Celem spotkania była międzyoddziałowa wymiana doświadczeń oraz interesująca tematyka, jak rozwój protestantyzmu w Krakowie, historia Parafii i parafialnego kościoła św. Marcina.
BOGUSŁAW TONDERA Prezes Oddziału PTEw Kraków był inicjatorem zorganizowania spotkania dla Oddziałów z Jaworza, Bielska i Krakowa.
PREZES B. TONDERA
Na spotkanie złożyło się kilka części.
Ks. ROMAN PRACKI – Proboszcz Parafii, Prezes B. Tondera, Rada Parafialna, Członkowie krakowskiego oddziału PTEw przywitali serdecznie przybyłych uczestników spotkania.
Ks. ROMAN PRACKI
PREZESI ODDZIAŁÓW: Bogusław Tondera z Krakowa, Leopold Kłoda z Jaworza, Janina Szeruda-Goszyk z Bielska, przedstawili swoje osiągnięcia, plany, zamierzenia oraz wymienili między sobą różne publikacje, informatory swoich parafii.
PROBOSZCZ PARAFII wprowadził nas w historię powstania zboru krakowskiego, burzliwe dzieje protestantyzmu związane z jego rozwojem w okresie reformacji i kontrreformacji w dawnej stolicy kraju, którą wówczas w pewnym okresie był Kraków.
KOŚCIÓŁ Św. MARCINA – w jego wnętrzu PREZES TONDERA i Ks. PRACKI przekazali nam dalsze informacje dotyczące obiektu kościelnego oraz zboru. Kościół jest obiektem zabytkowym. Jego historia sięga połowy XVII w. Zbudowany w latach 1637-1640 wg proj. G. TREVANO w stylu wczesnego baroku – ufundowany dla Karmelitanek Bosych. Dopiero po kilkudziesięciu latach – w roku 1816 został przekazany zborowi ewangelickiemu – wspólnocie o konfesji ewangelicko-augsburskiej i ewang.-reformowanej, co aktualne jest do dnia dzisiejszego. Przekazanie kościoła krakowskim ewangelikom było zasługą prof. Uniwersytetu Jagielońskiego J. S. BANDKIEGO – Senatu Rzeczypospolitej, co miało być naprawą za krzywdy wyrządzone w przeszłości, kiedy to trzykrotnie niszczono ich kościół przy ul. św. Jana. Zbór krakowski jest wspólnotą wyznaniową już od roku 1570 – na mocy Unii Sandomierskiej. Natomiast istnienie parafii ewangelickiej datuje się od roku 1557, gdyż wtedy odbyło się pierwsze nabożeństwo w ogrodach bonerowskich za Bramą Mikołajską.
WNĘTRZE KOŚCIOŁA Św. MARCINA
WNĘTRZE KOŚCIOŁA. Tutaj skierowano naszą uwagę na:
– Obraz umieszczony w ołtarzu z 1882 r., pędzla malarza H. Siemiradzkiego, który przedstawia Chrystusa uciszającego burzę.
– Gotycki, drewniany krzyż z XIV w. – wzniesiony ponad ołtarzem – najstarszy w Krakowie.
– Witraż w tle krzyża wg projektu ADAMA CIOMPY z okresu międzywojennego, który przedstawia UPADEK W GRZECH oraz WYLANIE DUCHA ŚWIĘTEGO.
– Epitafium MIKOŁAJA REJA przy wejściu do kościoła wg projektu prof. JANA RASZKI – uszkodzone w czasie II wojny światowej.
– Płyty poświęcone pamięci dwóch duszpasterzy: Ks.prof. dr WIKTORA NIEMCZYKA – rektora CHAT-u Warszawie oraz Ks. seniora KAROLA KUBISZA.
PREZES TONDERA zaprasza na spacer po Krakowie wskazując miejsca – ślady protestantyzmu.
PAMIĄTKOWA TABLICA
Na narożnym budynku przy ul. Św. Jana widnieje pamiątkowa tablica. Jej treść przypomina o istnieniu w tym miejscu pierwszego kościoła krakowskiego zboru, w którym parter przeznaczony był dla wyznawców kalwinizmu, a piętro dla luteran. Obiekt miał charakterystyczne zadaszenie, które kojarzono ze stodołą tzw. brogiem. Stąd do dzisiaj znana jest nazwa kamienicy, jako „kamienica pod brogiem”. Kościół udostępniono dzięki zezwoleniu króla ZYGMUNTA AUGUSTA w dniu 2 maja 1572r., a zakupiony został przez braci Guttnerów dla Gminy Kalwińskiej. Bróg był jednak miejscem zapalnym. Obiekt odebrano parafianom poprzez kolejne napady w celu zupełnego zniszczenia, które miały miejsce w latach 1574, 1587, a w roku 1591 nastąpiło całkowite zniszczenie przez podpalenie obiektu. Mając na uwadze swoje bezpieczeństwo, krakowscy ewangelicy zaczęli oddalać się od stołecznego miasta, udając się na spotkania zborowe m.in. do Aleksandrowic, Wielkanocy, Łuczanowa itp.
CMENTARZ RAKOWICKI z P. AGNIESZKĄ GODFREJÓW-TARNOGÓRSKĄ – ostatni punkt programu.
GRÓB KS. KAROLA I JANINY KUBISZÓW
Tutaj spoczywa wiele osób zasłużonych dla krakowskiego zboru; uznani profesorowie krakowskich uczelni, lekarze, przedsiębiorcy, kupcy, artyści, duchowni – osoby, które cechowało oddanie, miłość, przywiązanie , nie tylko do swojego zboru, ale również do miasta, poprzez branie czynnego udziału we wszelkich dziedzinach życia społecznego, piastując również wysokie stanowiska miejskie. Obecność w tym miejscu wprowadziła nas w nastrój zadumy, pełen refleksji nad przeszłością.Mogliśmy zatrzymać się nad miejscem spoczynku osób nie znanych oraz nam bardzo bliskich, które jeszcze niedawno były wśród nas. Stanęliśmy też nad grobem Ks. KAROLA KUBISZA i jego małżonki JANINY KUBISZ, którą wspomina wielu dawnych studentów Krakowa, jako ‚Krakowską Matkę”. Jeden z nich – uczestnik naszego spotkania z oddziału Jaworze złożył na jej mogile piękną wiązankę róż. Wracaliśmy do swoich domów pełni wdzięczności za tak udane spotkanie; pełne wrażeń, interesujących informacji – nie zawsze dostępnych w popularnych wydawnictwach.
PODZIĘKOWANIE:
Zarządy oddziałów PTEw z Jaworza i Bielska serdecznie dziękują za zaproszenie do Krakowa: organizatorowi spotkania – Prezesowi BOGUSŁAWOWI TONDERA, jak również Ks. ROMANOWI PRACKIEMU oraz wszystkim osobom związanym z realizacją zaproszenia – za okazaną serdeczność i gościnność oraz zaangażowanie w sprawy organizacyjne.
Dziękujemy też Zarządowi Oddz. PTEw Jaworze – jego Prezesowi L. KŁODZIE za zorganizowanie wspólnego wyjazdu.
W ramach rewizyty planujemy zaprosić Oddział PTEw Kraków do odwiedzenia naszych oddziałów w Bielsku i Jaworzu. Termin zaproszenia zostanie ustalony.
Odpowiedz