Archiwum

W Żorach o zamkach w dolinie Loary

„Dolina Loary – klejnot w koronie Francji”, to temat spotkania, które odbyło się 2 października 2021 r. w oddziale PTEw w Żorach. Prelegent, dr Grzegorz Gąsior, relacjonując trasę swej podróży doliną Loary na wstępie opowiedział o tej historycznej krainie Francji, na obszarze której wznosi się ponad 300 średniowiecznych i renesansowych zamków i pałaców. Prelekcja wzbogacona wizualizacją fotografii ukazała wiele niezwykłych, majestatycznych budowli wraz z okalającymi je ogrodami i różnorodnością przyrody.

Dr Grzegorz Gąsior - prelegent

Większość tych zamków została zaprojektowana przez włoskich artystów i stanowi unikatowy kompleks ukazujący przekrój europejskiej architektur, od wieków średnich po wiek XIX. Wśród wielu oglądanych wspaniałych rezydencji, najbardziej znanym i największym jest zamek Chambord, który wraz z otaczającą panoramą krajobrazu zajął miejsce na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Czytaj dalej »

Wznowienie spotkań oddziału PTEw w Warszawie

27 września odbyło się spotkanie warszawskiego oddziału PTEw. Na to pierwsze po półtorarocznej przerwie spowodowanej pandemią spotkanie przybyło blisko dwadzieścia osób.

Podczas spotkania przypomniano działalność warszawskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w ostatnich 35 latach. Prelekcja była zilustrowana slajdami z zarejestrowanych wydarzeń. Walne Zgromadzenie Założycielskie oddziału PTEw w Warszawie odbyło się 6 października 1986 r., a w grudniu tegoż roku Zarząd Główny  podjął uchwałę o powołaniu Oddziału PTEw w Warszawie.

Od początku swej działalności warszawski oddział skupiał luteran, reformowanych i metodystów. Działalność opierała się na comiesięcznych spotkaniach o różnorodnej tematyce, choć głównie nasza uwaga skupiała się na ewangelicyzmie warszawskim, krajowym i światowym. Innymi formami działalności były wycieczki oraz wystawy malarstwa, fotografii i rękodzieła artystycznego. Organizowane były też wieczorki taneczne połączone z loterią fantową, z której dochód przeznaczany był na cele dobroczynne. W latach dziewięćdziesiątych w ramach PTEw odbywały się muzyczne spotkania klubowe.

Kolejne spotkanie PTEw w Warszawie, zaplanowane na 18 października, poświęcone będzie 500. rocznicy wystąpienia Marcina Lutra na Sejmie w Wormacji. Prelegentem będzie prof. ChAT, dr hab. Jerzy Sojka.

Spotkania warszawskiego oddziału mają charakter otwarty.

Walne Zebranie Sprawozdawcze PTEw obradowało w Katowicach 25 września 2021 r.

Delegaci na WZD PTEw 2021


Po niemal dwu i pół rocznej przerwie znowu na żywo przeprowadzono Walne Zabranie Sprawozdawcze Delegatów PTEw. Odbyło się 25 września 2021 r. na plebanii Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach i wzięło w nim udział 17 delegatów z poszczególnych Oddziałów. Liczba delegatów była niższa niż zazwyczaj na skutek trudności i obaw związanych z ciągle panująca w kraju pandemią Covid-19, jednak kworum zostało wyraźnie przekroczone.

Od lewej: Leopold Kłoda - przewodniczący Zebrania i Józef Król - prezes PTEw

Sprawozdanie finansowe zostało przyjęte przez Delegatów wcześniej, podczas zdalnej części Zebrania, którą przeprowadzono wiosną tego roku poprzez przekazywanie materiałów oraz głosowanie drogą e-mailową. Teraz, na wniosek Głównej Komisji Rewizyjnej, udzielono Zarządowi Głównemu absolutorium.

Głównym punktem obrad było przedstawienie sprawozdania z działalności Zarządu Głównego, które stało się punktem wyjścia do dyskusji nad formami działalności Oddziałów PTEw w warunkach trwającej pandemii jak i w okresie, który nastanie po jej wygaśnięciu – wiele wskazuje na to, że działalność PTEw nie będzie już wyglądać tak jak dotychczas.

Jeśli idzie o plany na najbliższy rok, głównym zadaniem Zarządu Głównego będzie włączenie się w przygotowania do Ewangelickich Dni Kościoła, które odbędą się w czerwcu 2022 r. na Śląsku Cieszyńskim. Forma udziału PTEw w tym znaczącym wydarzeniu jest dyskutowana z organizatorami Dni.

Ważnym punktem obrad było przedstawienie delegatom wniosku Oddziału Gdańskiego w siedzibą w Sopocie o nadanie godności Honorowego Członka PTEw prof. dr. hab. Tadeuszowi Stegnerowi. Wniosek, po wcześniejszej akceptacji przez Zarząd Główny, został jednomyślnie przegłosowany przez Walne Zebranie.

Czytaj dalej »

O świętach żydowskich opowiadano w Jaworzu

Edward Weiss - prelegent

Na spotkaniu w jaworzańskim oddziale PTEw, 6 września br. temat „Święta żydowskie” przedstawił Edward Weiss. Była to kontynuacja tematu, który rozpoczęliśmy omawiać jeszcze w marcu 2020 r.

Święta Żydowskie są to święta religijne, które obchodzone są przez wyznawców judaizmu w określonych momentach cyklu rocznego, stanowiące podstawę rytuału i określające znaczenie dni świątecznych. Są to dni radosne. Kalendarz Żydowski jest kalendarzem księżycowo-słonecznym. Czas według kalendarza żydowskiego liczy się od momentu biblijnego stworzenia Ziemi, tym samym chrześcijański rok 2000 odpowiadał rokowi 5760 w kalendarzu żydowskim – różnica wynosi 3 760 lat. Obecnie mamy według kalendarza żydowskiego 5781 r.

Czytaj dalej »

Sierpień w jaworzańskim PTEw: wycieczka do Raciborza i okolic oraz spotkanie z ks. Mirosławem Czyżem

Zamek piastowski w Raciborzu

Sierpień 2021 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw rozpoczął się w 19 sierpnia jednodniową wycieczką do Raciborza i okolic. Dawno nie było tak dużego zainteresowania wyjazdem, gdyż już po kilku dniach od ogłoszenia mieliśmy komplet uczestników wycieczki.

Kaplica ewangelicka (cmentarna) w Raciborzu

Racibórz jest obok Opola jedną z historycznych stolic Górnego Śląska, gdzie rezydowali książęta opolsko-raciborscy. Do dzisiaj zachowało się wiele cennych zabytków. Zwiedzanie Raciborza rozpoczynamy od zamku piastowskiego. Pierwsza wzmianka o grodzie pochodzi z 1108 r. Z Kroniki Galla Anonima wiadomo, że został on wówczas odbity z rąk Morawian przez wojska księcia Bolesława Krzywoustego. Po nim rezydowali tu kolejni książęta górnośląscy. Z II wojny światowej zamek wyszedł bez szwanku, lecz po wojnie władze komunistyczne dopuściły do zaniedbań i dawna siedziba Piastów górnośląskich popadła w ruinę.

Czytaj dalej »

Angelika Milli o konnej wyprawie przez Argentynę

Angelika Milli - prelegentka


5 lipca 2021 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw odbyło się kolejne spotkanie. Jak przystało na okres wakacyjny, temat prelekcji związany był z podróżami i zwiedzaniem najdalszych zakątków świata. Wrażeniami z wędrówki „Końmi przez Argentynę” podzieliła się Angelika Milli.

Argentyna to kraj ogromny pod względem powierzchni (drugi w Ameryce Południowej i ósmy na świecie). Liczy on 2.780.400 km², a zamieszkuje go zaledwie 44 mln ludzi. Stolicą państwa jest Buenos Aires, walutą peso argentyńskie, a językiem urzędowym jest hiszpański. Argentyna nazywana jest również krajem koni.

Z prezentacji...

Przed przybyciem Europejczyków terenem obecnej Argentyny władali Indianie. Hiszpańska kolonizacja rozpoczęła się w 1512 r. i trwała aż do 9 lipca 1816 roku, gdy Argentyna zyskała niepodległość. Obecnie Argentyna jest republiką, a głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych. Pod względem rozwoju społecznego Argentyna wg statystyk Banku Światowego zajmuje wysokie miejsce.

Czytaj dalej »

Polskie Towarzystwo Ewangelickie i Stowarzyszenie Historyczne HEREDITAS (Republika Czeska) podpisały porozumienie o współpracy

Podpisanie dokumentu o współpracy.
Od lewej Adam Cieślar i Józef Król

Polskie Towarzystwo Ewangelickie i Stowarzyszenie Historyczne HEREDITAS zawarły porozumienie o współpracy.

W sobotę 3 lipca 2021 r., po zaakceptowaniu tekstu przez obie strony, doszło do podpisania międzynarodowego dokumentu – porozumienia o podjęciu współpracy pomiędzy działającym w Polsce Polskim Towarzystwem Ewangelickim (PTEw) oraz działającym w Republice Czeskiej stowarzyszeniem Historická společnost HEREDITAS z. s. (Hereditas). Podpisanie miało miejsce w Czeskim Cieszynie w sali centrali Śląskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Wyznania w RCz, na wspólnym posiedzeniu przedstawicieli obu stowarzyszeń, w tym ich prezesów – Józefa Króla z ramienia PTEw i Adama Cieślara z ramienia HEREDITAS.

Czytaj dalej »

Czerwiec 2021 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw


7 czerwca 2021 r. w jaworzańskim Oddziale PTEw odbyło się pierwsze spotkanie po 14-to miesięcznej przerwie spowodowanej pandemią. Wysoka frekwencja świadczyła o tym, iż każdemu tych spotkań bardzo brakowało.

Prelegent - Leopold Kłoda

Spotkanie rozpoczęliśmy minutą ciszy dla uczczenia zmarłych w ubiegłym roku trzech naszych członków: śp. Janusza Pieszkę, Leopolda Nycza, Emila Kurcjusa, oraz dwóch prezesów sąsiednich Oddziałów: Władysława Sosnę z Cieszyna i biskupa seniora ks. Jana Szarka z Bielska-Białej.

Następnie prezes Leopold Kłoda przedstawił krótką prelekcję związaną z hasłem roku 2021: „Rok tożsamości luterańskiej”.

Po prelekcji przygotowany był poczęstunek i odbyła się już towarzyska część spotkania. W miłej atmosferze członkowie serdecznie ze sobą rozmawiali długo wspominając różne wydarzenia. Wszyscy mieliśmy nadzieję, że teraz znowu można będzie regularnie się spotykać, gdyż spotkania te mają dla nas ogromną wartość.



Tekst: Danuta Kubala, zdjęcia: Ryszard Stanclik

Promocja nowej książki prof. Ewy Chojeckiej o postmodernistycznych kościołach ewangelickich na Śląsku Cieszyńskim

Prof. Ewa Chojecka - prelegentka

Oddział PTEw w Katowicach organizował 27 kwietnia 2021 r. spotkanie online, podczas którego odbyła się promocja książki prof. dr hab. Ewy Chojeckiej pt. Architektura kościołów ewangelickich Górnego Śląska 1945-2017″, wydanej w Bielsku-Białej w 2020 r. Prelegentka zaprezentowała zdjęcia pochodzące z jej książki, ilustrujące najciekawsze rozwiązania architektoniczne.

Spotkanie odbyło się online na platformie Zoom, prowadziła je prof. Grażyna B. Szewczyk – prezes Oddziału w Katowicach.

Ewa Chojecka – prof. zw. dr hab. historii sztuki, członek Komitetu Nauk o Sztuce Wydziału Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk. Urodziła się w Bielsku-Białej, gdzie mieszka do dziś. Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w 1959 r. uzyskała doktorat, a w 1969 r. habilitację. W 1987 r. została profesorem nadzwyczajnym, a w 1996 r. profesorem zwyczajnym. W latach 1978-2003 kierowała Zakładem Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, obecnie na emeryturze. Jest autorką wielu opracowań dotyczących sztuki Górnego Śląska, architektury XIX i XX wieku i grafiki renesansowej.

Kościoły ewangelickie w dobie pandemii – relacja ze spotkania online

Dariusz Bruncz - prelegent

Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego zorganizował 3 lutego 2021 r. spotkanie-rozmowę z publicystą i ekumenistą Dariuszem Brunczem. Tematem spotkania były „Kościoły ewangelickie w dobie pandemii”. Spotkanie odbyło się online na platformie Zoom.

Gościowi pytania zadawali Violetta Bolek, Zbigniew Gruszka oraz Olaf Gwardian, członkowie Oddziału Łódzkiego PTEw. Dotyczyły one sytuacji Kościoła w czasie obowiązywania rządowych ograniczeń i różnych wynikających z tego trudności związanych z funkcjonowaniem parafii. Poruszone zostały również wątki ekumeniczne i działania Kościoła w przestrzeni cyfrowej.

Wielość poruszonych na spotkaniu wątków sprawia, że je streścić. Rozmówca sformułował szereg dających do myślenia spostrzeżeń, np. że jeśli prześledzimy historię Nowego Testamentu, a wcześniej Starego Testamentu, to okaże się, że uczestnicy tamtych wydarzeń cały czas spotykali się z kryzysem. Powoduje to, że również teraz – w czasie pandemii – nie powinniśmy obawiać się kryzysu Kościoła, mimo że odsłoniły się kwestie, które wcześniej były zapomniane: wykluczenie cyfrowe, powszechne kapłaństwo, społeczny wymiar Kościoła itp. Pandemia nie jest jednak problemem dla Kościoła, tak jak nie jest nim np. sekularyzacja społeczeństwa.

Czytaj dalej »

Karty z historii PTEw: I Światowy Zjazd Polaków Ewangelików, Warszawa 1994

Spotkanie w parafii św. Trójcy w Warszawie


Publikujemy poniżej 10 zdjęć z wydarzenia, które miało miejsce 26 lat temu i było jednym z najważniejszych w dorobku Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego. Mówimy o I Światowym Zjeździe Polaków Ewangelików w Warszawie przeprowadzonym w dniach 22-25 września 1994 r.

Prezentowane zdjęcia wykonała wówczas Aldona Karska. Zjazd odbywał się przez 4 dni, a najważniejsze jego punkty obejmowały (na temat Zjazdu zob.: J. Szturc, A. Sokół, K. Długosz, K. Karski, Działalność Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego 1919-1983-2019, Katowice 2019, s. 223-228):

Upamiętnienie poznańskich działaczy PTEw oraz duchownych

Na początku listopada w związku z możliwością nieodpłatnego pozyskania chryzantem z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, złożono wniosek o przyznanie 40 sztuk doniczkowych i 200 ciętych. Kwiaty te były dostępne w ramach akcji odszkodowań dla producentów za zamknięcie cmentarzy przez rząd w dniach 31 października do 2 listopada z powodu waliki z pandemią Covid 19.

Następnego dnia uzyskano wiadomość potwierdzającą możliwość odbioru chryzantem. Dokonano tego 11 listopada, a 12 listopada 2020 r. członkowie Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego Oddział w Poznaniu rozstawili je na kwaterze ewangelickiej cmentarza Miłostowo w Poznaniu. Kwiaty trafiły głównie na mogiły zapomniane, opuszczone, ale także osób, które aktywnie działały na niwie Oddziału PTEw w Poznaniu, jak Bernard Rozwałka czy Anna Romankow-Żmudowska. Ponadto na terenie Parafii kwiaty postawiono pod pomnikami poznańskich proboszczów: ks. Gustawa Manitiusa i ks. Tadeusza Raszyka oraz pod tablicą upamiętniającą ks. Samuela Dambrowskiego.

Chociaż taką aktywnością pragniemy podkreślić ciągłość pracy Oddziału w Poznaniu, w czasach gdy tradycyjne spotkania stały się niemożliwe.

Czytaj dalej »