Archiwum

PTEw Ustroń: Bogumił Hoff (1829-1894) i jego pobyty na Śląsku Cieszyńskim

W środku Danuta Szczypka

24 czerwca w roli prelegenta wystąpiła Danuta Szczypka z Wisły. Zaprezentowała szczegółowo sylwetkę Bogumiła Hoffa i jego związki z Ziemią Cieszyńską, a szczególnie z Wisłą.

Rodzice Hoffa przybyli na tereny dzisiejszej Polski z Meklemburgii. Ojciec był pastorem ewangelickim i bardzo chciał, by syn poszedł w jego ślady. Bogumił miał jednak inne zainteresowania i zamiast podjąć studia teologiczne wybrał zawód rolnika. Po ukończeniu specjalistycznych szkoleń został rolnikiem i pracował jako administrator lub zarządca majątków rolnych. Bardzo często zmieniał pracę, co miało tę zaletę, że spotykał się w swojej codziennej pracy z coraz to innymi przypadkami ludowej kultury i przy okazji utrwalał jej różnorakie przejawy. Poznał Oskara Kolberga, który w swoich opracowaniach wykorzystywał wiele ilustracji wykonanych przez B. Hoffa.

W 1870 r. za zorganizowanie polskiego teatru amatorskiego został przez władze pruskie wydalony z Poznania. Przeniósł się wtedy do Cieszyna, gdzie zatrudnił się jako pomocnik fotografa.

Problemy zdrowotne spowodowały, że dla podreperowania zdrowia w 1882 r. po raz pierwszy przybył do Wisły. Wisła, a głównie jej mieszkańcy, bardzo mu się spodobali i od tego czasy corocznie tu przyjeżdżał. Zachęcał także swoich przyjaciół i znajomych, by odwiedzali tę mało znaną ale bardzo uroczą miejscowość. W 1885 r. wybudował pierwszą drewnianą willę, a na stałe w Wiśle osiadł w 1892 roku. Przebywając w Wiśle zbierał materiały etnograficzne, które pozwoliły mu opracować i wydać kilka bardzo ciekawych pozycji, chociaż nie jest ich wiele. Zestawienie jego twórczości opracowane przez dr Renatę Czyż obejmuje 13 pozycji, z których dwie w rękopisach: Istebna i Brenna oraz Autobiografia zaginęły. Z jego twórczości wymienić należy przede wszystkim dwie pozycje:

  • Lud cieszyński, jego właściwości i siedziby. Obraz etnograficzny, seria I. Górale Beskidów zachodnich, tom I. Początki Wisły i Wiślanie, Księgarnia M. Arcta, Warszawa 1888.
  • Imko zwany Wisełką. Powieść na tle podania ludowego o pierwszych osadnikach u początków Wisły, nakł. Edwarda Feitzingera, Cieszyn 1894.

Na stałe mieszkał w Wiśle niewiele ponad rok. Zmarł w 1894 r. i został pochowany na ewangelickim cmentarzu „Na Groniczku”. Spoczywają obok niego żona i syn Bogdan Hoff (1865-1932), który zaprojektował w Wiśle wiele budynków, próbując stworzyć miejscowy styl wiślański. Podobnie jak jego ojciec, był propagatorem Wisły. Autorem pomnika Hoffów jest wiślański rzeźbiarz Artur Cienciała.

Tekst i zdjęcia: Michał Pilch

Odpowiedz

Możesz użyć tych znaczników HTML

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>