O Wspólnocie Kościołów Europejskich

20 listopada 2018 r. odbyło się spotkanie katowickiego Oddziału PTEw z udziałem ks. Marcina Brzóski, wybranego proboszczem parafii ewangelicko-augsburskiej w Cieszynie, od niedawna także członka Rady Wspólnoty Kościołów Ewangelickich w Europie. Katowickie spotkanie poświęcone zostało właśnie tej organizacji, skupiającej wiele Kościołów o tradycjach protestanckich, stanowiącej platformę międzynarodowej ewangelickiej współpracy na forum europejskim. Gościa przedstawił zebranym dr hab. Jan Szturc, podkreślając różnorodność jego aktywności, od parafialnej po zaangażowanie na rzecz spraw Kościoła i wspólnoty.

Przy pomocy ilustrującej wykład prezentacji wizualnej prelegent przedstawił wizerunek Wspólnoty Kościołów Ewangelickich w ujęciu historycznym, jak i teraźniejszym, z perspektywy własnego uczestnictwa w pracach i przedsięwzięciach Wspólnoty. Na wstępie przypominane zostały przez duszpasterza czasy Reformacji i różnicowanie się ruchu reformacyjnego, co doprowadziło do wykształcenia się wielu odłamów protestantyzmu w państwach europejskich. Ks. Brzóska zwracał uwagę na podjęte już w XVI w. próby polskiej współpracy pomiędzy protestantami (ugoda sandomierska), a także dalsze losy dialogu międzykonfesyjnego po współistnienie luteran i ewangelików reformowanych w ramach Kościoła unijnego na terenie państwa pruskiego. Ukoronowaniem XX-wiecznych prób osiągnięcia porozumienia pomiędzy ewangelikami stała się Konkordia Leuenberska podpisana 16 marca 1973 r. w niewielkiej miejscowości w Szwajcarii przez większość Kościołów luterańskich i reformowanych, a także Kościoły unijne, waldensów i braci czeskich. Dzięki porozumieniu Kościoły uznały wspólne stanowisko w wielu spornych dotąd kwestiach uznając jednocześnie interkomunię (wspólnotę ołtarza i komunii). Efektem ugody było powstanie Wspólnoty Kościołów Ewangelickich, od 1996 r. obejmującej w swoim gronie także Kościoły metodystyczne.

W dalszej kolejności ks. Brzóska przybliżył słuchaczom zakres działalności Wspólnoty i podkreślił, że funkcjonuje ona na zasadach poszanowania odrębności poszczególnych Kościołów oraz uznania „jedności w pojednanej różnorodności”, bez narzucania doktrynalnych programów członkom. Wspólnota ma na celu wzajemne poznawanie i zbliżenie Kościołów, prowadzenie dialogu z Kościołem rzymskokatolickim oraz reprezentowanie uzgodnionego stanowiska w kwestiach oraz problemach współczesności.

Słuchacze mieli okazje poznać organizacyjne zasady działalności Wspólnoty, która obejmuje ponad sto europejskich Kościołów, tworząc cztery grupy regionalne, w ramach których Kościoły realizują zadania, projekty i prowadzą rozmowy i dyskusje. Ks. Brzóska, od września 2018 r. członek Rady WKE, wskazał na szczególnie istotne w ostatnich latach pola działalności Wspólnoty, do których należą: teologia diaspory, pluralizm religijny, edukacja czy problemy imigrantów. Do szczególnych podejmowanych ewangelickich projektów należą w ostatnim czasie także: forum młodych teologów oraz ekumeniczne zbliżenie z Kościołem katolickim.

Drugą częścią spotkania był zaprezentowany w katowickiej sali parafialnej film ze zgromadzenia ogólnego WKE, które odbyło się we wrześniu tego roku w Bazylei. Obrady odbywały się w bazylejskiej katedrze ewangelickiej, z udziałem także polskich uczestników, w tym obok ks. Brzóski udział wziął biskup Kościoła luterańskiego w Polsce – ks. Jerzy Samiec. Słuchacze mieli okazję zobaczyć jak wyglądały obrady, wspólne nabożeństwo w katerze ewangelików reformowanych, rozmowy ekumeniczne, z udziałem przedstawiciela Kościoła rzymskokatolickiego, po zarejestrowane prze kamerę wypowiedzi uczestników. Zarówno polscy jak i inni uczestnicy tego wydarzenia podkreślali wagę prowadzonej współpracy, wspólnego spotkania oraz roli Kościołów ewangelickich na forum europejskim, możliwości reprezentowania wspólnego stanowiska przez ewangelików w zakresie ważnych spraw i zagadnień.

W trakcie spotkania z ks. Brzóską można było dodatkowo obejrzeć publikacje wydane przez WKE, które stanowiły przede wszystkim dokumenty Wspólnoty. Po zakończeniu odbyła się dyskusja. Pytania słuchaczy dotyczyły polskiego uczestnictwa w pracach WKE, stosunku ewangelickich Kościołów skandynawskich do Wspólnoty, czy podejmowanych przez Wspólnotę dalszych rozmów, w tym z judaizmem. Było to ważne dopełnienie wykładu, który pozwolił słuchaczom na poznanie dodatkowej płaszczyzny aktywności własnego Kościoła.

Aneta Sokół