W 2015 r. ukazał się w naszym serwisie pięćsetny, a w 2018 r. tysięczny post. Natomiast kilka dni temu – 11 sierpnia 2022 r., odnotowaliśmy już post tysiąc pięćsetny! Autorem tego jubileuszowego postu, który można przeczytać poniżej, jest doskonale nam znana dr Aneta M. Sokół – bibliotekoznawczymi, publicystka, działaczka społeczna, a także członkini Zarządu Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach.
Na trzecią pięćsetkę postów w naszym serwisie czekaliśmy cztery lata, podczas gdy wcześniej na drugą tylko trzy. Powodem tego spowolnienia była oczywiście pandemia trwająca już trzeci rok, która w pewnym okresie praktycznie całkowicie zahamowała wszelką aktywność PTEw i jego Oddziałów. Liczymy, że takiego zamknięcia działalności już nie doświadczymy…
Dziękujemy Pani Aneto za aktywność publicystyczną w naszym serwisie i liczymy na dalsze interesujące recenzje oraz korespondencje z Katowic!
W 2021 r. Walne Zebranie Delegatów PTEw przyznało godność Honorowego Członka Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego profesorowi Tadeuszowi Stegnerowi – wybitnymi historykowi i zasłużonemu działaczowi Towarzystwa, przez wiele lat prezesowi Oddziału PTEw w Sopocie.
Rok później, w 2022 r. kolejne Walne Zebranie Delegatów tę samą godność przyznało Janinie Szeruda-Goszyk – zasłużonej działaczce Zarządu Głównego PTEw i wieloletniej prezes Oddziału w Bielsku.
Prof. Tadeusz Stegner
Tadeusz Stegner
Prof. dr hab. Tadeusz Stegner urodził się w 1952 r. w Gdańsku. Jest historykiem, profesorem nauk humanistycznych, związanym z Uniwersytetem Gdańskim. Specjalizuje się w historii Polski XIX i XX wieku, w szczególności dziejami polskiej myśli politycznej, zagadnieniami narodowo-wyznaniowymi oraz historią protestantyzmu na ziemiach polskich. Był m.in. dyrektorem Instytutu Historii Uniwersytetu Gdańskiego i przewodniczącym Rady Muzeum Miasta Gdyni. Przez wiele lat był prezesem Gdańskiego Oddziału PTEw (2004-2016). Był organizatorem kilkunastu sesji naukowych, w swoim dorobku naukowym ma ponad 150 publikacji. W 2001 r. uzyskał tytuł naukowy profesora. Wypromował 10 doktorów. Jego najważniejsze publikacje: „Polacy-ewangelicy w Królestwie Polskim 1815-1914. Kształtowanie się środowisk, ich działalność społeczna i narodowa” (1992), „Ewangelicy warszawscy. 1815-1918” (1993), „Pastorzy Królestwa Polskiego na studiach teologicznych w Dorpacie w XIX wieku” (1993), „Bóg, protestantyzm, Polska. Biografia pastora Leopolda Marcina Otto (1819–1882)” (2000), „Ewangelicy ziem polskich XIX wieku. Sylwetki wybitnych postaci” (2008), „Historia turystyki. Polska i świat” (2016), „Leopold Otto (1819-1882). Nowa droga Kościoła ewangelickiego w Polsce” (2019), „Kościoły, wyznania, wspólnoty i związki religijne w Królestwie Polskim (1815-1914)” (2022, z K. Lewalskim). Został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Janina Szeruda-Goszyk
Janina Szeruda-Goszyk
Janina Szeruda-Goszyk urodziła się w 1938 r. w Chorzowie na Górnym Śląsku. Po ukończeniu w 1961 r. studiów prawniczych na Uniwersytecie Łódzkim odbyła aplikację sędziowską w sądzie okręgowym w Opolu, po czym została zatrudniona w biurze prawnym Śląskiej Kolei Państwowej. Po egzaminie sędziowskim, a następnie radcowskim, pracowała jako radca prawny. W 1968 r. wyszła za mąż i zamieszkała w Bielsku-Białej, gdzie pracowała do emerytury w jednostce kolejowej Dyrekcji Rejonowej Kolei, jednocześnie przez 10 lat była radcą prawnym ZUS. Jako członek Oddziału PTEw w Bielsku, w 1994 r. została wybrana jego prezesem i pełniła tę funkcję przez cztery kadencje do 2011 r. W latach 2002-2011 była członkiem Zarządu Głównego PTEw. W latach 2011-2017 pełniła zastępczo funkcję sekretarza, do dziś jest kronikarzem Oddziału. Od 2017 r. po śmierci prezesa, ks. bp. Jana Szarka, jako wiceprezes Oddziału pełniła obowiązki prezesa (2020-2022). Udzielała się także w parafii, m.in. w latach 90. była członkiem rady parafialnej i udzielała parafianom bezpłatnych porad prawnych.
Zapraszamy do obejrzenia rozmowy z dr. Aldoną Karską – prezes Oddziału PTEw w Warszawie: Rozmowy Studia Lutheraneum: „Kaliszanka – Warszawianka”. Premiera audycji odbyła się 20 maja 2022 r.
W styczniu Oddział PTEw w Katowicach nie organizuje spotkania, ponieważ w przewidzianym dla niego terminie miejscowa parafia ewangelicko-augsburska zaprasza na nabożeństwo ekumeniczne w ramach Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. Nabożeństwo odbędzie się we wtorek 18 stycznia o godz. 17:30. Kazanie wygłosi ks. Adam Stelmach z Kościoła Polskokatolickiego.
W 2020 r. odeszło do Pana wielu wybitnych działaczy Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, w tym pięcioro członków honorowych. Niektórzy z nich z powodu zarażenia koronawirusem Covid-19. W kolejności chronologicznej w tym roku zmarli:
mgr inż. Ligia Jasiok (25 lutego) – była prezes Oddziału w Bielsku,
ks. bp dr Janusz Narzyński (14 marca) – były biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce (honorowy członek PTEw),
ks. dr Włodzimierz Nast (18 kwietnia) – członek zarządu Oddziału w Warszawie,
dr Zofia Wojciechowska (19 kwietnia) – była prezes Zarządu Głównego PTEw i prezes Oddziału w Łodzi (honorowy członek PTEw),
inż. Władysław Sosna (19 sierpnia) – publicysta, prezes Oddziału w Cieszynie i były członek Zarządu Głównego PTEw (honorowy członek PTEw),
mec. Bernard Rozwałka (29 sierpnia) – były prezes Zarządu Głównego PTEw (honorowy członek PTEw),
ks. bp dr Jan Szarek (8 października) – prezes Oddziału w Bielsku, były biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce (honorowy członek PTEw),
Z ogromnym żalem informujemy, że dzisiaj, 8 października 2020 r., zmarł ks. bp dr Jan Szarek – honorowy członek Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego i prezes Oddziału w Bielsku, zasłużony w okresie kierowania Diecezją Cieszyńską Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce przy tworzeniu Oddziałów Towarzystwa na obszarze jego Diecezji. Łączymy się w wielkim smutku z rodziną i przyjaciółmi Zmarłego…
Ks. bp dr Jan Szarek urodził się w 1936 r. w Bielsku-Białej. Studia teologii ewangelickiej ukończył w 1960 r. na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, po czym został ordynowany na duchownego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Był wikariuszem parafii w Nawiadach na Mazurach, w latach 1962-1970 pracował w parafii w Giżycku. W latach 1970-1975 był wikariuszem diecezjalnym w Bielsku-Białej, gdzie w 1975 r. został wybrany drugim proboszczem. W 1979 r. został konseniorem, a w 1980 r. seniorem (zwierzchnikiem) Diecezji Cieszyńskiej. W 1991 r. Synod Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP wybrał go biskupem Kościoła. Przez dwie kadencje był prezesem Polskiej Rady Ekumenicznej. W 2001 r. otrzymał doktorat honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. W latach 80. był orędownikiem zakładania Oddziałów PTEw na Śląsku Cieszyńskim. W 2017 r. został wybrany prezesem Oddziału PTEw w Bielsku. Zmarł w 2020 r.
Z wielkim żalem zawiadamiamy, że 29 sierpnia 2020 r. niespodziewanie zmarł mecenas Bernard Rozwałka – honorowy członek Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, w latach 1983-1991 pierwszy prezes Zarządu Głównego PTEw po rozszerzeniu jego działalności na cały kraj. Łączymy się w wielkim smutku z rodziną i przyjaciółmi Zmarłego…
Nabożeństwo żałobne odbędzie się w poniedziałek 7 września 2020 r. o godz. 11 w kościele ewangelicko-augsburskim w Poznaniu przy ul. Obozowej 5. Pogrzeb odbędzie się o godz. 12:45 na cmentarzu Miłostowo (wejście od strony ul. Warszawskiej).
Bernard Rozwałka urodził się w 1951 r. w Szczecinie. Po studiach prawniczych na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, związał się z tym miastem na stałe. Tam odbył aplikację sądową, a następnie adwokacką i był adwokatem Wielkopolskiej Izby Adwokackiej. Przez wiele lat pracował w samorządzie adwokackim będąc członkiem Okręgowej Rady Adwokackiej w Poznaniu, a pełniąc w niej funkcję wicedziekana. Od 1982 r. był członkiem Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Poznaniu i mocno zaangażował się w jej życie. Przez ok. 30 lat był członkiem rady parafialnej oraz jej prezesem. Przez pięć kadencji był członkiem Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, w tym przez jedną kadencję wiceprzewodniczącym Rady Synodalnej. Od 1983 r. był członkiem PTEw, w tym czasie przyczynił się do rozszerzenia działalności Towarzystwa na cały kraj. W 1985 r. pierwsze po rozszerzeniu Walne Zebranie Delegatów wybrało go prezesem Zarządu Głównego PTEw, a w 1987 r. Nadzwyczajne Walne Zebranie Delegatów wybrało go na tę funkcję na kolejną, drugą kadencję. W okresie jego prezesury wyłonił się współczesny kształt PTEw. Zmarł w 2020 r.
W związku ze śmiercią śp. Władysława Sosny, redakcja naszego serwisu pragnie przypomnieć nietuzinkową postać Zmarłego, a także Jego najważniejsze dokonania. Publikujemy zatem kilkunastostronicowy szkic, który pierwotnie ukazał się w Jego pomnikowym wyborze prac pt. „Barwy luteranizmu na Śląsku Cieszyńskim” w 2015 roku. Książkę tę wydało Polskie Towarzystwo Ewangelickie, którego Zmarły był Honorowym Członkiem.
Z inicjatywy działaczy Oddziału PTEw w Katowicach rozpoczęła się na portalu zrzutka.pl zbiórka środków na wydanie książki dr. Jerzego Siechowskiego o wybitnym katowickim kompozytorze, dyrygencie i organiście. Link do zbiórki:
Książka dr. Jerzego Siechowskiego w przystępny i ciekawy sposób przybliża sylwetkę katowickiego kompozytora ukazując jednocześnie bogactwo życia muzycznego w przedwojennych Katowicach. Wszystkich zainteresowanych tą postacią prosimy o wsparcie inicjatywy wydania biograficznej książki o Fritzu Lubrichu.
Fritz Lubrich (1862-1952)
Fritz Lubrich (1862-1952) był wybitnym kompozytorem, dyrygentem i organistą w ewangelickim kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach.
Uczęszczał do gimnazjum w Nysie, a w latach 1905-1908 do seminarium nauczycielskiego w Żaganiu. W 1907 r. został uczniem Maxa Regera i Karla Straube w konserwatorium w Lipsku. Pod koniec studiów otrzymał nagrodę Arthura Nikischa w dziedzinie kompozycji. W latach 1911-1919 był nauczycielem muzyki w ewangelickim kolegium nauczycielskim w Bielsku. W 1917 r. otrzymał austriacki tytuł profesora. W 1919 r. był krótko starszym organistą w kościele św. Pawła we Wrocławiu.
Z początkiem lat dwudziestych XX w. został organistą i chórmistrzem w ewangelickim kościele w Katowicach. Prowadził niemieckie i polskie chóry świeckie i kościelne, między innymi Meistersche Gesangverein, z którym wykonał katowicką prapremierę „Stabat Mater” Karola Szymanowskiego. Jednocześnie był kierownikiem miejscowego konserwatorium muzycznego.
Po wojnie wyjechał do Hamburga, gdzie był organistą i pedagogiem. Wśród jego uczniów byli Engelbert Hilbic, Günter Bialas, Gerd Zacher i Kurt Schwaen. Był uznanym kompozytorem, którego utwory do dziś znajdują się w obiegu koncertowym.
Z wielkim żalem zawiadamiamy, że dziś rano, 19 sierpnia 2020 r., po długiej chorobie zmarł Władysław Sosna – honorowy członek Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego i prezes Oddziału PTEw w Cieszynie, wieloletni członek Zarządu Głównego, a zarazem wybitny publicysta-historyk i przewodnik PTTK, autor wielu publikacji. Łączymy się w smutku z wdową Emilią, dalszą rodziną i szerokim gronem Jego przyjaciół i czytelników.
kliknij by powiększyć
Pogrzeb śp. Władysława Sosny odbędzie się w sobotę 22 sierpnia o godz. 12 z kościoła Jezusowego w Cieszynie.
Władysław Sosna urodził się w 1933 r. w Cieszynie. Był absolwentem Politechniki Śląskiej w Gliwicach w 1957 r., inżynierem mechanikiem, przez kilkanaście lat pracował w Fabryce Maszyn Elektrycznych CELMA w Cieszynie, a od 1970 r. jako nauczyciel w Technikum Mechaniczno-Elektrycznym. Był bardzo aktywny w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym (PTTK) i w Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, a od 1989 r. przede wszystkim w Polskim Towarzystwie Ewangelickim, gdzie do końca był prezesem Oddziału w Cieszynie, a w latach 2002-2007 wiceprezesem Zarządu Głównego. W 2007 r. nadano mu godność honorowego członka PTEw. Ponadto był publicystą zajmującym się przeszłością Śląska Cieszyńskiego oraz jego tradycjami ewangelickimi. Opublikował liczne przewodniki i opracowania krajoznawcze, przede wszystkim poświęcone Ziemi Cieszyńskiej. Publikuje w prasie ewangelickiej, regionalnej i turystycznej, był inicjatorem wydania reprintów kilku starodruków cieszyńskich. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Członek honorowy Macierzy Ziemi Cieszyńskiej i PTTK. Był autorem przewodników, np. Dookoła Beskidu Śląskiego, 1992; Cieszyn. Przewodnik krajoznawczy, 2005, i opracowań historycznych, np. Historia parafii ewangelicko-augsburskiej w Golasowicach, 1993. Podsumowanie jego dorobku publicystycznego stanowi obszerny zbiór esejów Barwy luteranizmu na Śląsku Cieszyńskim. Wybór prac (2015).
W 2020 r. Walne Zebranie Delegatów PTEw przyznało godność Honorowego Członka Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego dwóm bardzo zasłużonym działaczkom Oddziału w Cieszynie.
Stanisława Ruczko
Stanisława Ruczko
Stanisława Ruczko urodziła się w 1937 r. Aktywną członkinią PTEw jest od 1984 r., gdy włączyła się w działalność Oddziału w Bielsku, zaś w związku ze zmianą miejsca zamieszkania od 2012 r. Oddziału w Cieszynie. Jako nauczycielka języka polskiego objęła prelekcje z zakresu literatury i kultury na cotygodniowych spotkaniach w Cieszynie – do 2020 r. wygłosiła 80 takich prelekcji, należąc do najaktywniejszych prelegentów.
Emilia Sosna
Emilia Sosna
Emilia Sosna urodziła się w 1932 r. Od 1984 r. jest aktywną członkinią Oddziału PTEw w Cieszynie, działa także w Zarządzie Oddziału, w którym zajmuje się wszelkimi sprawami organizacyjnymi, w tym związanymi z licznymi wycieczkami organizowanymi przez Oddział, aktywnością wydawniczą oraz dokumentowaniem jego działalności. Jest żoną wieloletniego prezesa Oddziału, Władysława Sosny.
W 2018 r. Walne Zebranie Delegatów PTEw przyznało godność Honorowego Członka Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego dwojgu bardzo zasłużonych działaczy, reprezentujących świat nauki i kultury.
Prof. Ewa Chojecka
Ewa Chojecka
Prof. dr hab. Ewa Chojecka urodziła się w 1933 r. w Bielsku-Białej, gdzie mieszka do dziś. Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w 1959 r. uzyskała doktorat, a w 1969 r. habilitację. W 1987 r. została profesorem nadzwyczajnym, a w 1996 r. profesorem zwyczajnym. W latach 1978-2003 była kierownikiem Zakładu Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Obecnie na emeryturze. Jest autorką wielu opracowań dotyczących sztuki Górnego Śląska, architektury XIX i XX w. i grafiki renesansowej. W 1989 r. była współzałożycielką stowarzyszenia Związek Górnośląski. W latach 1990-1994 była prezesem Oddziału PTEw w Bielsku. Jest autorką wielu prac naukowych, m.in.: Miasto jako dzieło sztuki. Architektura i urbanistyka Bielska-Białej do 1939 roku (1994), Architektura i urbanistyka Bielska-Białej 1855-1939 (1987), a także redaktorem ważnych prac zbiorowych: Z dziejów Sztuki Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego XV-XX wieku (1982), Śląskie dzieła mistrzów architektury i sztuki (1987), Przestrzeń. Architektura. Malarstwo. Wybrane zagadnienia sztuki górnośląskiej (1995), Sztuka Górnego Śląska na przecięciu dróg europejskich i regionalnych (1999) oraz Sztuka Górnego Śląska od Średniowiecza do końca XX wieku (2004).
Ryszard Gabryś
Ryszard Gabryś
Doc. Ryszard Gabryś urodził się w 1942 r. w Goleszowie na Śląsku Cieszyńskim. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach, gdzie studiował kompozycję. Był stypendystą w Lozarnie i moskiewskim Konserwatorium im. Czajkowskiego. Od 1965 r. pracował jako pedagog na katowickiej Akademii Muzycznej i w latach 1973-2003 w cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego jako dyrektor Instytutu Wychowania Muzycznego. Jest regionalistą i animatorem życia kulturalnego na Śląsku. Autor cyklów poświęconych muzyce emitowanych w radiu i telewizji oraz autorem wielu tekstów muzykologicznych i publicystycznych dotyczących sztuki nowoczesnej i silesianów. Jako kompozytor jest autorem muzyki orkiestrowej, kameralnej, fortepian-nowej, organowej i smyczkowej, pieśni solowych do wierszy m.in. Rilkego, Iwaszkiewicza i Brodskiego oraz utworów chóralnych i inspirowanych folklorem Śląska Cieszyńskiego i Beskidów. Pisał kantaty religijne inspirowane tradycją protestancką (Gloria Reformata). Jego twórczość przedstawiano na Warszawskiej Jesieni i innych festiwalach muzyki współczesnej w kraju i za granicą.
