Archiwum

Portret Jędrzeja Hławiczki (1866-1914) – nauczyciela, społecznika, organisty, etnografa (Katowice)

Prof. Andrzej Hławiczka

15 kwietnia w sali parafialnej w Katowicach miało miejsce kolejne w tym roku spotkanie Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego (katowickiego Oddziału), w czasie którego wystąpił z prelekcją prof. Andrzej Hławiczka prezentując sylwetkę swego dziadka, Jędrzeja Hławiczki.

Po wprowadzeniu słuchaczy w tematykę spotkania przez prezes prof. Grażynę Szewczyk oraz muzycznej atrakcji przygotowanej przez katowicki chór parafialny (pod kierownictwem dr Aleksandry Maciejczyk), głos zabrał główny gość wtorkowego popołudnia. Prof. Hławiczka w przedstawionym wykładzie, zatytułowanym: „Portret Jędrzeja Hławiczki (1866-1914) – polskiego nauczyciela, wychowawcy młodzieży, społecznika, muzykologa, organisty, etnografa, chórmistrza, zbieracza pieśni ludowych, w 100-lecie tragicznej śmierci”, wzbogaconym prezentacją multimedialną, starał się odpowiedzieć na postawione przez siebie pytanie: „jakim człowiekiem był Jego dziadek?”

Chór Largo Cantabile

Pomimo że, jak zaznaczył, nie dane mu było poznać tragicznie zmarłego w wieku 48 lat przodka, korzystając z licznych wspomnień rodzinnych oraz innych źródeł i dokumentów, przedstawił zebranym zarówno wizerunek młodego człowieka przepełnionego licznymi pasjami, w tym muzycznymi, oraz portret wspaniałego męża i ojca pięciu synów, a także zasłużonego dla społeczności cieszyńskiej nauczyciela muzyki, organisty w kościele Jezusowym i – co trudno było słuchaczom sobie wyobrazić – pioniera w zakresie zbieractwa i gromadzenia pieśni ludowych, kompozytora własnych utworów muzycznych, a przy tych licznych zajęciach – społecznika występującego z licznymi prelekcjami popularyzatorskimi dla okolicznych wspólnot ewangelickich wokół Cieszyna.

Zaprezentowane przez profesora fotografie z rodzinnych albumów, archiwalia oraz kopie prywatnych pamiątek i wydawnictw, pozwoliły również odtworzyć klimat czasów i miejsca, w których żył i pracował Jędrzej Hławiczka, zwłaszcza klimat Cieszyna za czasów monarchii austriackiej oraz ujmującą polskością atmosferę domu rodzinnego żony Ewy, córki Jerzego Cieńciały, jak też gościnność i otwartość domu państwa Hławiczków.

Niezwykle bogate i aktywne życie pedagoga cieszyńskiego seminarium nauczycielskiego, a przy tym troskliwego opiekuna i przyjaciela młodzieży, zostało tragicznie przerwane przez niezrównoważonego, wydalonego ze szkoły ucznia, który w lipcu 1914 r. w akcie nieuzasadnionej zemsty zastrzelił swego pedagoga.

Profesor Andrzej Hławiczka dzięki zebranej dokumentacji przedstawił odnotowane we wspomnieniach i materiałach historycznych liczne pośmiertne wyrazy szacunku złożone przez środowiska nauczycielskie, muzyków oraz krąg ewangelickich działaczy przedwcześnie pożegnanemu dziadkowi. Na zakończenie słuchacze mogli zapoznać się z tytułami wydawnictw cieszyńskiego pioniera w zakresie ewangelickiego muzykowania (zbiory pieśni i śpiewniki), a także obejrzeć opublikowaną księgę poświęconą pamięci Jędrzeja Hławiczki, będącą rozszerzoną wersją zaprezentowanej przez profesora prezentacji.

Doraźny kwartet

Niezwykle ciekawe i dostarczające wielu wrażeń wtorkowe spotkanie wzbogacone zostało ponadto wykonaniem kilku pieśni skomponowanych przez Jędrzeja Hławiczkę, które zaprezentowała m.in. wnuczka muzyka Danuta Kwiatkowska, członkini chóru przy parafii ewangelickiej w Katowicach.

Dodać można, że prelegent, syn ks. Adama Hławiczki (1908-1985), pierwszego powojennego proboszcza parafii katowickiej (syna Jędrzeja Hławiczki), gościł w Katowicach wraz ze swoją rodziną, małżonką oraz synem i wnukiem. Spotkanie, które pozwoliło szczegółowo zapoznać się z sylwetką wspaniałego muzyka, człowieka głębokiej wiary, oddanego rodzinie i cieszyńskiej społeczności, zakończyły rozmowy oraz podziękowania przekazane profesorowi przez licznie przybyłych zainteresowanych.

Przygotowała: Aneta Sokół

Odpowiedz

Możesz użyć tych znaczników HTML

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>