Archiwum

Ewangelickie kościoły-twierdze w Transylwanii

„Kościoły – twierdze. Niezwykła spuścizna Sasów transylwańskich” – to temat spotkania członków i sympatyków Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, które odbyło się 14 września 2019 r. w Żorach. Prelegentka, Bożena Żurkowska, omawiając zawarte w temacie zagadnienie, przedstawiła 900-letnią historię Sasów transylwańskich. Transylwania zwana również Siedmiogrodem, to kraina siedmiu warownych miast założonych przez niemieckich kolonistów – Sasów, którzy w XII wieku osiedli na terenie ówczesnego Królestwa Węgier, zaś obecnie teren ten stanowi najpiękniejszą krainę Rumunii – Transylwanię. Z początkiem XIII w. król Andrzej II nadał kolonistom niemieckim specjalne prawa i przywileje, zapewniające Sasom autonomię, która stała się motywacją do znacznego rozwoju tych ziem, głównie w zakresie budownictwa obronnego. W prezentacji multimedialnej prelegentka pokazała niezwykłe zabytki, wspaniałe dzieła architektury zamków i twierdz, warownych grodów i kościołów, dawnych saskich wsi i skansenów. Jednymi z najcenniejszych tamtejszych dzieł architektury są: ewangelicki kościół parafialny w Sybinie, gotycki tzw. czarny kościół w Braszowie.

Czytaj dalej »

W Ustroniu o Stanisławie Hadynie

Gdy zabierałem się do pisania relacji ze spotkania 17 września w Ustroniu, na którym Anna Guznar przedstawiła postać Stanisława Hadyny, pojawił się problem: co napisać, by tego było nie za wiele, a jednocześnie zaprezentować najważniejsze wydarzenia. Nie znalazłem rozwiązania. W środę 18 września byłem u krewnych w Suchej Górnej na Zaolziu i tam znalazłem najnowszy numer „Głosu”, a w nim obszerną relację autorstwa Daniela Kadłubca o Stanisławie Hadynie. W tej relacji zamieszczony został wiersz, który napisała poetka z Nydku, Aniela Kupcowa. Uznałem, że ten wiersz będzie najlepszą relacją z naszego spotkania:

Ni mogła Karpętna w swych ramionach zmieścić
tak wielkigo syna zaolziańskiej ziymi,
tóż gniozdo opuścił, by światu obwieścić,
że nejwiększe skarby naszeł między swymi.

Czytaj dalej »

Sierpień 2019 w cieszyńskim PTEw

Maszyna parowa Jamesa Watta z 1788 r.

W sierpniu mieliśmy w naszym planie trzy spotkania czwartkowe i jedną wycieczkę.

Na pierwszym sierpniowym spotkaniu 1 sierpnia sylwetkę Jamesa Watta (1736-1819) przedstawił Władysław Sosna. Na wstępie prelegent podzielił się pewną dygresją. Gdy przypominamy jakąś postać „humanistyczną”, to z reguły ani z przedstawieniem jej sylwetki jak i omówieniem dorobku nie ma większych kłopotów, co więcej jakieś dzieło nieodłącznie wiąże się z nazwiskiem twórcy, jest jego znakiem rozpoznawczym. Znajomość nazwiska twórcy i jego głównego dzieła podnosi dla danej osoby szacunek i uznanie, klasyfikuje do godności ludzi kultury.

Nieco inaczej rzecz ma się w odniesieniu do twórców z dziedziny nauk przyrodniczych i tzw. ścisłych, zwłaszcza technicznych. Co prawda istnieją różne prawa, reguły, zasady, teorie, przestrzenie kogoś tam, ale nie zawsze wiemy z powodu daleko idącej specjalizacji, czego dane prawo lub jakaś teoria nie tyle dotyczy, ale na czym polega jej wartość (oprócz stwierdzenia, że jej określenie jest kolejnym krokiem w rozwoju nauki, poznaniem świata itp.); bez bliższej znajomości przedmiotu trudno odgadnąć, czemu konkretnie służy, co wyjaśnia.

Czytaj dalej »

W Sopocie obchodzono 100-lecie Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego

Od lewej: dr hab. Jan Szturc - prelegent i Piotr Dolny - prezes Gdańskiego
Oddziału PTEw

Oddział Gdański Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego zorganizował uroczyste obchody 100-lecia istnienia Towarzystwa. Uroczystości odbyły się w ewangelicko-augsburskim kościele Zbawiciela w Sopocie, po niedzielnym nabożeństwie 8 września 2019 r.

Obchody składały się z trzech części:

  • prelekcja „Polskie Towarzystwo Ewangelickie: 100 lat i co dalej” – dr hab. Jan Szturc,
  • koncert pieśni i hymnów biblijnych – Kolegium Muzyki Ewangelickiej z Krakowa,
  • wystawa w Bibliotece Ewangelickiej Etos: „Polskie Towarzystwo Ewangelickie – aktywność, integracja, tożsamość naszej wspólnoty” przygotowana przez Marię Drapella.

W roli prowadzącego wystąpił Piotr Dolny – prezes Oddziału Gdańskiego PTEw.

Czytaj dalej »

Ks. prof. Jan Szeruda (1889-1962): Bielsko, 19 września


Oddział PTEw w Bielsku zaprasza na spotkanie z dr Jadwigą Badura, która przedstawi prelekcję: „Życie i działalność ks. bp. Jana Szerudy w 120. rocznicę urodzin”.

Spotkanie odbędzie się w czwartek 19 września 2019 r. o godz. 17 w sali parafialnej w Bielsku-Białej, pl. ks. M. Lutra 12.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Wrzesień 2019 roku w jaworzańskim Oddziale PTEw

Ks. Mirosław Czyż - prelegent

Gościem spotkania 2 września 2019 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw był ks. Mirosław Czyż, proboszcz parafii w Pszczynie, który zaprezentował temat „Śladami Chrystusa po Izraelu – wrażenia z podróży”. Ksiądz Czyż w Izraelu był już trzykrotnie, więc jego wiedza na ten temat jest naprawdę imponująca.

Ściana płaczu

Izrael to państwo na Bliskim Wschodzie położone w Azji Zachodniej na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego. Jego stolicą jest Jerozolima. Mimo stosunkowo małej powierzchni jest dość zróżnicowane demograficznie oraz religijnie. Obok Żydów (judaizm) mieszkają tam również Arabowie (muzułmanie), Samarytanie, Druzowie, chrześcijanie oraz mniejsze grupy religijne. Izrael jest państwem wyznaniowym, w którym religią państwową jest judaizm. Współczesne państwo Izrael ma swoje korzenie religijne w Ziemi Izraela, która przez 3 tysiące lat zajmowała centralne miejsce w judaizmie. Ziemia Izraela była święta dla Żydów od czasów biblijnych. Na jej terenach znajdują się najświętsze miejsca judaizmu. Jest ona centrum życia duchowego judaizmu, i to tutaj narodziło się chrześcijaństwo.

Czytaj dalej »

W Katowicach o Stanisławie Hadynie: 17 września


Oddział PTEw w Katowicach zaprasza na spotkanie „Biografia artystyczna Stanisława Hadyny – założyciela Zespołu Pieśni i Tańca ‚Śląsk'”.

Spotkanie odbędzie się we wtorek 17 września 2019 r. o godz. 17 w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach, przy ul. Warszawskiej 18.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Zmarła prof. dr hab. Anna Romankow-Żmudowska (1924-2019)

4 września 2019 roku w Poznaniu zmarła prof. dr hab. Anna Romankow-Żmudowska.

Urodzona 23 sierpnia 1924 roku w Równem, przez znaczną część swego życia związana była z Poznaniem. Tutaj pracowała w Instytucie Ochrony Roślin, a także należała do Parafii Ewangelicko-Augsburskiej. Przez wiele lat czynnie udzielała się w Polskim Towarzystwie Ewangelickim, a po rozszerzeniu działalności Towarzystwa na cały kraj i utworzeniu struktury oddziałów, pełniła funkcję sekretarza Zarządu Głównego (1985-1987), a w Zarządzie Głównym działała do 1991 roku.

Pogrzeb śp. Anny Romankow-Żmudowskiej odbędzie się 12 września 2019 roku o godzinie 12.00 na cmentarzu miłostowskim w Poznaniu.

Recenzja pracy zbiorowej „Marcin Luter 1517-2017” (Toruń 2018)


Zapraszamy do zapoznania się z recenzją książki wydanej pod redakcją Krzysztofa Obremskiego, pt. „Marcin Luter 1517-2017”. Książkę opublikowało w 2018 r. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Pobierz recenzję autorstwa dr Anety M. Sokół (Biblioteka Śląska).

O ewangelickich kościołach-twierdzach w Transylwanii: Żory, 14 września


Oddział PTEw w Żorach zaprasza na spotkanie z Bożeną Żurkowską, która przedstawi prelekcję: „Kościoły twierdze. Niezwykła spuścizna Sasów transylwańskich”.

Spotkanie odbędzie się w sobotę 14 września 2019 r. o godz. 16 w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Żorach przy ul. Osińskiej 4.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Z posiedzenia Zarządu Głównego PTEw, 31 sierpnia 2019 r.

W sobotę 31 sierpnia 2019 r. na plebanii Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach odbyło się posiedzenie Zarządu Głównego PTEw. Oceniono stan prac nad przygotowywaną przez Jana Szturca książką „Działalność Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego 1919-1983-2019”, którą PTEw wydaje z okazji 100-lecia swojej działalności. Oddanie książki do druku zgodnie z planem nastąpi 16 września. Dokonano oceny otrzymanych dotychczas z drukarń kalkulacji. Po uzyskaniu w przyszłym tygodniu jeszcze jednej oferty oraz uściśleniu już otrzymanych, zostanie podjęta ostateczna decyzja o wyborze drukarni oraz o nakładzie i rodzaju oprawy książki.

Omawiano również kwestie organizacyjne związane z grupowym dojazdem na Zjazd w Poznaniu (4-6 października 2019 r.) oraz listę zaproszonych gości spoza PTEw. Omawiano także sytuację w Oddziale PTEw w Zielonej Górze, który zamierza rozpocząć we wrześniu bieżącego roku działalność. Postanowiono także zgłosić akces PTEw do współorganizacji II Ewangelickich Dni Kościoła, które odbędą się w 2022 r. w Diecezji Cieszyńskiej.

Najbliższe spotkania PTEw – wrzesień 2019

Data         Oddział    Prelegent, temat 

2 września   Jaworze    Ks. Mirosław Czyż, Śladami Chrystusa po Izraelu - wrażenia z podróży
5 września   Cieszyn    Stanisława Ruczko, Mikołaj Rej (450-lecie śmierci)
8 września   Sopot      Dr hab. Jan Szturc, Polskie Towarzystwo Ewangelickie. 100 lat i co dalej; 
                          Koncert Kolegium Muzyki Ewangelickiej z Krakowa
12-14 wrześ. Cieszyn    Wycieczka do Kotliny Kłodzkiej
14 września  Żory       Bożena Żurkowska, Kościoły-twierdze. Niezwykła spuścizna Sasów transylwańskich
17 września  Katowice   Biografia artystyczna Stanisława Hadyny – założyciela Zespołu Pieśni i Tańca 
                          "Śląsk"
17 września  Ustroń     Anna Guznar, 100-lecie urodzin Stanisława Hadyny. Muzyka i twórczość literacka
19 września  Bielsko    Dr Jadwiga Badura, Życie i działalność ks. bp. Jana Szerudy w 120. rocznicę 
                          urodzin
19 września  Cieszyn    Dr Renata Czyż, Stanisław Hadyna (100-lecie urodzin)
26 września  Cieszyn    Stanisława Ruczko, Julian Tuwim (100-lecie urodzin)
27-29 wrześ. Łódź       XXIII Forum Ewangelickie "Szczyro prowda protestantów a fake-newsy i internet"