Kościół w Wieszczętach
3 października 2016 r. odbyło się pierwsze z dwóch zebrań oddziału zaplanowanych w tym miesiącu. W prelekcji pt. „100 lecie poświęcenia kaplicy w Wieszczętach”, ks. Piotr Janik z Wieszcząt w bardzo interesujący i nieszablonowy sposób przedstawił dzieje wpierw gminy szkolno-cmentarnej, następnie filiału, oraz budowy pierwszej i drugiej kaplicy. Rozpoczął jednak od położenia Wieszcząt, kaplicy i parafii, na podstawie dokumentów urzędowych oraz ludzkich zapatrywań, które były zależne od tzw. punktu siedzenia i perturbacji z tym związanych. Przedstawił także „ekumeniczne blaski i cienie” na tym terenie. W czasie prelekcji można było obejrzeć niektóre archiwalne zdjęcia i dokumenty, które prelegent przywiózł ze sobą.
Ks. Piotr Janik - prelegent
Ewangelicy z Wieszcząt i Kowali oraz okolicznych miejscowości, po Patencie Tolerancyjnym należeli do parafii w Jaworzu. Trzeba było pokonać sporą odległość i przejść przez kilka wiosek, by znaleźć się w kościele w Jaworzu. Niewykluczone, że ewangelicy z Kowali uczęszczali także do Drogomyśla, jednak droga wiodła głównie miedzami przez kilka miejscowości wśród pól i stawów oraz leśnymi duktami. Nie było problemu od wiosny do jesieni, ale zimą nie było łatwo.
Kaplica w Wieszczętach istniejąca do 1945 r.
Po powstaniu parafii w Skoczowie w 1865 r., miejscowi ewangelicy należeli do tej parafii. W tych wioskach nie było cmentarza ani kaplicy, jednak w II poł. XIX wieku w sąsiednim Bielowicku powstał mały cmentarz ewangelicki (1857) oraz szkoła ewangelicka, która była własnością parafii ewangelickiej w Skoczowie do roku 1905, kiedy to odsprzedano ją za 3.500 koron wsi Bielowicko. O tym, że obiekty te istniały, świadczy fakt istnienia gminy szkolno-cmentarnej Kowale-Bielowicko przy parafii w Skoczowie.
W 1912 r. w Skoczowie na posiedzeniu gminy szkolno-cmentarnej Kowale-Bielowicko, podjęto doniosłą uchwałę o konieczności budowy kaplicy cmentarnej obok istniejącego już cmentarza ewangelickiego w Bielowicku. Jednak ze względu na jego niekorzystne położenie, zadecydowano o kupnie pod nowy cmentarz parceli położonej na wzniesieniu na granicy Kowali i Wieszcząt, oraz o budowie kaplicy. Parcelę zakupiono w 1913 r., po czym rozpoczęła się budowa kaplicy, którą poświęcono wraz z cmentarzem 22 czerwca 1916 r. Raz w miesiącu, po południu, w kaplicy odbywały się nabożeństwa, które na przemian obsługiwali proboszczowie ze Skoczowa i Jaworza. W Wieszczętach w okresie międzywojennym istniał Związek Polskiej Młodzieży Ewangelickiej, który w czasach powojennych został przez władze państwowe rozwiązany. 20 kwietnia 1942 r. wszystkie 3 dzwony zostały zabrane na cele wojenne.
W nocy z 28 na 29 marca 1945 r. cofające się wojsko niemieckie wysadziło w powietrze kaplicę. Nazajutrz widok sterty gruzów wyciskał łzy żalu wieszczęckim parafianom, którzy stracili dom Boży. Po wielu zbiórkach pieniężnych i różnych przeciwnościach rozpoczęto odbudowę kaplicy. Jej poświęcenia w dniu 11 września 1949 r. dokonał ks. bp Jan Szeruda.
Nowym etapem w życiu tej stacji kaznodziejskiej była budowa domu parafialnego. Poświęcenie kamienia węgielnego odbyło się 16 sierpnia 1981 r., budowa trwała 2 lata, tak iż 11 września 1983 r. został poświęcony przez biskupa Kościoła, ks. Janusza Narzyńskiego, nowy dom parafialny. 17 listopada 1991 r. odbyło się zebranie parafian stacji kaznodziejskiej w Wieszczętach w celu powołania samodzielnej parafii. Ogół parafian wyraził wolę powołania własnej parafii, bowiem już w latach 50. powstała myśl stworzenia odrębnej parafii w Wieszczętach. Uchwałą z dnia 9 kwietnia 1992 r. Konsystorz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego erygował Parafię Ewangelicko-Augsburską w Wieszczętach z dniem 1 lipca 1992 r. W dniu 30 sierpnia 1992 r. na pamiątce poświęcenia kościoła ks. bp diecezjalny Paweł Anweiler dokonał aktu erygowania nowej parafii. 6 marca 1994 roku odbyły się wybory pierwszego proboszcza parafii, którym został dotychczasowy administrator ks. Piotr Janik. Na wniosek rady parafialnej z 9 maja 1994 r. Konsystorz uchwałą przemianował dotychczasową kaplicę na kościół, który wkrótce przybrał nazwę kościoła Pojednania w Wieszczętach.
Henryk Sienkiewicz (1846-1916)
Drugie październikowe zebranie miało miejsce 24 października. Postać Henryka Sienkiewicza – nowelisty, reportażysty, powieściopisarza oraz pierwszego polskiego noblisty, w 100. rocznicę śmierci przypomniała nasza koleżanka, nauczycielka z gimnazjum w Jasienicy, Jolanta Szczugiel. Henryk Sienkiewicz, pseudonim Litwos, urodził się 5 maja 1846 r. w Woli Okrzejskiej na Podlasiu w zubożałej rodzinie szlacheckiej pieczętującej się herbem Oszyk. Gimnazjum i studia wyższe ukończył w Warszawie w Szkole Głównej. Trudne położenie finansowe rodziny sprawiło, że musiał na siebie zarabiać, między innymi jako guwerner. Dość wcześnie rozpoczął również działalność literacką. W latach 1872-1887 pracował jako reporter i felietonista w „Gazecie Polskiej”, której był korespondentem w Ameryce Północnej. Jego relacje z dalekich wędrówek, „Listy z podróży do Ameryki”, przyniosły mu ogromną popularność.
Miał duszę podróżnika, niemal całe życie spędził na wędrówkach, gdzie przede wszystkim wsłuchiwał się w opowieści Polaków tam mieszkających. Zaowocowało to między innymi takimi nowelami, jak „Szkice węglem”, „Janko Muzykant”, „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”, „Latarnik”, „Za chlebem”. Następnie zajął się tematyką historyczną. Powstał wtedy cykl powieści obejmujących burzliwe dzieje Polski w XVII wieku: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”, „Krzyżacy” oraz „Quo vadis”. 10 grudnia 1905 r., jako pierwszy polski pisarz, Henryk Sienkiewicz otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, za całokształt twórczości, lecz głównym argumentem za jej przyznaniem była powieść „Quo vadis”. Odbierając ją powiedział, iż jest to wyróżnienia nie tylko dla niego, ale również dla narodu polskiego, którego nie ma na mapie. Przypomniał światu iż jest Polakiem i że Polska nie przestała istnieć.
Jolanta Szczugiel - prelegentka
Wątek patriotyczny był u niego bardzo silny. Wielokrotnie wspierał swoim autorytetem różne akcje patriotyczne, był wielbiony przez pokolenia rodaków za budzenie poczucia narodowej wspólnoty i patriotycznego ducha. Dla uczczenia jubileuszu 30-lecia jego pracy literackiej ofiarowano mu w 1900 r. zakupiony ze składek społecznych majątek Oblęgorek pod Kielcami. Po wybuchu I wojny światowej udał się do Szwajcarii, gdzie w Vevey współorganizował Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Ta filantropijna organizacja pozyskiwała datki z całego świata i przesyłała je do Polski na zakup lekarstw, żywności i odzieży.
Henryk Sienkiewicz był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Maria Szetkiewiczówna, ze związku tego urodziło się dwoje dzieci: Henryk i Jadwiga. Niestety, szczęście nie trwało długo, gdyż Maria zmarła na gruźlicę. Następne małżeństwo z Marią Wołodkowiczówną (Romanowską) zostało unieważnione. Trzeciej żonie, Marii Babskiej poślubionej w 1904 r., zawdzięczał spokój ostatnich lat swojego życia. Ostatnią jego powieścią było „W pustyni i w puszczy” przeznaczone dla młodzieży. Przysporzyła ona autorowi ogromną popularność wśród młodych czytelników.
Henryk Sienkiewicz zmarł w wieku 70 lat, 15 listopada 1916 r. w Szwajcarii, w Vevey, i tam został pochowany. W 1924 r., już w wolnej Polsce, prochy pisarza uroczyście sprowadzono do Polski. Pierwszym przystankiem, na którym specjalny pociąg z trumną zatrzymał się, była Ziemia Cieszyńska – stacja kolejowa w Czechowicach-Dziedzicach, gdzie 24 października odbyła się prawie 2-godzinna uroczystość ku czci Henryka Sienkiewicza, na którą przybyły tłumy z Polski południowej, by oddać hołd pisarzowi. Po przewiezieniu do Warszawy trumnę złożono w podziemiach katedry św. Jana, tuż obok prezydenta Gabriela Narutowicza.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2016 Rokiem Henryka Sienkiewicza.
Tekst: Danuta Kubala i Jan Kliber, zdjęcia: Jan Kliber i Ryszard Stanclik
Odpowiedz