Kolejne spotkanie bielskiego Oddziału PTEw odbyło się 13 listopada, jak zwykle w czwartek, w sali Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Bielsku. Prelegentem był honorowy członek naszego Towarzystwa, ks. bp dr Jan Szarek. Spotkanie zostało poświęcone bardzo ważnemu i interesującemu tematowi historycznemu – wydarzeniom związanym z próbami pojednania polsko-niemieckiego w powojennych stosunkach między naszymi państwami do 2005 roku.
Poznaliśmy pierwsze etapy tego procesu – próbę przerwania muru nienawiści i milczenia, którą już 19 października1945 r. jako deklarację ogłosił Kościół Ewangelicki Niemiec. To wystąpienie Kościoła otworzyło drogę niemieckim ewangelikom do kontaktów zagranicznych i do członkostwa w organizacjach kościelnych.
Po upływie dłuższego czasu Niemcy i Polacy nawiązali wspólny dialog. Na początku 1957 roku do Polski przybyli pierwsi przedstawiciele Kościoła Ewangelickiego Niemiec w celu nawiązywania kontaktów. W Kościele Rzymskokatolickim pojawiły się podobne inicjatywy w tej wczesnej fazie procesu pojednania. Polska Rada Ekumeniczna w latach 60. podjęła oficjalne kontakty z przedstawicielami niemieckiego Kościoła Ewangelickiego.
Przełom w stosunkach polsko-niemieckich nastąpił dopiero w roku 1965, poprzez Memorandum Kościoła Ewangelickiego w Niemczech i podjęcie w nim dwóch kontrowersyjnych tematów, co wywołało dyskusję, w której głęboko starły się przeciwstawne poglądy natury teologicznej i politycznej. Polska opinia publiczna i ówczesna władza polityczna oceniły samo Memorandum pozytywnie, chociaż niektóre sformułowania budziły zrozumiałe zastrzeżenia w ogólnej ocenie. Memorandum trafiło na podatny grunt w Polsce. Był to jeden z dwóch ważnych dokumentów, które przygotowały grunt do wzajemnego pojednania.
Istotną rolę we wzajemnych stosunkach odegrała akcja pomocy ze strony naszych niemieckich współwyznawców zapoczątkowana w okresie stanu wojennego. Wtedy nawiązano pierwsze kontakty, które przerodziły się w partnerskie stosunki między naszymi Kościołami również na szczeblu parafialnym, które są kontynuowane do dnia dzisiejszego.
Osobista refleksja prelegenta dotyczyła powyższych wydarzeń i związana była z jego marzeniem, by w 40. rocznicę tych dokumentów katolicy, ewangelicy i wszyscy ludzie dobrej woli z Polski i Niemiec wydali wspólne oświadczenie o pojednaniu oraz złożyli świadectwo, że Jezus Chrystus jest wspólnym Panem. Niestety, tak się jeszcze nie stało, a więc życzenie to jest nadal aktualne i może ziści się z okazji 50. rocznicy, zatem w 2015 roku.
W nawiązaniu do 25. rocznicy symbolicznego pojednania polsko-niemieckiego, w dniu 21 listopada br. kanclerz Niemiec Angela Merkel i premier Polski Ewa Kopacz wzięły udział w nabożeństwie ekumenicznym związanym z upamiętnieniem tej rocznicy w ewangelickim kościele Pokoju w Świdnicy. Przed 25 laty w tymże ewangelickim kościele Pokoju w Świdnicy, w drodze do Krzyżowej, ówczesny kanclerz Helmut Kohl i premier Tadeusz Mazowiecki spotkali się na krótkiej modlitwie o pokój i pojednanie. Obecny biskup-elekt diecezji wrocławskiej Kościoła ewangelickiego, ks. Waldemar Pytel powiedział: „cieszymy się, że po 25 latach będziemy mogli powtórzyć to wydarzenie”.
Ligia Jasiok
Odpowiedz