Archiwum

O śpiewnikach ewangelickich na Górnym Śląsku

Ks. Konrad Indeka - prelegent


18 marca 2025 r. w sali parafialnej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach odbyło się kolejne spotkanie katowickiego Oddziału PTEw. Prelegentem był ks. Konrad Indeka, wikariusz miejscowej parafii, który przedstawił temat „Śpiewniki ewangelickie używane na terenie Górnego Śląska”. Spotkanie tradycyjnie otworzyła prezes Oddziału prof. Grażyna Szewczyk wprowadzając uczestników w tematykę prelekcji.

Ks. Indeka zaprezentował słuchaczom, jakimi śpiewnikami posługiwali się ewangelicy na Górnym Śląsku od momentu pojawienia się tego wyznania na tych terenach po bardziej współczesne górnośląskie śpiewniki drukowane dla niemieckich jak i polskich wiernych. Na początku prelegent przypomniał, jaką rolę odgrywało pieśniarstwo w duchowości ewangelickiej, w tym jaką wagę nadał muzyce sam Marcin Luter. Przypomniane zostało, że śpiew według Reformatora był formą głoszenia Ewangelii, w tym stał się ważną częścią ewangelickiego nabożeństwa, dlatego też nadawano duże znaczenie wspólnym śpiewom i wspomagającym go kancjonałom. W dalszej kolejności zaprezentowany został przegląd śpiewników używanych w ciągu kilku wieków przez luteran na Górnym Śląsku. Były to zarówno śpiewniki niemieckojęzyczne jak i polskojęzyczne, od XVI-wiecznych, poprzez charakterystyczne kancjonały brzeskie, po coraz obszerniejsze śpiewniki XIX- raz XX-wieczne, których celem było ujednolicenie tradycji śpiewu kościelnego dla wiernych na tym terenie.

Czytaj dalej »

Reformacja a rozwój nauk: Cieszyn, 10 kwietnia


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie zaprasza wszystkich na prelekcję „Reformacja a rozwój nauk”, którą przedstawi Józef Król, wiceprezes PTEw.

Spotkanie odbędzie się w czwartek 10 kwietnia 2025 r. o godz. 15 w sali w budynku Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie przy placu Kościelnym 6.

Serdecznie zapraszamy!

Prof. Jerzy Sojka – pierwsze państwo protestanckie w Europie powstało 500 lat temu: Jaworze, 7 kwietnia


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „500 lat od powstania pierwszego państwa protestanckiego w Europie”, którą przedstawi prof. Jerzy Sojka z ChAT w Warszawie.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 7 kwietnia 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!

Najbliższe spotkania PTEw – kwiecień 2025

Data         Oddział   Prelegent, temat 

7 kwietnia   Jaworze   Prof. Jerzy Sojka (ChAT), 500 lat od powstania pierwszego państwa 
                         protestanckiego w Europie
10 kwietnia  Cieszyn   Józef Król, Reformacja a rozwój nauk
15 kwietnia  Katowice  Bożena Polak, Grecja – śladami apostoła Pawła
22 kwietnia  Ustroń    Adam Cieślar (prezes Stowarzyszenia Historycznego HERADITAS z Zaolzia),
                         Działalność Stowarzyszenia HERADITAS na Zaolziu oraz dzieje ewangelików 
                         w Bystrzycy i Ligotce Kameralnej
24 kwietnia  Cieszyn   Sabina Rabin, Ks. Dietrich Bonhoeffer
24 kwietnia  Ustroń    Wycieczka na Zaolzie
24 kwietnia  online    Posiedzenie Zarządu Głównego PTEw

Katarzyna Szkaradnik o kazaniach ks. Traugotta Bartelmusa: Cieszyn, 27 marca

Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie zaprasza wszystkich na prelekcję „O zasługach i polskich kazaniach Traugotta Bartelmusa – pierwszego superintendenta dla Moraw, Śląska i Galicji”, którą przedstawi dr Katarzyna Szkaradnik.

Spotkanie odbędzie się w czwartek 27 marca 2025 r. o godz. 15 w sali w budynku Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie przy placu Kościelnym 6. Serdecznie zapraszamy!

Katarzyna Szkaradnik – literaturoznawczyni i kulturoznawczyni, redaktorka tekstów, twórczyni edycji źródłowych. Jest autorką książek „Historia jako narracja i doświadczenie w tekstach Jana Szczepańskiego, Józefa Pilcha i Jana Wantuły” (2021) oraz „Poszukiwacz sensu wśród strzępków historii. Wokół »Z. Po-wieści« Mieczysława Porębskiego” (2023). Opracowała m.in. „Zmieszany zapach książek i jabłek. Wybór korespondencji Jana Wantuły z lat 1899–1953” oraz „»W atmosferze ksiąg, gór i bliskich dusz«. Wybór korespondencji Józefa Pilcha z lat 1936–1995”. Publikowała m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Czasie Kultury”, „Przestrzeniach Teorii”, „Przeglądzie Kulturoznawczym”. Interesuje się antropologią literatury, hermeneutyką, literackimi reprezentacjami historii, pamięci i tożsamości, a także kulturą i przeszłością Śląska Cieszyńskiego. Pracuje na Uniwersytecie Śląskim.

Prof. Wacław Gojniczek o ewangelikach – książętach cieszyńskich

Prof. Wacław Gojniczek - prelegent


3 marca 2025 r. odbyło się kolejne spotkanie Oddziału PTEw w Jaworzu. Tematem spotkania była rocznica urodzin książąt cieszyńskich „Książęta Cieszyńscy: Wacław III Adam w 500-lecie urodzin i jego syn Adam Wacław w 450-lecie urodzin”. Temat przedstawił w bardzo interesujący i przystępny sposób prof. Wacław Gojniczek z Cieszyna.

Zamek książęcy w Cieszynie

Swoją barwną prelekcję prelegent rozpoczął od omówienia Reformacji na Śląsku w najszerszym pojęciu obszaru Śląska.

Następnie został przedstawiony opiekun małoletniego księcia Wacława III Adama, Johann Perstein – morawski i czeski szlachcic ur. 14.11.1487 r. w Morawskim Krumlovie. W latach 1525 i 1528 zobowiązał się przed księciem cieszyńskim Kazimierzem II otoczyć opieką Wacława III Adama, który w 1540 r. poślubił jego córkę Marię. Jan w tym czasie praktycznie zarządzał księstwem cieszyńskim, przebywał na Morawach i wraz z matką Wacława III Adama – Anną z Hohenzolernów współrządził do 1539 r. Czas rządów Persteina jako regenta, jest udokumentowany w postaci wystawionych i zachowanych do dziś dokumentów. Wielki wpływ na wybór wyznania ewangelickiego przez księcia Wacława III Adama, który żył w latach 1524-1579 miał właśnie on – Jan Perstein, który wspierał luteranizm. Według dokumentów w 1551 r. książę Wacław III Adam był już luteraninem.

Czytaj dalej »

Śpiewniki ewangelickie na Górnym Śląsku: Katowice, 18 marca


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach zaprasza na spotkanie „Śpiewniki ewangelickie używane na terenie Górnego Śląska”. Prelekcję przedstawi ks. Konrad Indeka.

Spotkanie odbędzie się we wtorek 18 marca 2025 r. o godz. 17, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach przy ul. Warszawskiej 18.

Serdecznie zapraszamy!

Zebranie sprawozdawcze Oddziału PTEw w Cieszynie: 13 marca


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie zaprasza wszystkich na doroczne zebranie sprawozdawcze członków Oddziału.

Zebranie odbędzie się w czwartek 13 marca 2025 r. o godz. 15 w sali w budynku Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie przy placu Kościelnym 6.

Serdecznie zapraszamy!

Najbliższe spotkania PTEw – marzec 2025

Data      Oddział   Prelegent, temat 

3 marca   Jaworze   Prof. Wacław Gojniczek, Książęta Cieszyńscy: Wacław III Adam w 500-lecie urodzin
                      i jego syn Adam Wacław w 450-lecie urodzin
13 marca  Cieszyn   Zebranie sprawozdawcze Oddziału PTEw w Cieszynie
17 marca  Warszawa  Prof. dr hab. Elżbieta Jastrzębowska, Maksencjusz, Konstantyn i chrześcijanie 
                      oraz 1600 lat manipulacji pamięcią historyczną
18 marca  Katowice  Ks. Konrad Indeka, Śpiewniki ewangelickie używane na terenie Górnego Śląska
18 marca  Ustroń    Spotkanie autorskie Szymona Brody - autora książki „Dla wiary i regionu”,
                      poświęcone unikatowym zbiorom „Biblioteki dla każdego” w Skoczowie
20 marca  Łódź      Prof. Zbigniew Pilch, Retoryka w muzyce baroku, czyli tajny kod kompozytorów
27 marca  Cieszyn   Dr Katarzyna Szkaradnik, O zasługach i polskich kazaniach Traugotta Bartelmusa 
                      – pierwszego superintendenta dla Moraw, Śląska i Galicji
30 marca  Cieszyn   40-lecie Oddziału PTEw w Cieszynie - nabożeństwo jubileuszowe w kościele Jezusowym

Józef Król przedstawił prelekcję o wpływie Reformacji na rozwój kartografii

Józef Król - prelegent


18 lutego 2025 r. odbyło się kolejne spotkanie katowickiego Oddziału PTEw, które miało miejsce na parafii ewangelickiej w Katowicach. Gościem spotkania był Józef Król z parafii ewangelickiej w Jaworzu, który przedstawił wykład zatytułowany „Reformacja a rozwój nauk na przykładzie kartografii”. Prelegenta zaprezentowała dr Aneta Sokół – Józef Król jest aktywnym członkiem swojej parafii, pełnił również wiele funkcji na polu kościelnym, m.in. w synodzie diecezjalnym diecezji cieszyńskiej oraz jako członek Synodu Kościoła. Jest on również uznanym działaczem PTEw, w tym współzałożycielem Oddziału w Jaworzu, a także wieloletnim prezesem Zarządu Głównego PTEw – od 2002 r. do 2024.

Józef Król przybliżył słuchaczom początki XVI-wiecznej kartografii z protestanckiego punktu widzenia, przedstawiając pierwszych twórców map Polski oraz Śląska. Na początku prelegent przypomniał, że Reformacja obok rozwoju języków narodowych wywarła także znaczący wpływ na rozwój nauki, w tym na wiele kształtujących się dopiero dziedzin naukowych. Podkreślona została rola Filipa Melanchtona, przyjaciela Lutra, który był m.in. znawcą historii czy matematyki, zabiegał także o rozwój nauki równolegle do rozprzestrzeniania się idei Reformacji. Melanchton zyskał dzięki temu przydomek Nauczyciela Niemiec.

Czytaj dalej »

Książę cieszyński Wacław III Adam: Cieszyn, 27 lutego


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie zaprasza wszystkich na spotkanie „Wacław III Adam”. Prelekcję przedstawi Władysław Żagan.

Spotkanie odbędzie się w czwartek 27 lutego 2025 r. o godz. 15 w sali w budynku Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie przy placu Kościelnym 6.

Serdecznie zapraszamy!

Prof. Wacław Gojniczek o książętach cieszyńskich: Jaworze, 3 marca


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „Książęta Cieszyńscy: Wacław III Adam w 500-lecie urodzin i jego syn Adam Wacław w 450-lecie urodzin”, którą przedstawi prof. Wacław Gojniczek z Cieszyna.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 3 marca 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!