Zamek Dolny na terenie rezydencji prezydenckiej w Wiśle - miejsce obrad w pierwszym dniu Forum
Ewangelickie fora wrosły na trwałe w kalendarz konfesyjnych wydarzeń. Zainicjowane jako swoista forma spotkań i dyskusji na temat rozwoju własnej edukacji i ewangelickiego szkolnictwa na przestrzeni ponad dwudziestu lat objęły swoim zasięgiem różnorodność poruszanych zagadnień – od historycznych, po sprawy współczesne, istotne także w wymiarze przyszłościowym, ważne dla przyszłości Kościoła, wyznawców czy wizerunku luteranizmu różnie postrzeganego przez ogół społeczeństwa w Polsce. Tegoroczne Forum odbyło się w dniach 14-16 września, w Wiśle, przyciągając liczne grono wyznawców z całej Polski. Cykliczne już wrześniowe spotkanie zorganizowane zostało przez specjalnie powołany Komitet Organizacyjny, przy współudziale wiślańskiej parafii, władz diecezjalnych cieszyńskiej diecezji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce oraz wielu osób zaangażowanych w przygotowanie tego przedsięwzięcie.
Forum 2018 towarzyszyło 100 rocznicy odzyskania niepodległości, stając się okazją do przypomnienia tradycji wolnościowych polskich ewangelików, szczególnie żywych na Śląsku Cieszyńskim, pielęgnowanych przez kolejne pokolenia działaczy, którzy nie szczędzili swego trudu dla sprawy odzyskania wolności. Forum zatytułowane „Ewangelicy Niepodległej. Dzieje i współczesność obywatelskiego zaangażowania” miało na celu przypomnienie ewangelickiego wkładu w proces odrodzenia Rzeczypospolitej po stuleciach jej nieistnienia na mapach, upamiętniając sylwetki luterańskich, jak i ewangelicko-reformowanych działaczy, skupiając uwagę na obu ewangelickich Kościołach, które po 1918 roku włączyły się w dzieło odbudowy i nadanie nowych kształtów własnym wspólnotom. Ale tematyka obrad nie zamknęła się w kręgu zagadnień historycznych, obejmując również współczesne uczestnictwo Kościołów w życiu publicznym oraz ich rolę w podlegającej zmianom rzeczywistości, w nawiązaniu do nieodmiennej misji głoszenia Ewangelii, bez względu na okoliczności.
Można zaznaczyć, że dopełnieniem podjętej tematyki był wybór miejsca spotkań – pierwszy dzień upłynął na terenie Rezydencji Prezydenta RP Zamek w Wiśle, gdzie przyjezdni mieli również możliwość zakwaterowania, spożywania posiłków i odpoczynku po atrakcjach przygotowanych przez organizatorów. W drugim dniu obrady przeniesione zostały do parafialnej sali w Domu Zborowym im. ks. Andrzeja Wantuły w Wiśle, wraz z niedzielnym nabożeństwem w wiślańskiej świątyni znajdującej się obok.
Forum rozpoczęło się od wydarzenia symbolicznego – uroczystego złożenia kwiatów pod obeliskiem ks. bp. Juliusza Burschego (w pobliżu wzniesionej rodzinnej willi „Zacisze”), przedwojennego zwierzchnika Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Polsce, związanego także z Wisłą. Gestem tym delegacja 22. Ewangelickiego Forum, wraz z biskupem diecezji cieszyńskiej ks. dr. Adrianem Korczago, upamiętniła sylwetkę zamordowanego w czasie wojny Biskupa, zwolennika budowy polskiego Kościoła ewangelickiego w odrodzonym państwie polskim.
Same obrady odbywały się w konferencyjnej sali, w „Gajówce”, budynku należącym do kompleksu Rezydencji zamkowej. Przybywający uczestnicy otrzymali na wstępie przygotowane specjalnie materiały konferencyjne wraz z wiślańskimi publikacjami o tematyce niepodległościowej, w tym świeżo wydanym albumem poświęconym Biskupowi Burschemu. Gości witały czuwające nad stroną organizacyjną wydarzenia panie Danuta Szczypka, dr Renata Czyż i Wanda Kuczera; na przybywających czekała również kawa, herbata oraz słodkie dodatki, a powitalnemu poczęstunkowi towarzyszyły rozmowy, bardziej kameralne spotkania i dyskusje.
Drewniany kościółek obok rezydencji Prezydenta RP
O godz. 12-tej nastąpiło uroczyste otwarcie Forum. Zebranych powitała Danuta Szczypka; w swoich wstępnych słowach zaznaczyła, iż w 100 lecie odzyskania niepodległości ewangelicy mogą spotkać się na terenie Rezydencji Prezydenta RP, co ma znaczenie symboliczne – w tym miejscu w dowód swej wdzięczność lud śląski wzniósł dla Głowy odradzającego się państwa specjalną pałacową rezydencję wraz ze zlokalizowanym obok kościołem, upamiętniając tym gestem upragniony powrót do Macierzy. Z tego miejsca – zbocza Zadniego Gronia rozciąga się zarazem widok na źródła Wisły, rzeki postrzeganej także w wymiarze symbolicznym jako życiodajnej siły tej ziemi, podkreśliła otwierająca obrady. Tytułem wstępu Danuta Szczypka powitała również gości szczególnych, w tym duchownych obu Kościołów (luterańskiego i ewangelicko-reformowanego), biskupów seniorów – Janusza Jaguckiego i Ryszarda Bogusza, prezes Synodu Kościoła reformowanego dr Ewę Jóźwiak, a także przedstawicieli władz samorządowych, wraz z gospodarzem miasta Wisły Tomaszem Bujokiem oraz wiceprzewodniczącą Sejmiku Województwa Śląskiego – Sylwię Cieślar. Słowa powitania skierowała także do obecnych na sali inicjatorów i współorganizatorów wcześniejszych edycji forum, wymieniając Jana Puczka, Hannę Witt-Pasztową, Henryka Panusza, Marię Drapellę oraz prof. Juliusza Gardawskiego.
Wstępna część wydarzenia stała się również okazją do upamiętnienia nieobecnego już wśród żyjących, jednego z inicjatorów idei ewangelickich for – prof. Pawła Puczka (1936-2018), wybitnego skrzypka, muzyka, pedagoga i ewangelickiego działacza, który wspierał podejmowane w środowisku inicjatywy, nie szczędząc wysiłków dla rozwoju muzycznej edukacji na Śląsku. Sylwetkę zmarłego we września Profesora przedstawiła Maria Drapella, przypominając zebranym jego drogę życiową i dokonania.
Otwarciu towarzyszyły również słowa zwierzchnika diecezji cieszyńskiej Kościoła luterańskiego w Polsce – ks. bp dr Adrian Korczago podkreślił wagę spotkania ewangelików z różnych stron Polski, którzy nie tylko, jak zaznaczył, zebrali się aby dyskutować na ważne tematy, ale również cieszyć się swoją obecnością na wiślańskiej gościnnej ziemi.
Po powitaniach przyszedł czas na pierwszą część programu poświęconego ukazaniu ewangelickiego wkładu w dzieło odbudowy Rzeczypospolitej u progu jej niepodległości. Dr Łukasz Barański z Wydawnictwa Augustana jako pierwszy przedstawił prelekcję dotyczącą podjętej tematyki. W swoim wystąpieniu („Ewangelicy w walce o niepodległość Polski”) przypomniał najważniejsze wydarzenia i momenty związane z odzyskaniem niepodległości, w tym ewangelickich działaczy, zwłaszcza na Śląsku Cieszyńskim zaangażowanych w sprawy narodowe. Na wstępie zaznaczył, że patriotyzm cieszyński nie były efektem spontanicznej reakcji na bieg niepodległościowych wydarzeń, ale wyrastał z procesów budzenia się świadomości narodowej rozpoczętych na długo wcześniej. Prelegent wymienił działaczy pielęgnujących idee narodowe począwszy od ich XIX-wiecznego odrodzenia (m.in. Andrzeja Cienciałę, Heczkę, czy Jana Śliwkę), a także ks. Leopolda Otto, który w trakcie swej służby w cieszyńskiej parafii starał się zaszczepić odwagę do trwania przy polskości. Przypomniane zostały dzieje Legionu cieszyńskiego powołanego w czasie I wojny światowej, współtworzonego przez Jana Łyska, poetę, nauczyciela i ewangelickiego działacza. Obok podejmowanych działań zbrojnych dr Barański mówił także o dyplomatycznych staraniach polskich ewangelików, w tym na forum międzynarodowym, o zaangażowaniu ewangelickich działaczy w odzyskanie Mazur czy Śląska Cieszyńskiego. Przypomniał w tym kontekście sylwetkę przedwojennego biskupa ks. Juliusza Burschego, którego zamiarem było utworzenie silnego Kościoła ewangelickiego, który zabiegał o przyłączenie do Rzeczypospolitej ziem zamieszkałych przez ludność luterańską. W zakończeniu zrelacjonowane zostały wydarzenia, towarzyszące niekorzystnemu dla Polski podziałowi ziem cieszyńskich, w wyniku którego polskie parafie luterańskie włączone zostały do państwa czechosłowackiego (1920), co rzucało niewątpliwie cień na radość z powrotu do Macierzy. Przedstawiony referat stanowił zarazem wstęp do kolejnych głosów przybliżających różne aspekty konfesyjnej przeszłości postrzegane w perspektywie rocznicowej.
Analogicznie ukazane zostało niepodległościowe zaangażowanie ewangelików reformowanych. Dr Ewa Jóźwiak, prezes Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, przybliżyła słuchaczom przedwojenną aktywność własnej wspólnoty, widzianą poprzez pryzmat starań na rzecz odbudowy państwa i własnych struktur w nowej rzeczywistości. W trakcie wystąpienia podkreślała zaangażowanie ewangelików reformowanych w sprawy granic, obronności czy kwestii społecznych. Jak się okazuje, to ewangelicy reformowani byli pionierami przyznania kobietom praw wyborczych w swoim Kościele, popierając tym samym drogę do równouprawnienia kobiet w Polsce. Przypomniane zostały sylwetki szczególnie aktywnych działaczy ewangelickich, w tym m.in. ks. Władysław Semadeni, generalny superintendent Kościoła w czasach przedwojennych czy znany pisarz Paweł Hulka-Laskowski. Dr Jóźwiak podkreślała współpracę ewangelików reformowanych z Kościołem luterańskim, wzajemne powiązania obu wspólnot oraz podejmowane próby konsolidacji wszystkich ewangelików w międzywojennej Polsce. Jak zaznaczała, pomimo zdecydowanie mniejszościowego charakteru, Kościół ewangelicko-reformowany aktywnie włączył się w odradzające się życia społeczno-polityczne w państwie.
Dr hab. Grażyna Kubica-Heller
W poobiedniej części pierwszego dnia obrad wystąpiła także dr hab. Grażyna Kubica-Heller, wykładowczyni Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz badaczka luteranizmu cieszyńskiego, znana z licznych opracowań dotyczących protestantyzmu i śląskiej kultury protestanckiej. Prelegentka mówiła o tradycjach edukacyjnych pielęgnowanych na ziemi cieszyńskiej od czasów zakorzenienia się luteranizmu w regionie, zaznaczając, że to Reformacja stworzyła model powszechnego systemu edukacji, którym objęte zostały także dziewczęta. W swoim wystąpieniu Grażyna Kubica-Heller starła się ukazać, jak przedstawiała się edukacja dziewcząt w parafiach cieszyńskich, odnajdując w dokumentach mniej lub bardziej zachowane jej ślady i zarysy. Przybliżyła słuchaczom organizacyjne zasady towarzyszące powoływaniu szkół, wizerunek programów szkolnych po krystalizujące się kierunki kształcenie dziewcząt na ziemi cieszyńskiej, zwracając m.in. uwagę na cieszyńskie gimnazjum, a także rolę bielskiej placówki dla diakonis, powołanej staraniem ks. Teodora Haasego, zarazem założyciela szpitala ewangelickiego w Cieszynie. W wystąpieniu nie zabrakło refleksji na temat aktywności ewangeliczek oraz roli edukacji w luterańskiej kulturze Śląska.
Jan Puczek
Jan Puczek, jeden z głównych inicjatorów ewangelickich for w początkach lat 90., przedstawił słuchaczom własne spojrzenie na cieszyńską drogę do Macierzy. Jego wykład „Śląsk Cieszyński w drodze do Macierzy fenomen historyczny w dziejach Polski?” oparty został na argumentach, które uzasadniały postawioną w tytule tezę. Jan Puczek podkreślał historyczną przynależność do Polski ziemi cieszyńskiej, traktowanej jako całość po obu stronach Olzy; wskazywał na konsekwencje zaprowadzenia luteranizmu w Księstwie Cieszyńskim, na przetrwanie konfesyjnych tradycji wśród ludności cieszyńskiej oraz pielęgnowanie polskości w regionie. Zarysowując konfesyjne dzieje prelegent zwracał uwagę na powszechność nauczania zachowaną na Śląsku Cieszyńskim, a w dalszej konsekwencji rozwój świadomości narodowej wśród miejscowych ewangelików. W zakończeniu przybliżył okoliczności, które towarzyszyły włączaniu Śląska Cieszyńskiego do odradzającej się Polski, co przebiegało w sposób bezkrwawy, jak podkreślił. Wykład poparty wieloma historycznymi ciekawostkami, relacjami czy mało znanymi w ogólnym odbiorze epizodami, wszyscy obecni na sali otrzymali w postaci specjalnie wydrukowanej publikacji.
Na temat wspominanego już Jana Łyska (1887-1915), żołnierza, nauczyciela oraz poety, mówił prof. Kazimierz Starzyk. Były to osobiste refleksje podyktowane fascynacją sylwetką ewangelickiego działacza, współtwórcy Legionu cieszyńskiego z czasu I wojny oraz autora dramatu „Śpiący rycerze”.
Jako ostatnia głos zabrała Danuta Szczypka przedstawiając, jak przyszłość Śląska Cieszyńskiego u progu niepodległości wyobrażali sobie Ślązkowcy, którzy nie identyfikowali się z polską historią, ani polską tożsamością narodową. Prelegentka przybliżyła ruch rozwijający się pod przewodnictwem cieszyńskiego działacza Józefa Kożdonia (1873-1949), twórcy Śląskiej Partii Ludowej, polityka, działacza, który postulował utworzenie samodzielnego państwa śląskiego. Była to koncepcja odmienna od patriotycznych postaw prezentowanych we wcześniejszych wystąpieniach, zakładająca dążenie do niepodległości Śląska, z czasem – jego autonomii w obrębie granic państw sąsiedzkich.
Obradom odbywającym się w „Gajówce” przewodniczył Andrzej Molin, współorganizator wiślańskiego Forum, prezentując prelegentów, w miarę czasowych rezerw udzielając także głosu słuchaczom zgłaszającym swoje pytania do prelegentów. Wystąpienia w większości wzbogacone były o prezentacje wizualne, które uwzględniały fotografie, archiwalia czy wizerunki postaci historycznych. Pierwszy dzień obrad dostarczył uczestnikom znaczną porcję wiedzy na temat różnorodności ewangelickiego zaangażowania w sprawy narodowe, pokazując, że XX-wieczna aktywność cieszyńskich ewangelików była konsekwencją rozpoczętych wcześniej procesów uświadamiających, które prowadziły do trwania polskości na Śląsku Cieszyńskim, do ewangelickiego wkładu w wydarzenia 1918 rozpoczęte w 1918 roku.
Kapela góralska przygrywająca podczas kolacji w pierwszym dniu Forum
Organizatorzy zadbali także o dalsze atrakcje zaplanowane programem. Uczestnicy zostali zaproszeni na przejażdżkę wozami konnymi do doliny Białej Wisełki, by w jej finale spotkać się na wspólnej kolacji w góralskiej gospodzie. Prawdziwą niespodzianką były nie tylko miejscowe specjały, wraz z rozgrzewającym gulaszem, swojskim chlebem ze smalcem oraz kiszonymi ogórkami domowej roboty, ale także towarzystwo góralskiej kapeli, która umilała wieczór śpiewem, grą na skrzypcach i miejscowym repertuarem muzycznym. Był to zarazem czas na dyskusje, wymianę wrażeń oraz bliższe wzajemne poznanie osób przybyłych z wielu parafii ewangelickich w kraju. Dzień zakończył wspólny powrót na teren prezydenckiej Rezydencji wiślańskiej.
Drugi dzień rozpoczął się śniadaniem w „Gajówce”, po którym uczestnicy Forum zwiedzili główną część reprezentacyjnego kompleksu – zamek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Wiśle wraz ze wzniesionym obok drewnianym kościółkiem, gdzie odbywają się także nabożeństwa ewangelickie. Można podkreślić, że możliwość zwiedzenia pałacowych pomieszczeń służących pełniącym ten urząd prezydentom, była prawdziwą atrakcją dla przyjezdnych, tym bardziej, że jest to obiekt podlegający specjalnej ochronie oraz specjalnym zasadom udostępniania zwiedzającym. Uczestnicy Forum mogli podziwiać nie tylko ogólny wizerunek, ale także wnętrza rezydencji wzniesionej w okresie międzywojennym w stylu modernistycznym, według projektu architekta prof. Adolfa Szyszko-Bohusza.
Obrady w domu zborowym im. ks. bp. A. Wantuły
Obrady w drugim dniu Forum przeniesione zostały do Domu Zborowego w centrum Wisły. Przewodniczył im gospodarz tego miejsca – proboszcz parafii wiślańskiej ks. Waldemar Szajthauer, a tematyka obracała się wokół refleksji nad rolą Kościoła w otaczającej rzeczywistości. W przestronnej Sali Domu Zborowego im. ks. Andrzeja Wantuły (proboszcza wiślańskiego i powojennego biskupa Kościoła luterańskiego w Polsce), zgromadziło się zarazem liczne grono zainteresowanych, powiększone o nowo przybyłych uczestników.
Pierwszą część sobotniego programu stanowił wykład rzymskokatolickiego duchownego ks. prof. Szymona Drzyżdżyka poświęcony encyklice Jana Pawła II z 1991 roku („Encyklika „Centesimus annus” odczytana po latach – czyli refleksja o państwie, Kościele i współczesnej Polsce”). Prelegenta przedstawił słuchaczom ks. Szajthauer – ks. prof. Drzyżdżyk to profesor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, specjalizujący się m.in. w zakresie sakramentologii, autor wielu książek oraz kapłan diecezji bielsko-żywieckiej. Jego wykład nie dotyczył wprawdzie zagadnień konfesyjnych, nie dotykał także tematyki ekumenicznej, ale stał się inspiracją do ważnych przemyśleń na temat roli Kościoła oraz jego misji w zmieniającej się rzeczywistości.
Na początku ks. Drzyżdżyk wyjaśnił, na czym polega istota encykliki, zaznaczając, że to papieskie przesłanie, które ma dotrzeć do wszystkich wiernych, pisane w odpowiedzi na wyzwania rzeczywistości, zagrożenia czy zmiany, z którymi musi zmierzyć się świat. Prezentując encyklikę z 1991 roku duchowny omówił okoliczności oraz wydarzenia towarzyszące jej powstaniu, podkreślając, że była ona odpowiedzią na zmiany polityczno-ustrojowe, które ogarnęły także Polskę, prowadząc do rozwoju gospodarki rynkowej, fetyszyzacji pracy i w znacznym stopniu uprzedmiotowienia człowieka. U podstaw papieskich przesłań zawartych w „Centesimus annus” legły obawy Jana Pawła II przed konsekwencjami tzw. „dzikiego kapitalizmu”, wzrostem konsumpcjonizmu, a w ostatecznym rozrachunku upadkiem ludzkiej godności i pomniejszaniem znaczenia religii. Biskup Rzymu, jak zaznaczył prelegent, już u progu zmian ustrojowych zachodzących także w jego ojczyźnie przestrzegał przed zanikiem wartości duchowych w społeczeństwach postsocjalistycznych. Odwołując się do wielowiekowej tradycji nauczania Kościoła wskazywał drogę opartą na poszanowaniu człowieka, odpowiedzialności społecznej i cierpliwości w dążeniu do celów społecznych. Duchowny podkreślał, że Encyklika sprzed dwudziestu lat nie utraciła swej aktualności, stanowiąc w dalszym ciągu ważne pouczenie, przekazywane w imię wierności Ewangelii.
Uczestnicy Forum przed domem zborowym w Wiśle
Można podkreślić, że po prezentacji tego istotnego dla Kościoła katolickiego dokumentu wywiązała się swoista dyskusja nad jego znaczeniem. Słuchaczy interesowało wykorzystania Encykliki w pracy kościelnej, znajomość jej treści wśród wiernych, jak też inspiracje, które przyświecały autorowi. Wspólnie przyznano, w nawiązaniu do Encykliki „Centesimus annus”, iż niebezpiecznym w skutkach w każdym czasie jest podporządkowanie religii innym porządkom ludzkiej aktywności – od politycznej, po ekonomiczną czy ambicjonalną. Zgodnie przyznano, że Kościół tworzy autonomiczną sferę duchową nie podlegającą innym władzom czy zależnościom.
Na popołudniowy program złożył się panel dyskusyjny, w którym udział wzięli zaproszeni goście. W podjętej dyskusji zaprezentowane zostało szerokie spojrzenie na rolę Kościoła we współczesnej rzeczywistości („Zaangażowanie polityczno-społeczne Kościoła – szanse i zagrożenia”); uczestnikami panelu byli: luterański historyk prof. Andrzej Friszke, dr Tadeusz Kuśmierowski z Kościoła ewangelicko-reformowanego, redaktor „Polityki” Adam Szostkiewicz oraz filozof i historyk religii – prof. Zbigniew Mikołejko. Przewodniczył rozmowom prof. Jarosław Płuciennik, luteranin, literaturoznawca, w tym wykładowca Uniwersytetu Łódzkiego. Można od razu zaznaczyć, że pomimo różnorodności wyznaniowej, a także światopoglądowej, poglądy uczestników na rolę Kościoła były w dużej mierze zbieżne, dopełniając się nawzajem i poszerzając spektrum prezentowanych wniosków. Prof. Płuciennik rozpoczął dyskusję od pytania prowokacyjnego – „czy w XX-wiecznej rzeczywistości społeczno-politycznej Kościół ma sens?” Była to okazja do przypomnienia przykładów potwierdzających udział Kościołów w życiu publicznym, w tym podkreślona została rola, jaką odegrał Kościół katolicki w Polsce w latach 80., gdy wspierał ruch solidarnościowy oraz późniejsze wydarzenia prowadzące do zmian ustrojowych. Czy dzisiaj również taki głos Kościoła jest słyszalny? – zastanawiali się rozmówcy. Podkreślono przy tym wspólnie, że nadrzędnym obowiązkiem Kościoła jest obrona ewangelicznych wartości w życiu publicznym, nauczanie oraz służba.
Panel dyskusyjny w domu zborowym w Wiśle
W dalszej części padały pytania: czy ważniejsze jest prawo czy Ewangelia?, czy kult jednostki jest zagrożeniem dla sytuacji w Polsce? Czy zaangażowanie chrześcijańskie czy społeczne? W odpowiedziach wskazywano na bezwzględną potrzebę zachowania równowagi pomiędzy porządkiem konstytucyjnym a obecnością prawd ewangelicznych w życiu publicznym, podkreślano, że konstytucja powinna zapewniać Ewangelii bezpieczeństwo i możliwości opowiadania się po jej stronie. Rozmówcy uznali także, że w wymiarze społecznym korzystny jest kult autorytetów, a nie jednostek, wskazując jednocześnie na potrzebę poznawania dorobku myślowego uznawanych postaci, ich nauczania i przesłań. Nie zabrakło przy tym krytycznych uwag dotyczących powierzchowności polskiego odbioru sylwetki Jana Pawła II, bez znajomości spuścizny duchowej polskiego papieża. W panelowej dyskusji zastanawiano się nad obecnym wizerunkiem Kościoła katolickiego w Polsce, jego zinstytucjonalizowaniem oraz zaangażowaniem w sprawy polityczne. Pośród krytycznych refleksji podkreślono zarazem wagę nauczania, które powinno stać w centrum działalności kościelnej, równoważąc inne formy zaangażowania Kościołów. Panel dyskusyjny pod przewodnictwem prof. Płuciennika przybliżył słuchaczom różne drogi, którymi kroczyły lub kroczą Kościoły, dostarczając wielu przemyśleń na temat misji Kościoła, niebezpieczeństw zagrażających jej realizacji, miejsca religii w zmieniającej się rzeczywistości.
Recital organowy w ewangelickim kościele św. Piotra i Pawła w Wiśle
Po obradach drugiego dnia Forum uczestnicy wysłuchali recitalu organowego, który oparty został na repertuarze znanych ewangelickich kompozytorów. „Muzyczne inspiracje Bach – Sztwiertnia – Bach” – recital dr. hab. Tomasza Orlowa, organisty, improwizatora, absolwenta Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach, odbył się w kościele św. Piotra i Pawła w Wiśle. W programie obok utworów Jana Sebastiana Bacha znalazły się także fragmenty opery „Szałasznicy”, skomponowanej przez utalentowanego ewangelickiego kompozytora Jana Sztwiertnię, który zginął w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen w 1940 r. Koncert dostarczył słuchaczom wielu niezapomnianych wrażeń, przenosząc w świat ewangelickiej muzyki, stanowiąc zarazem wzbogacające uzupełnienie dni spędzonych w Wiśle.
Zakończeniem dnia była kolacja w Starej Karczmie w Wiśle.
Trzeci dzień Forum rozpoczął się wspólnym nabożeństwem w wiślańskim kościele św. Piotra i Pawła, które poprowadził ks. radca Waldemar Szajthauer, który posłużył także kazaniem opartym na tekście z Dziejów Apostolskich 12, 1-11. Po zakończeniu nabożeństwa w Domu Zborowym odbyło się oficjalne zakończenie 22. Forum Ewangelickiego w Wiśle. Końcowemu spotkaniu towarzyszyła podsumowująca dyskusja, którą poprowadziła Danuta Szczypka. Uczestnicy uznali Forum za udane i interesujące ze względu na podjętą tematykę i program obejmujący różnorodność zagadnień. Do końcowych wniosków należało także zaproszenie skierowane do uczestników na Forum 2019. Propozycję zorganizowania 23. Forum w Łodzi przedłożył wstępnie prof. Jarosław Płuciennik. Uznano także, że należałoby podjąć wspólne starania celem zachęcenia młodzieży do uczestnictwa w forach, w tym przede wszystkim młodzież studencką, a także ludzi młodych stojących u progu swoich karier zawodowych [1].
Dni spędzone w Wiśle dostarczyły uczestnikom wielu refleksji na temat przeszłości własnej wspólnoty, przybliżając wkład ewangelików w proces odbudowy państwa polskiego, ze szczególnym uwzględnieniem cieszyńskich tradycji niepodległościowych. Była to również okazja do spotkań współwyznawców z różnych części kraju, dyskusji i wymiany poglądów, jak też miłego spędzenia czasu wypełnionego przez organizatorów wieloma atrakcjami, które przybliżyły przyjezdnym wiślańskie tradycje, kulturę i miejsca. Ważne jest także, że nie zamykając się w tematach z przeszłości podjęty program dostarczył inspiracji do przemyśleń na temat roli Kościołów we współczesnej rzeczywistości, ich wizerunków i żywionych wobec nich oczekiwań. Można podkreślić, że organizatorzy wiślańskiego Forum zadbali w sposób szczególny o przyjezdnych gości, czas upłynął im w miłej atmosferze z możliwością pobytu na terenie Rezydencji Prezydenta RP Zamek w Wiśle. Forum pod każdym względem można uznać za udane i wzbogacające, z perspektywą kolejnego wspólnego spotkania w przyszłym roku w Łodzi.
Komitet organizacyjny Forum: Danuta Szczypka, dr Renata Czyż, Wanda Kuczera i Andrzej Molin. Współorganizatorami Forum byli członkowie zespołu diecezjalnego obchodów 100 lat Niepodległości Polski: dr Łukasz Barański, Marcin Gabryś, Władysława Magiera oraz ks. Łukasz Ostruszka. Organizacyjnego wsparcia udzielili także ks. bp dr Adrian Korczago, ks. radca Waldemar Szajthauer oraz kurator Diecezji Cieszyńskiej Tomasz Bujok.
Tekst: Aneta M. Sokół, zdjęcia: Roman A. Śniady i Aneta M. Sokół
____________
[1] Autorka sprawozdania nie uczestniczyła w trzecim dniu Forum, relacja dotycząca zakończenia przekazana został przez Danutę Szczypkę.
Odpowiedz