Archiwum

Józef Szymeczek w Jaworzu o Janie Amosie Komeńskim

Dr Józef Szymeczek - prelegent

Gościem spotkania 4 października br. w jaworzańskim Oddziale PTEw był dr Józef Szymeczek, pracownik naukowy Uniwersytetu w Ostrawie, który zaprezentował temat „Jan Amos Komeński – reformator szkolnictwa, przywódca braci czeskich w 350. rocznicę śmierci”.

Jan Amos Komeński to wielki człowiek i pedagog, nazywany ojcem pedagogiki nowożytnej, gdyż wiele jego myśli i poglądów ma charakter ponadczasowy. Urodził się 28 marca 1592 r. w Nivnicy na Morawach w Czechach, kształcił się na Uniwersytecie w Heidelbergu. Całe życie poświęcił praktycznej działalności wychowawczej, układaniu podręczników szkolnych i teoretycznemu opracowywaniu zagadnień pedagogicznych, w szczególności dydaktycznych. Był twórcą i propagatorem jednolitego systemu powszechnego nauczania – zalecał objęcie nauczaniem wszystkich niezależnie od płci i stanu, a ponadto nauczanie w języku ojczystym. W 1616 r. został duchownym braci czeskich, jednak w 1627 r. na skutek prześladowań religijnych musiał opuścić Czechy. Jako przywódca radykalnego ruchu politycznego i religijnego był zwalczany w Czechach przez Habsburgów i Kościół rzymskokatolicki i schronił się w Polsce w Lesznie u Rafała Leszczyńskiego.

W Lesznie mieszkał przez 28 lat, tam pracował jednocześnie będąc profesorem leszczyńskiego gimnazjum, które dzięki niemu stało się znanym i chętnie wybieranym przez polską i czeską młodzież miejscem pobierania nauki. W trakcie najazdu szwedzkiego na Polskę poparł Szwedów pisząc odezwę do Polaków, by wyrzekli się katolicyzmu, co spowodowało akcję odwetową i spalenie Leszna w 1656 r. przez polskie wojska. Utracił wówczas swoją bibliotekę i rękopisy oraz musiał uchodzić z miasta. Zamieszkał na Śląsku, następnie przeniósł się do Amsterdamu, gdzie zmarł 15 listopada 1670 r. Pochowany został w kalwińskim kościele na przedmieściu Amsterdamu.

Po zakończeniu prelekcji tradycyjnie odbyła się dyskusja, zwłaszcza, że w ubiegłym roku planowaliśmy wycieczkę do Leszna, która z powodu pandemii nie doszła do skutku. Może uda się ją zrealizować w przyszłym roku…

Tekst: Danuta Kubala, zdjęcia: Ryszard Stanclik

Odpowiedz

Możesz użyć tych znaczników HTML

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>