|
||||
Serdecznie zapraszamy na spotkanie PTEw w Żorach, które odbędzie się w sobotę 17 maja 2014 r. o godz. 17 na plebani Parafii Ewangelicko-Augsburskiej (Żory, ul. Osińska 4). Bohaterami spotkania będą ewangelicy działający w podziemiu niepodległościowym po 1945 roku na Górnym Śląsku (tzw. żołnierze wyklęci). Wśród nich byli Paweł Heczko i Emil Ruśniok z oddziału „Wędrowiec”. Temat poprowadzi dr hab. Jan Szturc (Katowice). 
Książnica Cieszyńska serdecznie zaprasza na publiczną prezentację niedawno odkrytego w naszych zbiorach pierwszego wydania Nowego Testamentu w przekładzie Marcina Lutra. Tłumaczenie to wydane po raz pierwszy w Wittenberdze w drukarni Melchiora Lottera st. miało wielkie znaczenie dla rozwoju języka niemieckiego i wywarło wpływ na ruch wydawniczy oraz rynek księgarski. Biblia stała się podstawową książką Reformacji. Z powodu daty jej publikacji we wrześniu 1522 r. nazywana jest Biblią wrześniową lub Testamentem wrześniowym (niem. Septemberbibel lub Septembertestament). Dzieło to zostało wydane w bardzo wysokim nakładzie wynoszącym 3 tysiące egzemplarzy, jednak w zbiorach polskich należy do rzadkości. Katalog centralny starych druków BN w Warszawie oprócz egzemplarza Książnicy Cieszyńskiej notuje tylko trzy egzemplarze: dwa w Toruniu, w Bibliotece Głównej UMK i w Książnicy Miejskiej, oraz jeden we Wrocławiu w Bibliotece Uniwersyteckiej. Ciekawostką jest również fakt, że tego cennego tłumaczenia M. Lutra nie posiada Biblioteka im. B. R. Tschammera w Cieszynie, w której znajduje się bardzo wiele wydań Biblii, a zwłaszcza Biblii Lutra. Wartość egzemplarza podnoszą również całostronicowe drzeworyty autorstwa słynnego niemieckiego malarza i grafika Lucasa Cranacha st., które ilustrują księgę Apokalipsy św. Jana. Szczegóły prezentacji na plakacie. Z poważaniem, 
Bielski Oddział PTEw zaprasza na spotkanie, które odbędzie się 15 maja 2014 r. o godz. 17 w sali budynku Augustyna przy pl. M. Lutra. Temat spotkania związany jest z jubileuszem 650–lecia założenia Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Historyk Andrzej Kowalczyk – absolwent tej uczelni, przedstawi szczegóły dotyczące powstania i rozwoju UJ – pierwszej wyższej uczelni w kraju. Pozostałe szczegóły na plakacie. 
„Luteranie w Cieszynie”, to temat, z którym 28 kwietnia 2014 r. zapoznał nas Marcin Gabryś – kustosz Muzeum Protestantyzmu w Kościele Jezusowym w Cieszynie oraz Biblioteki i Archiwum Tschammera. Temat zainteresował znaczną liczbę osób. Uczestnicy spotkania, czyli członkowie naszego oddziału, sympatycy i inne zainteresowane osoby, mieli okazję poznać historię Kościoła ewangelickiego na Ziemi Cieszyńskiej od czasów XVI-wiecznej Reformacji, poprzez trudny okres kontrreformacji, a następnie rozwoju po wprowadzeniu patentu tolerancyjnego cesarza Józefa II, aż po dzień dzisiejszy. Przestawiono też dzieje budowy kościoła, szkoły oraz rozwój aktywności edukacyjnej protestantów. W ostatniej części prelekcji przedstawiono współczesność Parafii Ewangelicko–Augsburskiej w Cieszynie. Wydarzenia te pokazano za pomocą prezentacji multimedialnej.  Bp Jan Niewieczerzał (1914-1981) 28 kwietnia w siedzibie Parafii Ewangelicko-Reformowanej odbyło się spotkanie warszawskiego oddziału PTEw. Spotkanie było poświęcone życiu i działalności bp. Jana Niewieczerzała. Był on zwierzchnikiem Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce w latach 1953-1975 i prezesem Polskiej Rady Ekumenicznej od 1960 r. przez 18 lat, od 1970 był wykładowcą w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej z zakresu historii i teologii ruchu ekumenicznego. 
Spotkanie zgromadziło blisko 60 osób. Sylwetkę i działalność biskupa przedstawił prof. Karol Karski, a następnie dawni współpracownicy i parafianie przypominali zdarzenia z udziałem biskupa ważne dla Kościoła E-R i wspólnot zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej. Przytaczano wiele anegdot, podkreślając pogodę ducha biskupa, szczerość i odpowiedzialność w działaniu. Spotkanie ilustrowane było slajdami, a także wyświetlono film przygotowany swego czasu przez redakcję ekumeniczną TVP, w którym rodzina i najbliżsi współpracownicy wspominają księdza Jana Niewieczerzała.  Jedno ze spotkań Klubu: styczeń 2014 Upłynęło 20 lat od ważnego dla Oddziału PTEw w Cieszynie wydarzenia: 28 kwietnia 1994 r. odbyło się zebranie założycielskie Klubu PTEw, pierwotnie nazywanego Klubem Seniora. Jego powołania domagało się szereg osób, ale bodaj największą jego orędowniczką była członkini PTEw od momentu założenia oddziału w 1984 r., śp. Helena Szarowska. Inicjatywa była ze wszech miar zaskakująca. Prezes wyobrażał sobie, że da szyld oddziału PTEw, powoła minizarząd klubu, który będzie organizował towarzyskie spotkania klubowe z herbatą i kawą i będzie żył własnym życiem, natomiast zarząd oddziału będzie kontynuował swoją dotychczasową formę działalności, czyli organizował mniej więcej co miesiąc prelekcje „na wyższym poziomie”, okolicznościowe wieczornice na miejscu lub wyjazdowe spotkania wspólnie z innymi oddziałami lub organizacjami, reprezentował oddział na zewnątrz. Skoro PTEw podjęło rękawicę, prawdopodobnie wszystko musiało zostać wcześniej ukartowane: nie chcemy żadnych minizarządów, wystarczy zarząd Oddziału, a głowa prezesa w tym, aby to wszystko grało! I chcemy się spotykać CO TYDZIEŃ! Przez cały rok! Data Oddział Temat
1 maja Cieszyn Wycieczka wokół Beskidu Śląskiego (otwarcie sezonu wycieczkowego)
5 maja Jaworze Piotr Kenig, Ewangelicki etos pracy na przykładzie bielskich przemysłowców
8 maja Cieszyn Ewa Bocek-Orzyszek, Maria Dorda (75–lecie urodzin)
15 maja Bielsko Andrzej Kowalczyk, 650-lecie założenia Uniwersytetu Jagiellońskiego
15 maja Cieszyn Władysław Sosna, Lucjan Malinowski (175–lecie urodzin)
17 maja Jaworze Wycieczka na Zaolzie
17 maja Żory Jan Szturc, Ewangelicy w walce o wolną Polskę po 1945 r. (Paweł Heczko
i Emil Ruśniok)
19 maja Warszawa Brunon Sikora, Całun Turyński. Kiedy powstał. Spór o autentyczność
20 maja Katowice prof. Jan Malicki (dyr. Bibl. Śląskiej), Miles Christianus - dzieje motywu
20 maja Ustroń ks. prof. Marek Uglorz, Gender
22 maja Cieszyn ks. Henryk Czembor, Jan Kalwin (450–lecie śmierci)
25 maja Kraków Spotkanie oddziału PTEw i parafialnej grupy współpracy z parafią reformowaną
z Roden (Holandia)
25 maja Poznań Urszula Baranowska, PTEw a życie w diasporze; Aleksandra Obracaj, Tendencja
desakralizacji bryły architektonicznej kościołów na przełomie XX i XXI wieku
29 maja Cieszyn Wycieczka do Orawskiej Lesnej
Kwiecień 2014 r. miał tylko trzy nieświąteczne czwartki.  Józef Chełmoński (1849-1914) Na pierwszym z nich (3 kwietnia) Stanisława Ruczko zaprezentowała postać jednego z najznakomitszych malarzy polskich – Józefa Mariana Chełmońskiego (w 100-lecie jego śmierci). O nim to napisał Wojciech Weiss: „nikt w obrazie nie dał tyle poezji, co on, i to jak najprostszymi środkami”. Wyrastał na wsi, miał czas zaznajomić się z tajnikami jej życia, nauczyć się szacunku do pracy i do głębi pokochać jej krajobraz i wszystko, co go wypełnia. Miał dar odnotowywania w znakomitej pamięci wzrokowej najmniejszej migawki i odtwarzania jej potem na płótnie w kolejnych wersjach. Choć ojciec pierwszy zapoznał go z elementami rysowania, nie wierzył, aby w żywiołowym wnętrzu chłopca ukryty był wielki talent malarstwa. Rozpoznał go jednak Wojciech Gerson i nakazał być sobą. Będąc na dalszych studiach w Krakowie, a potem w Monachium, przymierał głodem i bez opamiętania malował, przez wiele lat sobie a muzom. Za radą przyjaciół wyjechał do Paryża. Tu już na scenę wchodzili impresjoniści, on pozostawał sobą ze swoim egzotycznym dla Europejczyków realizmem polskiego krajobrazu. Dopiero Amerykanie przebywający w Paryżu uznali jego obrazy za godne ozdoby swoich daczy. 
21 kwietnia 2014 r. to dzień pierwszego wydarzenia będącego dowodem rozwijającej się współpracy dwóch oddziałów PTEw z Koszalina i Bielska-Białej. Tego dnia przedstawiciele tych oddziałów spotkali się w parafii ewangelickiej w Salmopolu, u ks. proboszcza Jana Byrta, aby zasadzić drzewko w Ogrodzie Reformacji. W wyniku propozycji, aby zasadzić drzewko owocowe, prezesi oddziałów podjęli decyzję, aby była to jabłonka.  Ks. Jan Byrt Ks. Jan Byrt po przywitaniu zapoznał nas z historią oraz celem powstania Ogrodu Reformacji. Przekazał nam także, że nasze drzewko jest pierwszym zasadzonym przez PTEw oraz pierwszym zasadzonym w tym roku. W nawiązaniu do jabłonki ks. Byrt przypomniał słowa ks. dr. M. Lutra, który na pytanie: co by zrobił, gdyby następnego dnia miał być koniec świata – odpowiedział, że zasadziłby jabłonkę. Była to dla nas interesująca wiadomość. Drzewko zostało przez nas skojarzone z symbolem współpracy naszych oddziałów z północy i południa kraju. Wydarzenie to może zachęcać, inspirować do rozwoju współpracy pomiędzy oddalonymi oddziałami. Po zasadzeniu drzewka, co pokazujemy na zdjęciach, odbyło się na parafii wspólne, interesujące spotkanie, za które serdecznie dziękujemy ks. Byrtowi. 
Rok 2014 jest „Rokiem Katechizmu”. Spoglądając na to hasło z perspektywy luteranina, mowa może być tylko i wyłącznie o Małym Katechizmie, który jako jedyny zdobył, można powiedzieć światową sławę, przetłumaczono go na wiele języków. W Rzeczypospolitej tłumaczenie katechizmu Lutra ujrzało światło dzienne już w 1530 r. Tłumaczem był Liberiusz Schadlik. Liczba wydrukowanych egzemplarzy była jednak niewystarczająca w stosunku do potrzeb. Kolejne tłumaczenie, dokonane przez Jana Maleckiego, opublikowano Królewcu w 1546 r. Od tego roku Mały Katechizm był wydawany w języku polskim wielokrotnie przez różnych wydawców (tylko do końca XVI wieku ukazało się 11 jego wydań). I tak do dnia dzisiejszego tłumaczenie Małego Katechizmu ks. dr. Marcina Lutra są nowelizowane by służyć kolejnym pokoleniom wiernych z Kościołów wywodzących się z Reformacji. Obecnie powszechnie przyjęte jest tłumaczenie ks. biskupa Andrzeja Wantuły z 1962 r. oparte na tekście niemieckim skonfrontowanym z przekładem łacińskim. 
Kolejną prelekcję w jaworzańskim oddziale PTEw wygłosiła Danuta Szczypka z Wisły. 7 kwietnia licznie zebrani w sali parafialnej w Jaworzu wysłuchali prelekcji pt. „Bogumił Hoff i jego kontakty ze Śląskiem Cieszyńskim”. Bogumił Hoff urodził się 6 czerwca 1829 w Radomiu. Był synem pastora przybyłego z Meklemburgii w Niemczech. Naukę pobierał w szkołach w Radomiu, Krakowie i Raciborzu. Nie wybrał studiów teologicznych jak tego oczekiwano, ale studia rolnicze. Wpierw został dzierżawcą i administratorem majątków rolniczych, potem przebywając w Wielkopolsce oddał się pracy wydawniczej i kulturalnej na gruncie polskim. W 1870 roku przeniósł się do Cieszyna, skąd przenosi się do Przemyśla, Krakowa, na Podhale, i trafia do Warszawy. W tym czasie pasje krajoznawcza, etnograficzna, malarska i fotograficzna, towarzyszyły Jemu cały czas, kiedy sporządzał notatki, szkice itp. Nawiązał także współpracę z Oskarem Kolbergiem. Tak ukształtowany przybył po raz pierwszy do Wisły w 1882 roku na kurację, gdzie przybywał corocznie zachwycony jej urokiem, rozpoczął propagować jej walory w prasie i wśród przyjaciół. W Wiśle osiadł na stałe 1892 roku, tam zbudował 3 wille „Bożydar”, „Jasna” i „Janina”. W roku 1888 wydał monografię Wisły pt. Lud cieszyński. Jego właściwości i siedziby. Obraz etnograficzny, wydał również powieść Imko Wisełka – legendę o założeniu Wisły. Zmarł 26 lutego 1894 w Wiśle.  Prof. Andrzej Hławiczka 15 kwietnia w sali parafialnej w Katowicach miało miejsce kolejne w tym roku spotkanie Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego (katowickiego Oddziału), w czasie którego wystąpił z prelekcją prof. Andrzej Hławiczka prezentując sylwetkę swego dziadka, Jędrzeja Hławiczki. Po wprowadzeniu słuchaczy w tematykę spotkania przez prezes prof. Grażynę Szewczyk oraz muzycznej atrakcji przygotowanej przez katowicki chór parafialny (pod kierownictwem dr Aleksandry Maciejczyk), głos zabrał główny gość wtorkowego popołudnia. Prof. Hławiczka w przedstawionym wykładzie, zatytułowanym: „Portret Jędrzeja Hławiczki (1866-1914) – polskiego nauczyciela, wychowawcy młodzieży, społecznika, muzykologa, organisty, etnografa, chórmistrza, zbieracza pieśni ludowych, w 100-lecie tragicznej śmierci”, wzbogaconym prezentacją multimedialną, starał się odpowiedzieć na postawione przez siebie pytanie: „jakim człowiekiem był Jego dziadek?” |
||||
|
Copyright © 2025 Polskie Towarzystwo Ewangelickie - All Rights Reserved Powered by WordPress & Atahualpa |
||||
