Michał Dzióbek i jego przewodnik
17 października 2017 r. odbyło się kolejne spotkanie katowickiego Oddziału PTEw. W sali parafialnej przy kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach zainteresowani spotkali się z autorem świeżo wydanej książki Ewangelicy w Katowicach, przygotowanej przez Muzeum Historii Katowic dla uczczenia Roku Reformacji. Autorem zaprezentowanej tego popołudnia publikacji jest Michał Dzióbek, pracownik Muzeum, ale także historyk, nauczyciel i przewodnik turystyczny. Przybliżył on słuchaczom zarówno zamysł, który towarzyszył twórcom tej niezwykle ciekawie wydanej książki (w redakcyjnym i graficznym opracowaniu Joanny Sowy i Aleksandry Niesyto), jak też jej tematyczną zawartość i specyfikę materiału ikonograficznego, dzięki któremu ukazane zostały „ewangelickie” miejsca na mapie dzisiejszych Katowic.
Autor podkreślił na wstępie, że publikacja ma charakter popularnonaukowy, nie roszcząc sobie praw do opracowania naukowego, podkreślił również, że jej celem jest przybliżenie ewangelickiej obecności w mieście wszystkim zainteresowanym, także osobom, których wiedza na temat ewangelicyzmu czy luteranizmu jest raczej znikoma. Dlatego książka zaopatrzona została w część historyczną dotyczącą samej Reformacji, szerzenia się reformacyjnych haseł na ziemiach śląskich, po dzieje Katowic, miasta współtworzonego przez wielu zasłużonych dla jego rozwoju ewangelików (m.in. Hubert von Tiele-Winckler czy Friedrich Wilhelm Grundmann). Publikacja Ewangelicy w Katowicach została pomyślana jako przewodnik po mieście, który zaprezentuje mieszkańcom czy turystom miejsca związane z historią, kulturą i religijnymi tradycjami ewangelików. Michał Dzióbek wytypował 28 miejsc godnych obejrzenia, wśród których znalazły się świątynie, pomniki, budynki (np. dom architekta Tadeusza Michejdy), w tym miejsca związane z pobytem lub działalnością znanych ewangelików (np. noblistka Maria Göppert-Mayer, 1906-1972). Szczególna uwaga na kartach publikacji poświęcona została kościołowi Zmartwychwstania Pańskiego, z uwzględnieniem historii powstania budynku, jego wystroju, wnętrza i ornamentów (np. witraży). Uzupełnieniem całości są biogramy katowickich ewangelików, o których pamięć przetrwała.
Przedstawiając swój przewodnik Michał Dzióbek zaznaczył również, że ewangelickie miejsca Katowic ukazane zostały przede wszystkim dzięki starym, archiwalnym zdjęciom, niemal bez współczesnych ich odpowiedników, co ma zachęcić czytelnika do samodzielnego obejrzenia opisanych i przedstawionych miejsc, budynków, cmentarza, ma stać się zachętą do wycieczki po mieście i odnalezienia ewangelickiej obecności w miejskim krajobrazie. Należy także zaznaczyć, że publikacja uwzględnia nie tylko tradycje ewangelików konfesji augsburskiej, ale także ślady po ewangelikach reformowanych oraz obecność Kościoła metodystycznego – trzech denominacji wywodzących się z XVI-wiecznej Reformacji zapoczątkowanej przez Marcina Lutra.
Po zakończeniu prezentacji wywiązała się dyskusja na temat ewangelickich zabytków, także przetrwałych w dzielnicach miasta, np. w Szopienicach. Autor dzielił się z uczestnikami wiedzą zgromadzoną podczas prac przygotowawczych, dotyczącą historycznych ciekawostek, epizodów czy nieznanych wcześniej faktów, m.in. dotyczących ewangelickiej świątyni, cmentarza czy nieistniejących już budynków związanych z przeszłością ewangelików. Dyskusji towarzyszył pokaz starych pocztówek pochodzących ze zbiorów Muzeum Historii Katowic, ukazujących dawny wygląd wielu omówionych w przewodniku miejsc. Spotkanie pozwoliło uczestnikom na przypomnienie lub ugruntowanie wiedzy dotyczącej przeszłości ewangelickiej wspólnoty w stolicy górnośląskiego regionu, może stanowić także zachętę do odwiedzenia przypomnianych miejsc, tym bardziej, że wszyscy obecni na spotkaniu otrzymali promowany przewodnik wraz z autografem autora.
Książka została sfinansowana przez Miasto Katowice i przeznaczona jest do bezpłatnego rozpowszechniania. Obok wersji tradycyjnej, która trafi w pierwszej kolejności do bibliotek, ale także ewangelickich parafii, dostępna jest także w postaci pliku PDF na stronie Muzeum Historii Katowic: http://www.mhk.katowice.pl/images/artykuly/inne/do-pobrania/Ewangelicy_w_Katowicach_Przewodnik.pdf.
Tekst i zdjęcia: Aneta M. Sokół
Odpowiedz