Ks. Jan Lasota (1883-1973)
Ks. Jan Badura - prelegent
Temat spotkania przedstawiony 2 października 2023 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw „Ks. Jan Lasota – pastor w Jaworzu w 50. rocznicę śmierci i 140. rocznicę urodzin”, był dla nas szczególnie ważny, gdyż ks. Jan Lasota był wyjątkowym człowiekiem. Wspomnienie o nim przekazał ks. Jan Badura, emerytowany długoletni proboszcz w Pszczynie, zamieszkały obecnie w Kozakowicach.
Prelegent wykład swój rozpoczął od cytatu z książki ks. Ryszarda Janika „Z kart przeszłości luterańskiego zboru w Jaworzu od Reformacji XVI w. po dzień dzisiejszy”, który dotyczył sylwetki ks. Jana Lasoty:
„Ks. Jan Lasota w gronie pastorów śląsko-cieszyńskich i nie tylko był postacią oryginalną, by nie powiedzieć barwną w ukierunkowaniach zainteresowań i wielorakiej działalności na niwie kościelnej, narodowej i społecznej. Poza tym wszystkim, od początków dróg i działań jego życia, aż po jego kres, cechowała go znamienna żywotność, prężność sił, odwaga i do niebywałych granic sięgający optymizm.”
Prezes Oddziału i ks. Jan Badura
Ks. Jan Lasota, proboszcz naszej parafii w latach 1911-1932 oraz 1951-1961, urodził się 22 lutego 1883 r. w Bystrzycy. Był synem Jana, robotnika huty trzynieckiej i Zuzanny z domu Widenka. W 1909 r. ukończył studia teologiczne w Wiedniu. Ordynowany został na duchownego luterańskiego 15 maja 1910 r. i podjął służbę najpierw jako wikariusz w Morawskiej Ostrawie, a następnie został proboszczem w Jaworzu. W latach 1929-1932 sprawował ponadto urząd wójta Gminy Jaworze. Był współzałożycielem wielu polskich narodowych i kulturalno-oświatowych jaworzańskich organizacji, m.in. Macierzy Szkolnej, polskiej prywatnej szkoły ludowej w Jaworzu Średnim. W 1919 r. był uczestnikiem akcji plebiscytowej na Śląsku Cieszyńskim. W roku 1932 odszedł na Zaolzie służąc tam w Śląskim Kościele Ewangelickim Augsburskiego Wyznania jako katecheta w Czeskim Cieszynie. Był redaktorem tygodnika „Ewangelik”.
W czasie II wojny światowej był aresztowany z powodu działalności narodowo-politycznej. Już 1 września 1939 r. zmuszony został do opuszczenia Jaworza. Ukrywał się u ks. pastora Kisiały w Cieszynie. Niestety, 24 kwietnia 1940 r. aresztowało go gestapo i osadzono go w więzieniu w Cieszynie. Był więźniem obozu koncentracyjnego w Skrochovicach oraz KL Dachau i KL Mauthausen-Gusen. Zwolniono go 5 września 1940 r. W latach 1945-1961 pracował znów w Jaworzu, gdzie od 1945 r. był administratorem, a od 1951 r. proboszczem. W 1961 r. przeszedł na emeryturę i zmarł 15 listopada 1973 r.
Maszyna do pisania ks. Jana Lasoty
Z życia rodzinnego: ks. Jan Lasota zawarł związek małżeński 18.08.1918 r. z Katarzyną z domu Cienciała. Pastorostwo Lasotowie mieli jednego syna Romana, urodzonego 14.05.1925 r. Do bolesnych i najcięższych przeżyć okresu wojennego należy śmierć syna, który zginął we Francji w 1944 r. Jego grób odnalazł po dłuższych poszukiwaniach ks. dr A. Wantuła, naczelny kapelan wojsk armii gen. Władysława Andersa.
Po prelekcji wywiązała się ożywiona dyskusja, gdyż wielu członków pamięta ks. Jana Lasotę, i wspominano wiele ciekawych wydarzeń, w których wspólnie z nim uczestniczyli. Ponadto pastorowa Halina Szklorz przyniosła maszynę do pisania, którą ks. Jan Lasota miał w swoim warsztacie pracy i którą krótko przed śmiercią od niego otrzymała. Obecnie pani pastorowa maszynę tę przekazuje jako dar dla Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie.
Tekst: Danuta Kubala, zdjęcia: Ryszard Stanclik
Odpowiedz