Archiwum

Recenzja zbioru wierszy: E. Kruk, Nieobecność (2015)

Zapraszamy do zapoznania się z recenzją najnowszego zbioru wierszy Erwina Kruka pt. Nieobecność, wydanego w 2015 r. w Olsztynie przez tamtejszy oddział Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Przeczytaj także:

Erwin Kruk (ur. w 1941 r. w Dobrzyniu) – polski pisarz, poeta i dziennikarz, senator I kadencji (1989–1991). Zasadniczą część swojej twórczości pisarskiej poświęcił tematyce mazurskiej. Pod koniec lat 90. pełnił funkcję wiceprezesa zarządu Polskiego PEN Clubu, a także prezesa Klubu Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w Olsztynie. Był członkiem synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. W 1999 r. współtworzył Mazurskie Towarzystwo Ewangelickie, którego był potem wieloletnim prezesem.

Najbliższe spotkania PTEw – październik 2016

Data             Oddział   Prelegent, temat 

1 października   Kraków    Wyjście do Muzeum Narodowego w Krakowie na wystawę „Maria Mater Misericordiae”
3 października   Jaworze   Ks. Piotr Janik, 100 lat kaplicy w Wieszczętach
6 października   Cieszyn   Wycieczka na zakończenie sezonu
11 października  Sopot     Dr hab. Lucyna Kostuch, Religijność starożytnych Greków
13 października  Cieszyn   Stefan Król, Andrzej Kotula (125-lecie śmierci)
17 października  Warszawa  Śladami reformatorów – Marcin Luter, Tomasz Müntzer, Jerzy Palatyn
18 października  Katowice  Ks. Jan Badura, Luteranie pszczyńscy i ich dzisiejsza tożsamość
18 października  Ustroń    Bożena Kubień, Paweł Lipowczan - pedagog, działacz narodowy i społeczny 
                              (125. rocznica urodzin i 75. rocznica śmierci)
20 października  Bielsko   Prof. Jarosław Kłaczkow, Reformacja w Rzeczypospolitej Obojga Narodów
20 października  Cieszyn   Ks. Marek Londzin, Ewa Tiele-Winckler (150-lecie urodzin)
24 października  Jaworze   Jolanta Szczugiel, Henryk Sienkiewicz - 100. rocznica śmierci
26 października  Żory      Wiesława Pawletko, Nowa Zelandia
27 października  Cieszyn   Władysław Sosna, Aleksander Ludwik Janowski (150-lecie urodzin)   
31 października  Jaworze   Kwesta cmentarna

Wyjście do Muzeum Narodowego w Krakowie na wystawę „Maria Mater Misericordiae”: 1 października

Krakowski Oddział PTEw zaprasza na wspólne wyjście do Muzeum Narodowego w Krakowie, na wystawę „Maria Mater Misericordiae”. Spotykamy się o godzinie 12:00, w sobotę 1 października br. przed wejściem do gmachu głównego Muzeum przy ul 3. Maja. Wstępem do wystawy było spotkanie 25 września br., które prowadził Stefan Kozieł, prezentując zebranym problem mariologii w pobożności luterańskiej.

Na wystawie można zobaczyć blisko 100 dzieł, głównie ze zbiorów włoskich, których tematem jest Maria Matka Miłosierdzia. Pokazane są dzieła wybitnych (często pierwszorzędnych) artystów włoskich, francuskich, niderlandzkich i niemieckich tworzących od XIV do XVIII w., takich jak Donatello, Mantegna czy Vasari.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Prof. Ewa Chojecka o Studni Pastorów na Bielskim Syjonie
– wrzesień 2016 w bielskim oddziale PTEw

Jeszcze przed naszym spotkaniem, w dniu 4 września, czyli dniu pamiątki poświęcenia Kościoła Zbawiciela na „Bielskim Syjonie”, po nabożeństwie odsłonięto po renowacji oraz poświęcono Studnię Pastorów, która została zniszczona w okresie powojennym.

Prof. dr hab. Ewa Chojecka

„Studnia Pastorów na Bielskim Syjonie”, to także temat powakacyjnego, wrześniowego spotkania bielskiego PTEw, który przedstawiła prof. Ewa Chojecka w dniu 15 września 2016 r. Prelekcja przypomniała historię tego zabytkowego obiektu, który ostatnio został odrestaurowany dzięki inicjatywie ks. bp seniora Jana Szarka, kończącego w tym roku 80 lat. Obiekt został oddany do renowacji także z okazji zbliżającego się jubileuszu 500-lecia Reformacji w przyszłym 2017 roku.

Studnia Pastorów to cenny obiekt zabytkowy naszego miasta, który powstał w 1934 roku na Bielskim Syjonie – historycznej dzielnicy Bielska-Białej stanowiącej część Górnego Przedmieścia, którego centralne miejsce stanowi plac o nazwie Marcina Lutra. Ta nazwa placu, przy którym usytuowane są kościół i parafia, została wprowadzona w 1983 r. z okazji 500. rocznicy urodzin ks. Lutra.

Czytaj dalej »

Wrzesień 2016 w jaworzańskim oddziale PTEw

Kościół w Jasienicy

5 września 2016 roku zebranie odbyło się w kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Jasienicy. Prelekcję „125 lat powstania kościoła w Jasienicy” przedstawił Józef Król. Historię kościoła prelegent opracował w oparciu o książkę ks. radcy Ryszarda Janika „Z kart przeszłości luterańskiego zboru w Jaworzu”, którą serdecznie wszystkim polecił. Na wstępie prelegent nadmienił, iż w tym roku przypadają w Jasienicy właściwie trzy rocznice: 170 lat budynku szkoły ewangelickiej, 160 lat założenia cmentarza ewangelickiego oraz 125 lat poświęcenia kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Jasienicy.

Spotkanie w kościele w Jasienicy

Następnie prelegent omówił kolejne etapy związane z historią kościoła i cmentarza od powstania inicjatywy jego wybudowania, rozpoczęcia budowy i poświęcenia, które nastąpiło 8 września 1891 roku, następnie przeprowadzanie kolejnych remontów i związanymi z tym trudnościami, aż po dzień dzisiejszy. Ponadto ks. radca Ryszard Janik podzielił się wspomnieniami z remontów, które przeprowadzane były w latach 1983-1987. Opowiadał o ogromnych trudnościach związanych w tamtych czasach z brakiem materiałów budowlanych oraz z bezdusznością urzędniczą. Jednocześnie budziła się wtedy ogromna ofiarność, zaangażowanie i wkład pracy parafian i członków rady parafialnej do zakończenia prowadzonego remontu. Również obecny na zebraniu Jan Batelt – przewodniczący Rady Gminy w Jasienicy opowiadał o procedurach i zabezpieczeniu środków finansowych przez Urząd Gminy dotyczących budowy drogi i parkingu obok naszego cmentarza. Prelekcja była ilustrowana prezentacją multimedialną z wieloma zdjęciami archiwalnymi.

Czytaj dalej »

Recenzja książki: P. Birecki, Ewangelickie budownictwo kościelne w Prusach Zachodnich (2014)

Zapraszamy do zapoznania się z recenzją książki Piotra Bireckiego pt. Ewangelickie budownictwo kościelne w Prusach Zachodnich, wydanej w 2014 r. przez Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Przeczytaj także:

Według wydawcy: Książka jest pierwszą publikacją na temat architektury i wyposażenia ponad 350 kościołów protestanckich wzniesionych na terenie dawnego zaboru pruskiego oraz roli mecenatu państwa w dziedzinie architektury na tym terenie. Jest to nie tylko szkic historii reformacji XIX wieku i teorii budownictwa ewangelickiego na tym obszarze, ale przede wszystkim dzieje wielu inwestycji kościelnych, w większości przypadków odtworzone po raz pierwszy.

Dr Piotr Birecki – adiunkt w Zakładzie Sztuki Średniowiecznej i Nowożytnej Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa UMK w Toruniu. Laureat nagród zbiorowych w ogólnopolskim konkursie na wydarzenie muzealne roku, I Nagrody w Konkursie im. dr Katarzyny Cieślak dla młodych badaczy sztuki Pomorza, Nagrody Rektora UMK IV stopnia za działalność naukową i administracyjną. Odznaczony przez Prezydenta RP Brązowym Krzyżem Zasługi. Członek m.in. toruńskiego oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Towarzystwa Przyjaciół Chełmży. Współpracuje z licznymi instytucjami społecznymi. W kręgu jego zainteresowań znajduje się sztuka Prus Królewskich i Prus Zachodnich oraz sztuka protestancka XIX w. Jest autorem blisko 90 publikacji naukowych i popularnonaukowych.

Kolejne spotkanie podróżnicze – Gambia i Senegal: Żory, 28 września

Polskie Towarzystwo Ewangelickie Oddział w Żorach zaprasza na spotkanie z Grzegorzem i Beatą Buchta, którzy przedstawią relację z podróży do Gambii i Senegalu.

Spotkanie odbędzie się w środę 28 września 2016 r. o godz. 17:30 w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Żorach, ul. Osińska 4.

Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Lipiec i sierpień 2016 w jaworzańskim oddziale PTEw

Kaplica w Świętoszówce

Miesiące wakacyjne w jaworzańskim oddziale PTEw upływały pod znakiem „lżejszych” tematów i odbyły się dwie projekcje. Charakterystyczne dla oddziału w Jaworzu i parafii były i będą także przypadające rocznice (od lipca aż do listopada) powstania kościołów i kaplic oraz sąsiednich parafii związanych teraz i w przeszłości z jaworzańską parafią, o czym będzie w tej i następnych relacjach. Rocznice te uwzględniono w planach oddziału i w kolejnych miesiącach będą one przypominane.

Jeżeli chodzi o rocznice, 4 lipca 2016 r. Józef Król przy pomocy wyświetlanych zdjęć przedstawił historię budowy kaplicy w Świętoszówce, od powstania pierwszego pomysłu, który pojawił się na początku 1955 r., aż do dnia dzisiejszego.

Wzruszające były zdjęcia osób, które wchodziły w skład komitetu budowy kaplicy, tj. ks. Jan Lasota, Paweł Kőnig, Jan Krehut, Jan Klus, Emil Kobiela oraz wielu innych, którzy przepracowali ponad 100 godzin przy różnych pracach budowlanych. Pokonali oni wszystkie kłopoty i trudności, tak że 23 września 1956 r. nastąpiło uroczyste poświęcenie kaplicy przez ks. bp. Karola Kotulę, a dopiero później rozpoczęła się kontynuacja prac wykończeniowych, remontowych i uzupełnianie wyposażenia wewnętrznego, tj. ołtarza, ambony, pawlaczy (empory), ławek i dzwonu. Z tego okresu również zachowały się zdjęcia, które z zaciekawieniem wszyscy oglądali. Następnie prelegent krótko omówił ważniejsze rocznice pamiątek założenia i poświęcenia kaplicy z podaniem kaznodziejów, wymienił kolejnych proboszczów, kościelnych, osoby prowadzące szkółki niedzielne oraz przedstawicieli rady parafialnej.

Czytaj dalej »

Maj i czerwiec 2016 w jaworzańskim oddziale PTEw

Paweł Stalmach (1824-1891)

Po przerwie natury organizacyjnej wznawiamy relacje z życia Oddziału PTEw w Jaworzu, teraz w cyklu dwumiesięcznym. W maju i czerwcu Oddział pracował według założonego planu, przyjętego na Zebraniu Sprawozdawczym w styczniu bieżącego roku. I tak:

Stefan Król - prelegent

9 maja 2016 r. prelekcję pt. „Paweł Stalmach XIX wieczny działacz Śląska Cieszyńskiego, założyciel Macierzy Szkolnej” przedstawił Stefan Król, pracownik Książnicy Cieszyńskiej. Paweł Stalmach urodził się 13 sierpnia 1824 roku w Bażanowicach koło Cieszyna a zmarł 13 listopada 1891 roku w Cieszynie, polski dziennikarz, publicysta, działacz społeczny i narodowy działający na Śląsku Cieszyńskim, na którym zostawił dużo polskości.

Duży wpływ na jego późniejszą twórczość i działalność miały wydarzenia z czasów jego studiów w Wiedniu. Wtedy to poznał Polaków z Galicji, m.in. księcia Jerzego Lubomirskiego. Jeszcze przed powrotem do Cieszyna uczestniczył w Zjeździe Słowiańskim w Pradze. Związany był z „Tygodnikiem Cieszyńskim” oraz „Gwiazdką Cieszyńską”. Poza redagowaniem tych pism pisywał poematy oraz prace słowianoznawcze. Wydawał broszury polemiczne, w których poruszał tematy związane z problemami narodowościowymi Górnego Śląska.

Czytaj dalej »

Bielsko zaprasza na spotkanie z prof. Ewą Chojecką nt. „studni pastorów” na Bielskim Syjonie: 15 września

Oddział PTEw w Bielsku serdecznie zaprasza członków i sympatyków na powakacyjne spotkanie, na którym zostanie wygłoszona prelekcja „Studnia pastorów na Bielskim Syjonie”, która znajduje się na terenie bielskiej parafii. Z historią oraz wydarzeniami związanymi z tym zabytkowym obiektem zapozna nas prof. zw. dr hab. Ewa Chojecka, historii sztuki, odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Spotkanie odbędzie się w czwartek 15 czerwca 2016 r. o godz. 17:00 na plebanii parafii ewangelickiej w Bielsku.

„Studnia pastorów” to zabytek w Bielsku-Białej usytuowany na terenie parafii ewangelickiej, na tzw. Bielskim Syjonie, który od ponad 200 lat związany jest z miejscową społecznością ewangelicką. Miejski Konserwator Zabytków poinformował, że studnia zostanie odrestaurowana w związku z przypadającą w przyszłym roku rocznicą 500-lecia Reformacji.

Oddział PTEw w Krakowie zaprasza na wycieczkę śladami Jana Husa
i braci morawskich (Czechy i Saksonia): 29.10 – 1.11.2016

Krakowski Oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego zaprasza serdecznie wszystkich zainteresowanych na wycieczkę:


„Śladami Jana Husa i braci morawskich
po Czechach i Saksonii”


Trasa: Cieszyn – Tabor – Praga – Biała Góra – Herrnhut – Drezno – Miśnia.

Termin: 29.10 – 1.11.2016 r.

Czytaj dalej »

Wycieczka PTEw Ustroń na Wyżynę Krakowsko-Częstochowską

Tegoroczna wycieczka Oddziału PTEw w Ustroniu była kontynuacją ubiegłorocznej i prowadziła do części północno-wschodniej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od królewskiego zamku Bobolice. Zamek został zbudowany za panowania króla Kazimierza Wielkiego w drugiej połowie XIV wieku i należał do systemu obronnego warowni królewskich. Po wojnach szwedzkich w XVII wieku zaczął popadać w ruinę. Dobre czasy dla niego nastały ponownie pod koniec XX wieku, kiedy obiekt zakupiła rodzina Laseckich. Przy pomocy naukowców rozpoczęto prace archeologiczne zabezpieczające rekonstrukcje, które doprowadziły do uratowania zabytku.

Czytaj dalej »