19 września 2017 r. rozpoczął się jesienno-zimowy sezon spotkań katowickiego Oddziału PTEw. Prelegentką pierwszego powakacyjnego spotkania była Alicja Dylewska z parafii ewangelickiej w Katowicach, członkini chóru parafialnego „Largo Cantabile”, a także, jak zaznaczyła prof. Grażyna Szewczyk, uczestniczka konferencji dotyczących tematyki konfesyjnej, dzięki którym prelegentka stale może pogłębiać swoją wiedzy z zakresu spraw i tematów Kościoła. Alicja Dylewska przedstawiła słuchaczom prelekcję pt. „Udział kobiet i ich znaczenie w Reformacji”, nawiązując do tematyki Roku Jubileuszowego wzorem wcześniej organizowanych spotkań w sali parafialnej katowickiej parafii. Na wstępie zaznaczyła, że w czasie kończącej się obecnie Dekady Lutra poruszana wielostronnie tematyka Reformacji nie uwzględniała w należyty sposób roli kobiet, jaką odegrały one w czasach Reformacji. Dodała, że jednak w ostatnim czasie podjęto w Niemczech wiele inicjatyw poszerzających wiedzę na temat znaczenia kobiet w wydarzeniach zainicjowanych przez Marcina Lutra, a także w później podejmowanych próbach odnowy Kościoła. Jedną z tego rodzaju inicjatyw jest wystawa zorganizowana w zamku Rochlitz (Niemcy) zatytułowana „Historia silnych kobiet. 500 lat Reformacji”.
Na podstawie zebranych źródeł Alicja Dylewska zaprezentował w swoim wystąpieniu galerię kobiet, które w XVI wieku, ale także czasach późniejszych odegrały ważną rolę w utrwalaniu i szerzeniu reformacyjnych nauk, edukacji wiernych tworzącego się Kościoła, po udział kobiet w powstawaniu konfesyjnego piśmiennictwa. Prelegentka przypomniała, że sam Luter od początku swojej reformatorskiej działalności dostrzegał kobiety, a ich równość wobec mężczyzn, także w zakresie sprawowania posług, potwierdzała głoszona przez Reformację idea powszechnego kapłaństwa wszystkich ochrzczonych. Wraz z rozwojem wydarzeń kobiety opuściły klasztory i stały się aktywne, studiowały Biblię, zdobywały wykształcenie, prowadziły teologiczne dyskusje, co można uznać za oznakę nie zawsze obecnie dostrzeganych tendencji feministycznych w czasach odległych od naszych. Wśród kobiet, których sylwetki przedstawiła Alicja Dylewska, znalazły się m.in. Argula von Grunbach z Bawarii, protestancka pisarka, autorka listów, w których broniła Lutra oraz innych Reformatorów, Elisabeth von Brandenburg, zwana „księżniczką Reformacji”, czy księżna Dorothea Susanna von Sachsen oraz Katharina Schutz Zell, także kobiety zasłużone dla rozwoju teologii luterańskiej oraz XVI-wiecznego piśmiennictwa nowej konfesji.
Alicja Dylewska zaznaczyła, że zaprezentowane wizerunki kobiet nie wyczerpują podjętego tematu, ponieważ swego wparcia reformacyjnym ruchom udzielały ponadto żony pastorów, w tym byłe zakonnice, które wzorem Katarzyna von Bory, małżonki Reformatora, były także matkami, gospodyniami, prowadziły domy i dbały o edukację dzieci, również w duchu nowej wiary.
Prelekcja była ilustrowana wizerunkami przypomnianych kobiet; były to ilustracje obrazów, które zachowały się z poprzednich epok. Po zakończeniu wystąpienia p. Alicji wywiązała się dyskusja na temat roli kobiet w czasach Reformacji, czasach późniejszych oraz w ogóle roli kobiet w protestantyzmie. Obecny na spotkaniu ks. bp Marina Niemiec podkreślił reformacyjne znaczenie edukacji, którą objęto także kobiety, co było ważne ze względu na zapewnienie wiernym samodzielnego dostępu do lektury Pisma św. Podkreślił jeszcze raz znaczenie Lutrowego odkrycia „kapłaństwa wszystkich wierzących”, które warunkowało odmienne od średniowiecznego spojrzenie na kobietę; kobiety stały się przez to partnerami w dyskusjach, uczestniczyły w szerzeniu nowych poglądów, chwytały również za pióro i podejmowały decyzje o wprowadzaniu nowej wiary w podległych sobie dobrach i księstwach. Dyskusja przeniosła się także na czasy współczesne, nie ominęła zagadnień dotyczących kapłaństwa kobiet akceptowanego obecnie w wielu Kościołach protestanckich, także luterańskich. Zastanawiano się także nad rolą kobiet luteranek na Śląsku, nad lokalnymi uwarunkowaniami decydującymi o pozycji kobiet w protestantyzmie. Podkreślono również rolę piśmiennictwa i prac dotyczących omówionego tematu. Prelekcja Alicji Dylewskiej zwróciła uwagę na to niezwykle ważne zagadnienie dla ogólnej wiedzy i znajomości reformacyjnych tematów.
Tekst i zdjęcia: Aneta Sokół
Odpowiedz