Od lewej: Wacław Gojniczek, Ewa Chojecka, Ryszard Kaczmarek, Grażyna B. Szewczyk, Marian Niemiec i Marcin Gabryś
Zamiast tradycyjnego spotkania, w kwietniu katowicki Oddział PTEw wziął udział w promocji publikacji poświęconej dziejom Reformacji na Śląsku. 16 kwietnia w Bibliotece Śląskiej miała miejsce prezentacja książki „Dziedzictwo górnośląskiej Reformacji”; organizatorami tego wydarzenia był Instytut Badań Regionalnych (IBR) Biblioteki Śląskiej wraz z Oddziałem PTEw w Katowicach. Promowana pozycja jest pokłosiem jubileuszowej konferencji, która odbyła się we wrześniu 2017 r. w Bibliotece. W konferencji udział wzięli członkowie katowickiego Oddziału PTEw – prof. Grażyna Barbara Szewczyk oraz dr hab. Jan Szturc, którzy są także współautorami promowanej książki.
Promocja odbyła się w sali audytoryjnej „Parnassos”. Na wstępie gości powitał dyrektor Biblioteki Śląskiej – dr hab., prof. UŚ Zbigniew Kadłubek, który podkreślił, że reformująca się w obecnym czasie Biblioteka jest tym bardziej dobrym miejscem do rozmów o Reformacji, a promowana książka na pewno stanie się ważną pozycją wzbogacającą dotychczasową wiedzę o reformacyjnych wydarzeniach na Śląsku.
Od lewej dr hab. W. Gojniczek,
prof. E. Chojecka i prof. R. Kaczmarek
Charakter publikacji przedstawił dr hab. Wacław Gojniczek (współredaktor książki). Zaznaczył on, że książka składa się z 31 artykułów przygotowanych przez badaczy z wielu ośrodków naukowych, w tym autorów polskich, niemieckich oraz czeskich. Na kartach pokonferencyjnego tomu wypowiadają się naukowcy reprezentujący – od Gdańska, poprzez Wrocław, Kraków, Katowice, Czeski Cieszyn, Ostrawę po ośrodki niemieckie. Wacław Gojniczek wskazywał na znaczący udział grupy autorów cieszyńskich, w związku z daleko posuniętymi badaniami nad przebiegiem Reformacji na ziemi cieszyńskiej. Podkreślił również organizacyjne zaangażowanie pracowników IBR w powstanie książki, jak też wkład niemieckiego wydawcy w ostateczny jej kształt, wraz z zaangażowaniem trzeciego z redaktorów naukowych. prof. Joachima Bahlckego.
Główną częścią programu był panel dyskusyjny „500-lecie Reformacji na Górnym Śląsku w badaniach naukowych”, któremu przewodniczył prof. Ryszard Kaczmarek, zastępca dyrektora Biblioteki Śląskiej ds. Instytutu Badań Regionalnych, organizator jubileuszowej konferencji stanowiącej podstawę publikacji, a także jeden z jej redaktorów. W panelu uczestniczyli współautorzy książki, zarazem przedstawiciele środowiska ewangelickiego na Śląsku, wraz z biskupem diecezji katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, ks. dr. Marianem Niemcem. Swoimi przemyśleniami podzielili się zarazem znawcy protestanckiej przeszłości na ziemiach polskich: prof. Ewa Chojecka, prof. Grażyna B. Szewczyk, dr hab. Wacław Gojniczek oraz Marcin Gabryś, kustosz z Biblioteki im. B. R. Tschammera przy parafii ewangelickiej w Cieszynie.
Od lewej prof. R. Kaczmarek,
prof. G. B. Szewczyk i ks. bp M. Niemiec
Rozmowa przybliżyła ogólny wizerunek jubileuszowego piśmiennictwa. Wypowiadający się podkreślali, że prace dotyczące tej tematyki powstawały na długo przed Rokiem Reformacji, ale szczególne ich nasilenie przypadło w czasie rocznicowym. Biskup Niemiec podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do powstania licznych opracowań z zakresu reformacyjnych zagadnień, dzięki czemu, jak zaznaczył, tematyka ta stała się bardziej przystępna w powszechnym odbiorze. Prof. Grażyna B. Szewczyk zwróciła uwagę na potrzebę uwzględniania szerszego kontekstu badawczego w podejściu do zagadnień rozwoju rodzimej Reformacji, której przebiegu nie można rozpatrywać w oderwaniu od wpływów europejskich, w tym procesów zachodzących w krajach niemieckich czy na ziemi czeskiej. Prof. Ewa Chojecka podkreśliła wagę najnowszych publikacji ukazujących bogactwo dziedzictwa Reformacji na Śląsku; wydane katalogi powystawowe są zarazem śladem po jubileuszowych ekspozycjach przygotowanych m.in. w Katowicach oraz Bielsku-Białej.
Prof. Kaczmarek w swoich wypowiedziach nawiązał do sylwetki Lutra, jego znaczenia dla ruchów protestanckich, w tym wykorzystania wizerunku Reformatora podczas obchodów kolejnych rocznic Reformacji. W tym kontekście podzielił się ze słuchaczami historią powstania okładki promowanej książki, na której zamieszczony został medal z podobizną Lutra, pochodzący z kościoła ewangelickiego w Chorzowie. Stało się to impulsem do dyskusji na temat aktualności nauk Lutra, ich wpływu na powstające w ciągu wieków Kościoły ewangelickie. W tym kontekście ks. biskup Niemiec przypominał reformacyjną zasadę Ecclesia semper reformanda (Kościół stale podlegający reformie), zgodnie z którą Kościoły oparte na tradycjach luterańskich, w myśl założeń Reformatora, podlegają stałej reformie opierając się przede wszystkim na prawdzie Pisma. Rozmówcy uznali, że pomimo krytycznego podejścia do Lutra, nie da się oddzielić Reformacji od jego sylwetki i jego dokonań.
W zakończeniu prof. Kaczmarek podziękował wszystkim uczestnikom za udział w promocji. Wśród uczestników byli stali bywalcy katowickich spotkań PTEw, księża ewangeliccy z innych parafii, obecny był również ks. dr Adam Palion – katolicki duchowny, jednocześnie organizator spotkań ekumenicznych w Bibliotece Śląskiej. Na promocję przybył też prezes Zarządu Głównego PTEw, Józef Król. Wśród gości był także poprzedni dyrektor Biblioteki Śląskiej, prof. Jan Malicki; obecni byli członkowie katowickiej parafii ewangelickiej oraz wszyscy zainteresowani tematyką Reformacji. Spotkaniu przewodził Michał Garbacz (IBR). Po spotkaniu można było nabyć prezentowaną książkę.
Tekst: Aneta M. Sokół, zdjęcia: Anna Kubica (IBR)
Odpowiedz