Żychlin – kościół ewangelicko-reformowany
17 października 2022 r. spotkanie warszawskiego oddziału PTEw poświęcone było najstarszej parafii ewangelicko-reformowanej w Polsce – parafii w Żychlinie. Spotkanie przygotowali Elżbieta i Wojciech Baranowie. Swoją prelekcje zilustrowali filmem poświęconym żychlińskiej parafii.
Żychlin to miejscowość nieopodal Konina. Pierwszy drewniany kościół ufundowali tu w 1610 r. właściciele tych ziem – Piotr i Katarzyna Żychlińscy. Członkami żychlińskiego zboru byli przedstawiciele okolicznej szlachty, konińscy mieszczanie, zamieszkali w okolicy szkoccy emigranci, rzadziej chłopi.
Żychlin – plebania i kościół ewangelicko-reformowany
Mimo, że parafia ewangelicko-reformowana przetrwała kilkaset lat, to w tym czasie przeżywała momenty zagrożeń. Kryzys związany z wojną szwedzką spowodował, że Żychlin został zrabowany przez oddziały polskie zwalczające Szwedów, a przy okazji niszczono dobra ewangelików. Żychliński zaciągnął dług pod zastaw m.in. kościoła, którego odzyskanie ciągnęło się latami mimo terminowego spłacenia długu. W 1754 r. Żychlin zakupiła rodzina Oppeln-Bronikowskich.
W czasie konfederacji barskiej (1768-1772) napadnięto i splądrowano plebanię oraz zamordowano ks. J. S. Majewskiego, ówczesnego pastora tej parafii. Po okresach wojen, epidemii przelewających się przez Wielkopolskę, które wyniszczały te tereny, konieczne było ożywienie gospodarcze. Nastąpiło ono wraz z tzw. osadnictwem olęderskim. Osadnikami byli głównie ewangelicy obu konfesji, przeważali jednak luteranie, którzy często przyłączali się do zboru żychlińskiego.
Obecny kościół zbudowano w 1821 roku. Na zaprezentowanym filmie uczestnicy spotkania mogli obejrzeć wnętrze kościoła, detale, Biblię Brzeską, a także otoczenie, gdzie na terenie dawnego cmentarza zorganizowano lapidarium gromadząc nagrobki z dawnych zlikwidowanych cmentarzy ewangelicko-reformowanych oraz dawne mauzoleum Bronikowskich.
Następne spotkanie warszawskiego oddziału PTEw planowane jest 21 listopada, a tematem będzie Światowa Federacja Luterańska – przygotowania do Zgromadzenia Ogólnego w Krakowie. Temat przedstawi Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska.
Odpowiedz