Archiwum

400. rocznica śmierci ks. Samuela Dambrowskiego – autora słynnej postylli

Ks. Samuel Dambowski (1577-1625)


Są ludzie, którzy swoją działalnością zapisali się złotymi zgłoskami, ale po wielu setek lat zostają zapomniani, a ich dzieła pozostają tylko w pamięci ludzi starszych oraz teologów, literaturoznawców, muzealników, archiwistów i historyków. Niemniej jednak są nadal znani poprzez swe dzieła literackie, muzykę i sztukę. Jednemu z nich, wybitnemu kaznodziei i pisarzowi, którego w 400. rocznicę śmierci obecnie wspominamy, poświęcone było kolejne spotkanie PTEw w Jaworzu – był nim ks. Samuel Dambrowski, złotousty kaznodzieja z Wielkopolski. On był bohaterem czerwcowego spotkania 2 czerwca 2025 r. w Jaworzu. Z prelekcją przybył do nas ks. radca Jan Badura, emerytowany proboszcz z Pszczyny, który z właściwą sobie swadą przedstawił jego losy i dzieła.

Ks. Jan Badura - prelegent

Samuel Dambrowski, syn Piotra, urodził się w 1577 r. w Pogorzeli. Ojciec Samuela był pastorem zboru ewangelicko-augsburskiego w Poznaniu oraz konseniorem zborów wielkopolskich. Jego śladem poszli i bracia: Ambroży i Krzysztof, którzy byli duchownymi Kościoła Ewangelicko-Reformowanrgo, zaś czwarty, Maciej, był duchownym luterańskim wpierw w Gdańsku, a następnie w Wilnie. Istnieją przypuszczenia, że rodzina Dambrowskich przybyła do Wielkopolski z Czech na skutek prześladowań religijnych w tym państwie.

Młody Samuel wpierw pobierał nauki u ojca Piotra, który następnie posłał go do słynnego gimnazjum ewangelickiego w Toruniu, po którym Samuel podjął studia w Królewcu i Wittenberdze. W tym czasie opanował znajomość teologii i filozofii, nauczył się łaciny, greki i hebrajskiego, poznał historię i literaturę starożytną – grecką i łacińską.

Czytaj dalej »

Rocznica Samuela Dambrowskiego, autora „Postylli Chrześcijańskiej”


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „400. rocznica śmierci Samuela Dambrowskiego – autora Postylli Chrześcijańskiej”, którą przedstawi ks. Jan Badura.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 2 czerwca 2025 r. o godz. 18. w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!

Ks. Jerzy Heczko – twórca kancjonału: „Śpiewnik dla chrześcijan ewangelickich”

Ks. Jerzy Heczko (1825-1907)


Oddział PTEw w Jaworzu uczcił pamięć o ks. Jerzym Heczko spotkaniem 5 maja 2025 r., którego tematem była „200 rocznica urodzin ks. Jerzego Heczki – twórcy kancjonału: Śpiewnik dla chrześcijan ewangelickich. Z wykładem przybył do nas dr Józef Szymeczek – wykładowca na Uniwersytecie w Ostrawie w Republice Czeskiej.

Dr Józef Szymeczek - prelegent

Prelegent swój wykład podzielił na II części.

Część pierwsza: Geografia Śląska Cieszyńskiego

● Miejsce urodzenia – Śląsk Cieszyński, gmina Łyżbice. Granice Śląska Cieszyńskiego: rzeka Ostrawica na zachodzie, rzeka Białka na wschodzie, góry Beskidu Śląskiego na południu, rzeki Olza i Wisła na północy.
● Śląsk – Skrzyżowanie szlaków handlowych. Do 1335 r. należał do Polski, od 1335 r. lenno Korony Czeskiej, od 1526 r. część monarchii habsburskiej. W latach 1742-1945 większość Śląska zabrały Prusy (Niemcy), tylko mała część została przy Austrii (Księstwo Cieszyńskie i Księstwo Opawskie z Karniowskim). Po 1920 r. cześć przypadła Czechosłowacji, a część II Rzeczpospolitej – granica przebiegała na Olzie i paśmie Czantorii. Od 1945 r. 7/8 części Śląska leży na państwie polskim, a 1/8 w republice czeskiej.
Czytaj dalej »

PTEw Jaworze zaprasza na wycieczkę do Herrnhut, Zittau, Görlitz i Lubania: 26-27 czerwca


Polskie Towarzystwo Ewangelickie Oddział w Jaworzu Zaprasza wszystkich chętnych, także z innych parafii, na dwudniową wycieczkę do Herrnhut, Zittau, Görlitz i Lubania, która odbędzie się 26-27 czerwca (czwartek-piątek) 2025 r.

  • W programie zwiedzanie siedziby braci morawskich w Herrnhut, spacer po Zittau, kościół w Lubaniu, zabytki Görlitz.
  • Koszt: 400 zł (obejmuje przejazd, ubezpieczenie, wstępy, przewodnik, wyżywienie częściowe – bez obiadów).
  • Wyjazd o godz. 6:00 spod „Szlauerówki” (obok placu Kościelnego).

Zapisy i wpłaty do 21 czerwca br. w kancelarii parafialnej lub pod nr tel. 600 406 176.

Zarząd Oddziału

Józef Szymeczek o ks. Heczko – twórcy znanego kancjonału: Jaworze, 5 maja


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „200. rocznica urodzin ks. Jerzego Heczki – twórcy kancjonału Śpiewnik dla chrześcijan ewangelickich”, którą przedstawi dr Józef Szymeczek z Zaolzia.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 5 maja 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!

Powstanie pierwszego państwa luterańskiego 1525-2025

Prof. Jerzy Sojka - prelegent


W kwietniu tego roku minęła 500. rocznica od powstania pierwszego na świecie państwa luterańskiego. 7 kwietnia z wykładem na ten temat do Jaworza przybył prof. Jerzy Sojka. Wprawdzie czytelnicy „Kalendarza Ewangelickiego” na 2025 r. mogli się już zapoznać z tym tematem, ale posłuchać autora na żywo to co innego!

Tytułem wstępu kilka informacji o Prusach Wschodnich i Albrechcie Hohenzollernowi – „sprawcy” całego wydarzenia, które miało wielkie znaczenie w tym rejonie Europy.

Prusy Wschodnie: Ich granica przebiegała pomiędzy rzekami Wisłą i Niemnem, które wpływają do Morza Bałtyckiego. W czasach historycznych krainę tę zamieszkiwali Prusowie bałtyjscy. Nazwy pruskich krain pochodziły od nazw zamieszkujących je plemion, było ich 12. W czasach średniowiecznych Prusowie stawiali opór polskiej chrystianizacji, tak iż książę Konrad Mazowiecki wezwał w 1225 r. rycerzy Zakonu Niemieckiego (Krzyżaków) przeciwko pogańskim Prusom. Zaś zdobyte w latach 1226-1234 tereny zostają przekazane przez cesarza i papieża zakonowi krzyżackiemu, ponadto na te tereny sprowadzono niemieckich osadników, a zakon zakłada wsie i miasta. Na skutek dżumy liczba ludności znacznie spadła. Ponowne zasiedlenie nastąpiło w XVIII w., kiedy sprowadzono uchodźców religijnych – protestantów z Salzburga, Szwajcarii i Francji. W 1410 r. armia zakonu krzyżackiego zostaje pokonana przez wojska polsko-litewskie pod Grunwaldem. Po II Pokoju Toruńskim 19 października 1466 r. zakon traci krainy później nazwane Prusami Zachodnimi i Warmię.

Czytaj dalej »

Prof. Jerzy Sojka – pierwsze państwo protestanckie w Europie powstało 500 lat temu: Jaworze, 7 kwietnia


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „500 lat od powstania pierwszego państwa protestanckiego w Europie”, którą przedstawi prof. Jerzy Sojka z ChAT w Warszawie.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 7 kwietnia 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!

Prof. Wacław Gojniczek o ewangelikach – książętach cieszyńskich

Prof. Wacław Gojniczek - prelegent


3 marca 2025 r. odbyło się kolejne spotkanie Oddziału PTEw w Jaworzu. Tematem spotkania była rocznica urodzin książąt cieszyńskich „Książęta Cieszyńscy: Wacław III Adam w 500-lecie urodzin i jego syn Adam Wacław w 450-lecie urodzin”. Temat przedstawił w bardzo interesujący i przystępny sposób prof. Wacław Gojniczek z Cieszyna.

Zamek książęcy w Cieszynie

Swoją barwną prelekcję prelegent rozpoczął od omówienia Reformacji na Śląsku w najszerszym pojęciu obszaru Śląska.

Następnie został przedstawiony opiekun małoletniego księcia Wacława III Adama, Johann Perstein – morawski i czeski szlachcic ur. 14.11.1487 r. w Morawskim Krumlovie. W latach 1525 i 1528 zobowiązał się przed księciem cieszyńskim Kazimierzem II otoczyć opieką Wacława III Adama, który w 1540 r. poślubił jego córkę Marię. Jan w tym czasie praktycznie zarządzał księstwem cieszyńskim, przebywał na Morawach i wraz z matką Wacława III Adama – Anną z Hohenzolernów współrządził do 1539 r. Czas rządów Persteina jako regenta, jest udokumentowany w postaci wystawionych i zachowanych do dziś dokumentów. Wielki wpływ na wybór wyznania ewangelickiego przez księcia Wacława III Adama, który żył w latach 1524-1579 miał właśnie on – Jan Perstein, który wspierał luteranizm. Według dokumentów w 1551 r. książę Wacław III Adam był już luteraninem.

Czytaj dalej »

Prof. Wacław Gojniczek o książętach cieszyńskich: Jaworze, 3 marca


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „Książęta Cieszyńscy: Wacław III Adam w 500-lecie urodzin i jego syn Adam Wacław w 450-lecie urodzin”, którą przedstawi prof. Wacław Gojniczek z Cieszyna.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 3 marca 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!

Styczeń i luty 2025 r. w jaworzańskim oddziale PTEw


Jaworzański oddział PTEw rozpoczął kolejny rok swej działalności 13 stycznia 2025 r. spotkaniem z władzami gminy Jaworze w osobach wójta Gminy Anny Skotnickiej-Nędzkiej oraz zastępcy wójta Wojciecha Jaskuły. W czasie tego spotkania wójt przedstawiła to, co udało się w gminie zrealizować w roku 2024, po czym obszernie i wyczerpująco zaprezentowała plany gminy na rok 2025. Z uwagi na to, że wicewójt Wojciech Jaskuła piastuje swą funkcję od 1.11.2024 r., skupił się tylko na tym, czym on będzie się zajmował w urzędzie gminy.

Po tych wystąpieniach skorzystano z obecności przedstawicieli władz gminy i zadawano wiele pytań i przedstawiano problemy, które trapią mieszkańców Jaworza. Spotkanie, przy licznym udziale członków oddziału i osób spoza niego, upłynęło w życzliwej atmosferze.

* * *

21.1.2025 r. odbyło się zebranie zarządu, na którym głównym tematem było przygotowanie Zebrania Sprawozdawczego Oddziału PTEw w Jaworzu. Postanowiono również o jeden rok przedłużyć kadencję tego zarządu z uwagi na to, że w czasie pandemii oddział i zarząd praktycznie nie funkcjonowały.
Czytaj dalej »

Zebranie sprawozdawcze Oddziału w Jaworzu za 2024 r.: 3 lutego


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich członków i sympatyków na Zebranie Sprawozdawcze Oddziału za 2024 rok.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 3 lutego 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!

Wójt i jego zastępca o zmianach w gminie Jaworze: Jaworze, 13 stycznia


Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Jaworzu zaprasza wszystkich zainteresowanych na prelekcję „Jakich zmian w Jaworzu należy spodziewać się w najbliższych latach?”, którą przedstawią wójt i zastępca wójta gminy Jaworze.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 13 stycznia 2025 r. o godz. 18.00 w sali parafialnej w Jaworzu k. Bielska-Białej, pl. Kościelny 26.

Serdecznie zapraszamy!