelikalnych, charakteryzujących się przywiązywaniem znaczenia do osobistego nawrócenia, z czym  wiąże się chrzest w wieku świadomym na wyznanie wiary.

Kościół Chrystusowy pojawił się na ziemiach polskich niedługo po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., pierwszym misjonarzem był Konstanty Jaroszewicz, który związał się z tym Kościołem jako emigrant w Stanach Zjednoczonych. W okresie międzywojennym Kościół ten rozwijał się bardzo dynamicznie zwłaszcza na wschodnich terenach  Rzeczypospolitej, pozyskując jako członków przedstawicieli różnych narodowości: Białorusinów, Ukraińców i Polaków. Utrata tych terenów po 1945 r. sprawiła, że ok. 90 % wszystkich wyznawców pozostało na terenie ZSRR. Zaszła więc potrzeba tworzenia nowych struktur, zwłaszcza na Ziemiach Zachodnich i Północnych, gdzie osiedlało się wielu reemigrantów związanych z Kościołem Chrystusowym. W skali światowej stosunek Kościołów Chrystusowych do dążeń ekumenicznych jest bardzo zróżnicowany: niektóre z nich należą do Światowej Rady Kościołów i innych organizacji ekumenicznych, inne z kolei dystansują się od ekumenizmu. Kościół w Polsce nie należy do Polskiej Rady Ekumenicznej, jest natomiast członkiem Aliansu Ewangelicznego, zrzeszającego Kościoły o podobnej duchowości.

Czytaj dalej »

PTEw Oddział w Ustroniu: wydarzenia 1. kwartału 2015 r.

W styczniu 2015 r. odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawcze. Podsumowany został rok ubiegły oraz zaprezentowane zostały tegoroczne propozycje programowe.

Ustroński Oddział tak przedstawia się w liczbach:
– członkowie Oddziału (stan na 31.12.2014) – 56 osób,
– spotkania i wycieczki – 12,
– uczestnicy spotkań 477 osób,
– w tym członkowie Oddziału – 317 (66%) osób,
– średnia frekwencja na spotkaniach – 40 osób,

Z danych tych wynika, że ponad 30% uczestników nie jest członkami naszego Oddziału. Tradycyjnie już w naszych spotkaniach uczestniczą osoby spoza PTEw, naszej parafii, a nawet naszego kościoła.

W roku ubiegłym nawiązaliśmy kontakt z założonym w 1888 roku Towarzystwem Miłośników Ustronia (TMU). Pierwszą wspólnie organizowaną imprezą była sesja popularno-naukowa związana z 80. rocznicą „Prażakówki”. Obszerna relacja z tego spotkania wydrukowana została w 17. tomie „Pamiętnika Ustrońskiego”, publikacji wydawanej przez TMU. W roku bieżącym przewidujemy dalsze wspólne działania i spotkania.

Czytaj dalej »

Film „Muzyka i cisza” o Janie Sztwiertni; spotkanie z reżyserem,
Dagmarą Drzazgą

Dr hab. Dagmara Drzazga - reżyser

17 marca w katowickiej parafii odbyło się kolejne spotkanie Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, którego gościem była Dagmara Drzazga, autorka i reżyser wielu dokumentalnych filmów, w tym także prezentowanego podczas marcowego popołudnia w sali parafialnej dokumentu poświęconego ewangelickiemu kompozytorowi Janowi Sztwiertni (1911-1940).

Plakat filmu D. Drzazgi Muzyka i cisza (2013)

Gościa przedstawiła zebranym prezes Oddziału PTEw prof. Grażyna Szewczyk, zaznaczając, że dr hab. Dagmara Drzazga, także wykładowczyni na Wydziale Radia i Telewizji UŚ, jest uznanym i wielokrotnie nagradzanym za swoje osiągnięcia filmowe reżyserem, a w swoich filmowych dokumentach skupia się przede wszystkim na pokazywaniu ciekawych i poruszających ludzkich historii powiązanych tematycznie ze Śląskiem oraz ludźmi zamieszkującymi ten region (m.in. „Bobrek Dance” 2002; „Lech Majewski. Świat według Bruegela” 2009).

Wśród przybyłych na projekcję gości znaleźli się także dr hab. Hubert Miśka z Instytutu Muzyki w Cieszynie, prof. Ryszard Gabryś wraz z małżonką oraz kierownik produkcji realizowanych przez panią Drzazgę filmów – Hanna Suchorabska. Projekcję autorskiego dokumentu poświęconego Janowi Sztwiertni poprzedziło powitanie biskupa ks. dr. Mariana Niemca, który przypomniał przeznaczony na ten dzień tekst dzienny ze zbioru rozważań biblijnych.

> Kliknij tutaj by obejrzeć zwiastun filmu "Muzyka i cisza"

Czytaj dalej »

PTEw w Jaworzu w marcu 2015 r.: o ks. Hermanie J. Kotschym

Ks. Herman J. Kotschy (1815-1897)

Ks. radca Ryszard Janik

2 marca 2015 r. jaworzański oddział PTEw spotkał się na swoim comiesięcznym zebraniu. Zebranie składało się z 2 części: w pierwszej ks. radca Ryszard Janik w swej prelekcji przypomniał postać wielce zasłużonego dla miejscowej parafii proboszcza – ks. Hermana Juliusza Kotschego w 200-rocznicę jego urodzin. Prelegent w trzech częściach przybliżył zebranym postać ks. H. J. Kotchego, a mianowicie: I. tło historyczne Kościoła oraz Europy (wojny napoleońskie), II. przeszłość rodzinną, III. niewątpliwe zasługi dla zboru w Jaworzu (budownictwo, propagowanie sadownictwa i działalność antyalkoholowa).

Czytaj dalej »

Nowy numer „Słowa i Myśli” (124-125)

Ukazał się kolejny numer „Słowa i Myśli”!


Ze Wstępu redaktora naczelnego:

„Niedziela, ostatnie minuty przed początkiem nabożeństwa, w drzwiach wejściowych pojawia się nieznana twarz. Twarz zdaje się w popłochu szukać czegoś przy wejściu. Jeśli w poszukiwania włącza się też ręka, obcy rozpoznany jest błyskawicznie. Jeśli po zrobieniu paru kroków przyklęknie, obcość jest niemal pewna. A jednak tak w naszym kościele wyglądają pierwsze minuty wielu polskich luteranów. Kiedy więc obcy staje się swój?

W Europie zadajemy to samo pytanie wobec przybywających z całego świata imigrantów, którzy szukają tutaj lepszego życia. W odpowiedzi wyliczamy akceptację naszych wartości, znajomość naszego języka i poczucie więzi ze społeczeństwem (czyt. z nami). Być może to właśnie w kondycji imigranta powinniśmy szukać obrazu naszych konwertytów, luteranów, którzy do naszego Kościoła przyszli z zewnątrz. W ludziach, którzy jak konwertyci robią to, co Szymon Samoraj w swoim tekście nazywa społecznym skokiem na głęboką wodę.

Ich historie są rozmaite. Dla jednych poczucie obcości we własnym Kościele staje się impulsem do poszukiwań na zewnątrz. Dla innych decydujące okazuje się to, co widzą w luteranizmie. Kiedy obcy staje się swój? Z czasem. I nie ma w tym nic dziwnego. Rozumie to chyba każdy, kto zna doświadczenie uczenia się czegoś od nowa, w zupełnie nowym miejscu, kto przez lata uczył się obcego języka, by z czasem poczuć, że mówi nim swobodnie.

Zresztą, skaczą nie tylko oni, konwertyci. Skacze też Kościół, my. Nasze bycie Kościołem to zdolność skoku w nieznane, ukryte w każdym innym. Pierwszy komentarz Lutra w Małym Katechizmie, którego znajomości oczekujemy od na- szych konwertytów, brzmi tak: powinniśmy Boga nade wszystko bać się, miłować Go i ufać Mu. Żeby skoczyć, tyle wystarczy.”

Czytaj dalej »

Posiedzenie Zarządu Głównego PTEw odbędzie się 21 marca w Katowicach

Przypominam o wyznaczonym wcześniej terminie posiedzenia Zarządu Głównego PTEw w sobotę 21 marca 2015 r., które rozpoczniemy o godz. 9:00 w Katowicach. Proszę o niezawodne przybycie. W porządku m.in. ocena realizacji uchwał WZD z marca 2014 r. oraz sprawy związane z przygotowaniem Walnego Zebrania Delegatów, które zaplanowaliśmy na 18 kwietnia, godz. 10:00.

Pozdrawiam,
Józef Król, prezes

Projekcja filmu „Muzyka i cisza” poświęconego Janowi Sztwiertni: Katowice, 17 marca

Jan Sztwiertnia (1911-1940)

Polskie Towarzystwo Ewangelickie Oddział w Katowicach oraz Parafia Ewangelicko-Augsburska w Katowicach zapraszają na projekcję filmu pt. „Muzyka i cisza” poświęconego Janowi Sztwiertni w 75. rocznicę śmierci kompozytora. Odbędzie się również spotkanie z reżyserką filmu, dr. hab. Dagmarą Drzazgą (Uniwersytet Śląski, Telewizja Górnośląska).

Jan Sztwiertnia (1911-1940)

Jan Sztwiertnia (1911-1940)

Spotkanie odbędzie się we wtorek 17 marca 2015 r. o godz. 17 w sali Parafii Ewangelickiej, Katowice, ul. Warszawska 18. Wstęp wolny.

Jan Sztwiertnia (1911-1949) – kompozytor pochodzący z Ustronia, pracujący w Wiśle. Był uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych twórców swojego pokolenia. Jako student Konserwatorium Muzycznego w Katowicach nie zdążył wyjechać do Paryża na przyznane mu stypendium. W 1939 r. wybuchła wojna, on zaś został aresztowany w 1940 r. i osadzony w obozie w Gusen. Tam zmarł z wycieńczenia.


Do pobrania:
esej Ryszarda Gabrysia poświęcony Janowi Sztwiertni (plik PDF, 250 kB).

Mikołaj Rej – pierwszy pisarz języka polskiego: Bielsko, 19 marca

19 marca 2015 r. bielski Oddział PTEw organizuje spotkanie, podczas którego zostanie wygłoszona prelekcja pt. „Mikołaj Rej – pierwszy pisarz języka polskiego”. Wspomnienie wybitnego staropolskiego pisarza i ewangelika wiąże się z 510. rocznicą jego urodzin.

Temat przedstawi Janusz Obracaj – członek zarządu naszego Oddziału.

Spotkanie odbędzie się w sali parafialnej w Bielsku. Dalsze szczegóły spotkania znajdują się na plakacie obok. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Prezentacja 17. tomu „Pamiętnika Ustrońskiego”: Ustroń, 17 marca

PTEw Oddział w Ustroniu oraz Towarzystwo Miłośników Ustronia zapraszają na spotkanie popularyzujące 17. tom „Pamiętnika Ustrońskiego”.

W programie:

  • Omówienie treści 17. tomu „Pamiętnika Ustrońskiego”,
  • Wirtualna wycieczka „Spod Kopieńca do Ustronia dolnego” – prezentacja multimedialna archiwalnych fotografii miejscowości z drugiej połowy XX wieku.

Spotkanie odbędzie się we wtorek 17 marca 2015 r. o godz. 17. w Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Ustroniu, pl. ks. Kotschego 4.