|
|
Wysłane 31 października 2016 przez: admin  Jesień pod Koczym Zamkiem Październikowy program działalności cieszyńskiego oddziału PTEw obejmował jedną wycieczkę i trzy spotkania klubowe poświęcone przypomnieniu wybitnych postaci życia społecznego i religijnego.
6 października wyruszyliśmy na ósmą i ostatnią w tym roku wycieczkę. Nie zrealizowaliśmy tylko jednej z powodu zbyt małej liczby chętnych. Trzy wycieczki były na trasach krajowych, trzy do Republiki Czeskiej i dwie do Słowacji (tu jedna dwudniowa).
 Laureaci konkursu o Zloty Liść Jesieni 2016 Prawie na całej trasie było mglisto, wietrznie, co więcej – Kubalonkę i okolice Ochodzitej zastaliśmy pokryte śniegiem. Drzewa, które jeszcze nie utraciły kolorowych liści, otoczone lekką mgiełką kontrastowały z bielą śniegu zalegającego pola. Widok iście godny pędzla najlepszych mistrzów. Szaruga i wiatr odstręczyły nas do grilowania na poletkach biwakowych w głębi doliny Rycerki.
Czytaj dalej »
Wysłane 02 października 2016 przez: admin  Svetozár Hurban-Vajanský (1847-1916) We wrześniu w naszym planie mieliśmy cztery spotkania klubowe i jedną wycieczkę. Ta ostatnia, niestety, z powodu zbyt małej ilości zgłoszeń została odwołana.
W pierwszy czwartek, 1 września, Władysław Sosna przedstawił postać jednego z najwybitniejszych słowackich działaczy narodowych, prawnika, poetę, prozaika, publicystę i tłumacza, jakim był Svetozár Hurban-Vajanský (1847-1916). Urodził się w Hlbokem i wyrastał w gronie rodziny pastorskiej późniejszego superintendenta Jozefa Miloslawa Hurbana i Anny z domu Jurkowicz. Hlboke to ważna dla Słowaków miejscowość. Tam właśnie, w lipcu 1843 r. na farze ewangelickiej spotkała się trójka czołowych działaczy narodowych: Ludovit Štur, ks. Michal Miloslav Hodža i ks. Józef Miloslav Hurban, by podpisać akt utworzenia literackiego języka słowackiego, za podstawę którego przyjęto narzecze liptowskie. Rok później w tym samym gronie powołano stowarzyszenie kulturalne Tatrin, którego organem stało się pierwsze słowackie pismo literacko-kulturalne „Slovenské pohľady…” („Słowackie Poglądy na Wiedzę, Sztukę i Literaturę”). Jego wieloletnim redaktorem został ojciec małego Swatozára. Po miejscowej szkole podstawowej Svetozar kształcił się w kilku gimnazjach, m.in. w 1858 r. w Gimnazjum Ewangelickim w Cieszynie, którego dyrektorem był wówczas literat i publicysta słowacki Jan Kalinčiak. Ostateczenie maturę zdał w Bystrycy, po czym udał się na studia z zakresu prawa w Bratysławie, dopełnione w Budapeszcie.
Czytaj dalej »
Wysłane 28 sierpnia 2016 przez: admin W naszym planie pracy na sierpień ujęte były dwie wycieczki – w pierwszy i ostatni czwartek miesiąca oraz dwa spotkania klubowe.
 U wejścia do Doliny Mięguszowieckiej Na 4-5 sierpnia przewidzieliśmy wycieczkę w Tatry Słowackie, oczywiście przykrojoną do naszych możliwości fizycznych. W grę wchodziły wyłącznie doliny i to takie, w głąb których prowadzą drogi w miarę utwardzone, pozbawione wystających głazów i korzeni. Pisząc te słowa czuję, z jaką pogardą, wręcz oburzeniem mogę się spotkać ze strony rasowych turystów górskich, nie mówiąc o wspinaczach: czego ci ludzie szukają w górach, zwłaszcza w Tatrach? Czy mało tej snobistycznej stonki korkującej Zakopane i lekkomyślnych ceprów rozbijających się na tatrzańskich szlakach?
 Schronisko nad Popradzkim Plesem Wszelkiego rodzaju hoteli i pensjonatów, przeważnie o tzw. wyższym standardzie, pod Tatrami Słowackimi jest bez liku. Na wszelki wypadek, nie wszystkie podają ceny noclegów, ujawniają je po wpisaniu bliższych danych i tu dopiero okazuje się, że ceny są zróżnicowane nie tylko co do pory roku, a nawet dnia tygodnia, natomiast ich wysokość przyprawia o zawrót głowy. Wręcz trudno pojąć, że hotele te wcale nie stoją puste, nie mówiąc o tych, które są bardziej przystępne dla zarabiających poniżej średniej krajowej. Znalezienie więc możliwie taniego i godziwego noclegu pod Tatrami graniczy z kwadraturą koła, a rezerwacji trzeba chyba dokonywać co najmniej pół roku naprzód i to z przedpłatą.
Trzeci – zgoła prozaiczny problem, to było pytanie, czy nazbieramy chociaż minimum chętnych, i czy będzie oczekiwana pogoda?
Wreszcie wszystko dopięte, prognozy pogody są optymistyczne. Startujemy. Czytaj dalej »
Wysłane 30 lipca 2016 przez: admin Lipcowy program oddziału przewidywał trzy spotkania klubowe i jedną wycieczkę.
 Wycieczka do Karlowej Studanki i na Pradziada 14 lipca. Głównym punktem programu piątej w tym sezonie wycieczki PTEw było zdobycie szczytu Pradziada (1492 m) w Grubym Jeseniku (Czechy). Jest to na tyle daleko od Cieszyna (w linii prostej 106 km), że trzeba się dobrze nagimnastykować, aby zmieścić się z programem wycieczki w ciągu jednego dnia. Mimo, iż po drodze jest wiele ciekawych miejsc godnych zatrzymania się, chcąc zaliczyć perełkę uzdrowisk Karlowe Studanki i wejść na szczyt Pradziada, nic więcej do programu wycieczki nie da się wprasować. Karlowa Studanka ze swoją architekturą i wyniosły masyw Pradziada to miejsca szczególne, do których chętnie się powraca. Z bezleśnego szczytu Pradziada, a zwłaszcza z „dysku” widokowego na wieży przekaźnika telewizyjnego, roztacza się niezapomniany widok nie tylko na miasta śląskie po polskiej stronie, ale na cały górski świat daleko poza rozłogami Sudetów. Tylko, no właśnie, trzeba trafić na pogodę. Pradziad ma to do siebie, że notuje najwyższe w okolicy opady roczne.
Czytaj dalej »
Wysłane 01 lipca 2016 przez: admin  Prelekcja prof. Rafała M. Leszczyńskiego Z różnych powodów czerwiec był dla Oddziału PTEW w Cieszynie miesiącem trudnym, pełnym niespodzianek i nieprzewidzianych sytuacji. W trzydziestu dniach miesiąca zmieściły się bowiem cztery czwartki klubowe, jedna wycieczka i dodatkowo, poza planem rocznym, sesja popularno-naukowa poświęcona pamięci Pawła Hulki-Laskowskiego.
 Paweł Hulka-Laskowski (1881-1946) O tej ostatniej wystarczająco dużo napisała dr Aneta Sokół w okienku PTEw. Tu dla porządku przypomnimy, że organizatorem sesji był Oddział PTEw w Cieszynie przy wydatnym wsparciu Zarządu Głównego PTEw. Odbyła się w sobotę 18 czerwca 2016 r. w sali starej szkoły ewangelickiej.
Na program sesji złożyły się trzy wystąpienia:
- prof. dr hab. Rafał Marcin Leszczyński: „Twórczość i poglądy Pawła Hulki-Laskowskiego w kontekście biograficznym”,
- Agnieszka Teresa Tys: „Poglądy pedagogiczne Pawła Hulki-Laskowskiego”,
- Władysław Sosna: „Cieszyńskimi śladami Pawła Hulki-Laskowskiego”.
Czytaj dalej »
Wysłane 22 czerwca 2016 przez: Aneta Sokół Paweł Hulka-Laskowski (1881-1946) 18 czerwca 2016 r. z inicjatywy cieszyńskiego oddziału PTEw odbyła się w Cieszynie sesja popularno-naukowa poświęcona Pawłowi Hulce-Laskowskiemu (1881-1946), ewangelicko-reformowanemu pisarzowi o czeskobraterskich korzeniach, tłumaczowi, społecznikowi, a także religijnemu publicyście, który ostatnie miesiące życia spędził w Cieszynie, zamieniwszy swój rodzinny Żyrardów na cieszyńskie środowisko bliskich mu ewangelików wyznania luterańskiego. Gośćmi specjalnymi sesji byli prelegenci z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej – prof. dr hab. Rafał M. Leszczyński, znawca biografii i popularyzator postaci Hulki-Laskowskiego, oraz mgr Agnieszka Tys, specjalizująca się m.in. w zakresie pedagogicznej działalności tego zasłużonego Żyrardowianina, jednego z najbardziej znanych obywateli swego miasta. Do starej szkoły przy parafii ewangelicko-augsburskiej w Cieszynie (tzw. pajty) w czerwcowe sobotnie popołudnie przybyło liczne grono zainteresowanych sylwetką pisarza, w tym tłumacza dobrze znanych wszystkim „Przygód dobrego wojaka Szwejka” oraz wielu innych ważnych dzieł z zakresu literatury czeskiej.
 Organizator Sesji - Władysław Sosna i prowadzący - dr hab. Jan Szturc Sesji przewodniczył dr hab. Jan Szturc, członek Zarządu Głównego PTEw, któremu przy stole prezydialnym towarzyszył inicjator wydarzenia – prezes cieszyńskiego Oddziału PTEw – Władysław Sosna, także jeden z prelegentów. Powitawszy grono słuchaczy, w tym proboszcza parafii cieszyńskiej ks. Janusza Sikorę oraz prezesa PTEw Józefa Króla, prowadzący przekazał głos pierwszemu z prelegentów – prof. Rafałowi M. Leszczyńskiemu. W około 40-minutowym wystąpieniu, które było przewidziane na pierwszą część sesji, profesor przybliżył słuchaczom najważniejsze dominanty poglądów i tym samym twórczości Hulki-Laskowskiego; poglądów, które wyrosły z jego trudnych doświadczeń życiowych i krystalizowały się pośród przeciwności losu i trwania przy dziedzictwie własnej konfesji – tradycji braci czeskich pielęgnowanej w ewangelicko-reformowanej spolonizowanej wspólnocie współwyznawców („Twórczość i poglądy Pawła Hulki-Laskowskiego w kontekście biograficznym”). Trzeba zaznaczyć, że wykład prof. Leszczyńskiego, wzbogacony prezentacją multimedialną, ciekawie i przejmująco przedstawiał postać pisarza i społecznika z Żyrardowa, którego życiorys – jak zaznaczył prelegent – mógłby stać się podstawą hollywoodzkiego scenariusza.
Czytaj dalej »
Wysłane 04 czerwca 2016 przez: J.Szturc
W bieżącym roku minie 70. rocznica śmierci Pawła Hulki-Laskowskiego (1881-1946) – znanego ewangelickiego publicysty i pisarza, który szeroką popularność zdobył m.in. jako autor kultowego tłumaczenia „Przygód dobrego wojaka Szwejka” Jarosława Haszka. Hulka-Laskowski był związany z Żyrardowem, ale ostatnie miesiące życia spędził w Cieszynie.
Z okazji rocznicy Polskie Towarzystwo Ewangelickie Oddział w Cieszynie organizuje sesję popularno-naukową poświęconą jego życiu i dorobkowi. Sesja odbędzie w sobotę 18 czerwca 2016 r. o godz. 16, w sali starej szkoły ewangelickiej w Cieszynie przy pl. Kościelnym 2 (wejście od strony ogródka, pierwsze piętro). Wstęp wolny.
W programie sesji:
- prof. Rafał M. Leszczyński (ChAT Warszawa) – Twórczość i poglądy Pawła Hulki-Laskowskiego w kontekście biograficznym,
- Agnieszka T. Tys (ChAT Warszawa) – Poglądy pedagogiczne Pawła Hulki-Laskowskiego,
- Władysław Sosna (PTEw Oddział w Cieszynie) – Cieszyńskimi śladami Pawła Hulki-Laskowskiego,
- występ Chóru Kościelnego Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie pod dyr. Joanny Sikory.
Czytaj dalej »
Wysłane 29 maja 2016 przez: admin Na majowy program zajęć PTEw w Cieszynie złożyły się dwa spotkania klubowe oraz dwie wycieczki przeprowadzone w pierwszy i ostatni czwartek miesiąca.
 Henryk Nitra (1891-1948) z rzeźbą kowala 12 maja, z pewnym wyprzedzeniem, w 125. rocznicę urodzin Władysław Sosna przypomniał postać czołowego rzeźbiarza Ziemi Cieszyńskiej z pierwszej połowy XX w. – Henryka Nitrę (1891-1948). Urodził się Sobieszowicach (dziś Republika Czeska). Pochodził z niezamożnej chłopskiej rodziny Filipa i Joanny z Palarczyków. Przez całe życie zmagał się z niedostatkami i przeciwnościami losu, które niweczyły jego marzenia. Po ukończeniu szkoły ludowej terminował u majstra stolarskiego we Frydku, potem kształcił swój talent w średniej Szkole Rzeźbiarskiej w Wałaskim Międzyrzeczu. Tak przygotowany wybrał się do Monachium, ale po roku musiał przerwać studia z powodu braku środków do życia. Po rocznej przerwie piechotą udał się do Wiednia, ale i tam nader skromna kiesa rychło pokazała dno. Gdy wybuchła I wojna światowa, skierowany został do oddziału, którego zadaniem było budowanie cmentarzy i nagrobków dla poległych, a tych niestety było sporo.
Czytaj dalej »
Wysłane 01 maja 2016 przez: admin Na kwietniowy program cieszyńskiego Oddziału PTEw złożyły się trzy spotkania klubowe poświęcone pamięci Mariusza Zaruskiego, Wojciecha Żukrowskiego i Stanisława Jerzego Leca oraz pierwsza z dziewięciu wycieczek zaplanowanych przez PTEw w 2016 r.
 Mariusz Zaruski (1867-1941) 7 kwietnia Władysław Sosna opowiedział o Mariuszu Zaruskim (1867-1941), człowieku niesłychanie odważnym, konsekwentnym w działaniu i wszędzie pozostawiającym po sobie znaczący ślad. Już podczas studiów w Odessie zgłaszał się w okresach wakacji do służby na okrętach odbywających dalekie rejsy wokół południowych i wschodnich wybrzeży Azji. Ukarany zsyłką na Syberię za zbyt śmiałe demonstrowanie polskości, w Archangielsku zaliczył kurs nawigacyjny i w stopniu kapitana żeglował po Morzu Arktycznym. W 1900 r. zameldował się w Krakowie, podejmując studia na Akademii Sztuk Pięknych, ale dla poratowania zdrowia młodej żony Izabeli Kietlińskiej przeniósł się w 1904 r. do Zakopanego.
Tu zaskoczył wszystkich swoimi wycieczkami w Tatry w okresie zimowym. Dotąd bowiem nikt zimą nie odważył się ruszać w głąb Tatr. W 1906 r. odbył pionierską wycieczkę na nartach z więźbami i jednym kiju wokół Tatr Zachodnich. Był jednym z organizatorów kursów narciarskich i współzałożycielem Zakopiańskiego Oddziału Narciarzy Towarzystwa Tatrzańskiego, autorem „Podręcznika narciarstwa według zasad alpejskiej szkoły jazdy na nartach” (1908). Dokonał też wielu pionierskich wejść na szczyty tatrzańskie, także zimą, dając tym początek taternictwu zimowemu. Penetrował także jaskinie tatrzańskie. On też zainicjował i zorganizował Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (1909), był jego pierwszym naczelnikiem.
Czytaj dalej »
Wysłane 02 kwietnia 2016 przez: admin Cztery spotkania przeprowadzone w cieszyńskim Oddziale PTEw w marcu 2016 r. poświęcono przedstawieniu następujących postaci: Kazimierz Brodziński, John Wesley, Paweł Lipowczan i Jan Alfred Szczepański.
 Kazimierz Brodziński (1791-1835) 3 marca Stanisława Ruczko skierowała naszą uwagę na postać Kazimierza Józefa Brodzińskiego (1791-1835) w 225. rocznicę jego urodzin. Wcześnie osierocony, dzięki dobrym ludziom zdołał ukończyć gimnazjum. Mając głęboko zaszczepione poczucie patriotyzmu, brał udział w tragicznej kampanii napoleońskiej na Rosję a potem w szeregach wojsk księcia Józefa Poniatowskiego uczestniczył w rozstrzygającej bitwie pod Lipskiem. Po powrocie do kraju, w 1818 r. rozpoczął działalność pedagogiczną w szkołach pijarskich, a następnie na Uniwersytecie Warszawskim. Po wybuchu Powstania Listopadowego, już jako emeryt, pozostał kraju obiecując sobie rozwinąć szeroką działalność kulturalną. Dla poratowania zdrowia wyjechał na kurację do Karlsbadu; w drodze powrotnej niespodziewanie zmarł.
Czytaj dalej »
Wysłane 24 marca 2016 przez: admin  Jolanta Sztuchlik Od kilku miesięcy Książnica Cieszyńska prezentuje „Cymelia i osobliwości ze Zbiorów Książnicy Cieszyńskiej”. Poza organizowanymi wystawami jest to wyjątkowa okazja zobaczenia wspaniałych okazów „czarnej sztuki” pieczołowicie przechowywanych przez Książnicę, ale także wysłuchania ciekawych prelekcji o prezentowanych białych krukach.
18 marca 2016 r. odbyła się już XIX edycja cyklu, na której Jolanta Sztuchlik w starannie przygotowanej prelekcji, ilustrowanej dodatkowymi obrazami zaprezentowała niewielką, liczącą 118 stron książeczkę o znamiennym tytule „Wierność Bogu i cesarzowi czasu powietrza morowego należąca a pokazana przez Jana Muthmana sługę Ewangelii przy kościele Jezusowym przed Cieszynem”, drukowana w Brzegu przez Gottfrieda Trampa w 1716 r. Mija zatem równych 300 lat od jej wytłoczenia w brzeskiej oficynie. Książeczka ta została wznowiona w 1997 r. w 250-lecie śmierci jej autora w postaci reprintu oryginału przechowywanego w Książnicy, zaopatrzonego ponadto w transkrypcję tekstu i posłowie, wydanego z inicjatywy prezesa Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie – Władysława Sosnę.
Czytaj dalej »
Wysłane 28 lutego 2016 przez: admin  Ks. Adolf Henryk Rondthaler (1875-1941) W dłuższym o dzień lutym mieliśmy cztery spotkania klubowe. Na pierwszym z nich 4 lutego ks. Marek Londzin przypomniał postać ks. Adolfa Henryka Rondthalera (1875-1941) w 75. rocznicę jego zgonu. Niestety, wiele szczegółów jego życia i działalności jest nieznanych. Po maturze w Łodzi obrał studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, ale został usunięty z uczelni za jawne demonstrowanie swoich uczuć patriotycznych. Nie bez perturbacji udało mu się podjąć studia teologii ewangelickiej w Dorpacie. Ordynowany w 1902 r., po krótkim wikariacie w Warszawie został proboszczem w rodzinnym Lipnie, a potem w Ozorkowie.
 Prelegent: ks. Marek Londzin W 1918 r. został powołany na stanowiska prefekta do Warszawy, niebawem objął stanowisko zastępcy, a od 1921 r. dyrektora słynnego ewangelickiego Gimnazjum im. Mikołaja Reja. Na tym stanowisku wydatnie przyczynił się do wzmocnienia pozycji szkoły dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod nauczania i wychowania. Był też współzałożycielem Towarzystwa do Badań Dziejów Reformacji w Polsce, zabiegał o wydawanie jego rocznika „Reformacja w Polsce”, założył i redagował pismo „Ewangelik”. Spośród publikacji wydał m.in. książeczkę „Ksiądz Doktor Marcin Luter, życiorys reformatora”, wielokrotnie wznawianą. Z chwilą wybuchu II wojny światowej z bólem przeżywał kasację Gimnazjum i praktycznie przekreślenie całego dorobku życia. Zmarł 17.01.1941 r., pochowany na cmentarzu ewangelickim w Warszawie.
Czytaj dalej »
|
