Dr Aneta M. Sokół - prelegentka
16 grudnia 2025 r. w katowickim Oddziale PTEw, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach, odbyło się spotkanie, którego prelegentką była dr Aneta M. Sokół. Została przedstawiona prezentacja „Współczesna książka ewangelicka – minione dziesięciolecie. Tematyka, wydawcy, autorzy”. Prelegentka jest pracownikiem Biblioteki Śląskiej w Katowicach, autorką książki „Polska książka ewangelicka po 1989 roku”, wydanej w Wydawnictwie „Głos Życia” w Katowicach w 2016 r. Książka, przygotowana na podstawie rozprawy doktorskiej autorki, opisywała bezprecedensowy rozwój piśmiennictwa ewangelickiego w Polsce, szczególnie luterańskiego, który nastąpił po głębokich zmianach ustrojowych w Polsce w 1989 roku.
Książka kończy się na 2013 roku, zatem nadeszła już pora, by podsumować kolejne dziesięciolecie. Prelegentka przedstawiła bardzo szeroki wachlarz książek wydanych w ciągu ostatnich dziesięciu lat, na razie w formie przeglądowej prezentacji, pozostaje jednak mieć nadzieję, że za niedługo ukaże się kolejna publikacja, jeśli nie w formie osobnej książki, to przynajmniej analitycznego artykułu, ewentualnie publikacji elektronicznej.
Książka urwała się na 2013 roku, gdy ilościowo liczba publikacje ewangelickich osiągnęła apogeum w wysokości około 30-35 tytułów rocznie. Jak na stosunkowo niedużą społeczność ewangelicką w naszym kraju, której liczebność wynosi około 60-70 tysięcy wiernych, głównie luteran, jest to dorobek imponujący. Potencjał wydawniczy tego środowiska, ale także czytelniczy, jest o wiele za mały, by wydawana przez niego literatura była w stanie sfinansować się. Należy więc podkreślić, że nie jest to działalność nastawiona na zysk, a raczej niemal zawsze wymaga sponsorowania, najczęściej przez parafie ewangelickie, ewentualnie stowarzyszenia, ale także osoby prywatne. Charakterystyczne jest, że najczęściej sami autorzy decydują się na sfinansowanie lub dofinansowanie swoich dzieł. O honorariach autorskich można mówić tylko w bardzo wyjątkowych przypadkach.
Autorzy i wydawcy liczą oczywiście na wywołanie zainteresowania swoją ofertą również poza własnym kręgiem wyznaniowym. Zależnie od rodzaju publikacji, mają one pewne szanse trafiania w pewnym stopniu na zewnątrz, poza swoje środowisko, na przykład jeśli idzie o literaturę religijną, opartą na Piśmie Świętym, ale także historyczną – tutaj można liczyć na miłośników dziejów niektórych regionów, szczególnie tam, gdzie ewangelicyzm odgrywał kiedyś dominującą rolę, jak na przykład Śląsk, zwłaszcza Cieszyński, Mazury, w pewnym stopniu także Pomorze. Ważnym wydawcą literatury poświęconej ewangelicyzmowi w różnych jego aspektach są ponadto wyższe uczelnie i instytuty badawcze, które tę tematykę uczyniły jednym ze swoich tematów badawczych – w takich przypadkach udaje się uzyskać granty badawcze. Szersze grono czytelników mają szanse przyciągnąć biogramy wybitnych, choć niekiedy zapomnianych nieco postaci, a nawet literatura piękna, zwłaszcza powieści.
Spotkanie zakończyło się interesującą dyskusją, w której poruszono wiele zagadnień związanych z tematem prelekcji.
Dr Aneta M. Sokół jest polonistką, bibliotekoznawczynią, pracuje w Bibliotece Śląskiej w Katowicach w Dziale Gromadzenia i Opracowania Zbiorów. Jest autorką i współautorką opracowań wydawanych staraniem Biblioteki Śląskiej oraz publikuje w czasopismach naukowych. Jest członkinią Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego i sekretarzem jego Oddziału w Katowicach.
Tekst: Jan Szturc, zdjęcia: Wisława Bertman
Odpowiedz