Archiwum

W Bibliotece Śląskiej odbyła się promocja zbioru kazań
śp. ks. bp. Tadeusza Szurmana, pt. W Słowie Prawda

Wrześniowe spotkanie katowickiego Oddziału PTEw, inaugurujące powakacyjny cykl spotkań, odbyło się gościnnie w Bibliotece Śląskiej w Katowicach (16 września) i miało charakter szczególny, ponieważ poświęcone zostało promocji wydanego przez „Głos Życia” zbioru kazań śp. ks. bp. Tadeusza Szurmana, W Słowie Prawda. Jednocześnie była to okazja do zaprezentowania publikacji dedykowanej pamięci Biskupa, wydanej przez Bibliotekę Śląską.

Prof. Grażyna B. Szewczyk

Spotkanie prowadziła prezes Oddziału prof. Grażyna Szewczyk w obecności gospodarza prof. Jana Malickiego, a wśród uczestników wydarzenia znaleźli się m.in. arcybiskup Damian Zimoń, prof. Tadeusz Sławek, prof. Ryszard Gabryś, a także rodzina biskupa – żona Danuta oraz córka Miriam z mężem. Obecny był także biskup ewangelickiej diecezji katowickiej, ks. dr Marian Niemiec, oraz licznie przybyli parafianie i zainteresowani.

Uroczystość promocyjną rozpoczął prof. Jan Malicki od powitania zebranych i przedstawienia publikacji Parafia ewangelicka w Katowicach. Pamięci ks. Tadeusza Szurmana (1954-2014), którą następnie obszerniej omówiła jedna z autorek zbiorowego opracowania Aneta Sokół. Współautorka podkreśliła, że ta niewielka książeczka, wzbogacona ilustracjami, przypomina losy katowickiej parafii ewangelickiej ze szczególnym uwzględnieniem jej 20-letniego ostatniego okresu pod przewodnictwem i opieką proboszcza ks. Tadeusza Szurmana.

Od lewej: prof. T. Sławek, ks. bp. D.Zimoń, ks. bp M. Niemiec i prof. Jan Malicki - dyr. Biblioteki Śląskiej

Zamieszczone teksty prezentują inicjatywy parafii, które mogły zaistnieć dzięki zaangażowaniu i poświęceniu biskupa, które również zdążyły wpisać się w przestrzeń kulturalną górnośląskiej stolicy (Wydawnictwo „Głos Życia”; nagroda diecezji katowickiej „Śląski Szmaragd”). W publikacji wydanej przez Bibliotekę znalazły się ponadto wspomnienia dr. hab. Jana Szturca oraz refleksje prof. Grażyny Szewczyk na temat poezji ks. bp. Szurmana, ze szczególnym podkreśleniem jej ponadczasowej mądrości i głębi.

Zasadnicza część spotkania poświęcona została prezentacji postylli proboszcza katowickiej parafii. Na prośbę prowadzącej spotkanie prof. Grażyny Szewczyk dyrektor Biblioteki Śląskiej prof. Jan Malicki przedstawił tytułem wstępu polskie tradycje postyllograficzne, również w aspekcie prowadzonych wspólnie ze studentami badań nad zbiorami kazań średniowiecznych i późniejszych, także tych o luterańskiej proweniencji.

W następnej kolejności ks. bp Marian Niemiec, autor wstępu do tomu W Słowie Prawda, przypomniał zebranym, jakie znaczenie odgrywały i odgrywają kazania w luterańskiej tradycji religijnej, istotne zarówno dla praktykowanych nabożeństw domowych, jak i będących wyrazem poszanowaniu dla liturgii słowa (uwypuklając znaczenie ewangelickiego kazania jako zwiastowania Ewangelii). Biskup Niemiec niezwykle ciekawie przybliżył słuchaczom ważne aspekty i istotne „momenty” kazań ks. Tadeusza Szurmana; nakreślił m.in. widoczną w nich troskę zmarłego duszpasterza o wiernych, Kościół i obecną jego rolę oraz zadania na przyszłość. Cytując ponadto fragmenty wybranych tekstów kazalnych pozwolił „wsłuchać się” w słowa Autora prezentowanego zbioru i zapewne zachęcić do ich dogłębnej lektury.

Dalsza część wydarzenia dedykowanego pamięci katowickiego proboszcza upłynęła pod znakiem rozmów, wspomnień i refleksji. Pani prof. Szewczyk podzieliła się uwagami dotyczącymi nowoczesnych trendów widocznych m.in. w skandynawskiej praktyce wygłaszania kazań, ilustrowanych obrazem. Arcybiskup Damian Zimoń wspominając biskupa Szurmana mówił o swoich doświadczeniach jako duszpasterza przygotowującego kazanie, które bez względu na wyznanie jawi się jako istotny przekaz skierowany do wiernych.

Od lewej Danuta Żwak-Szurman i Miriam Szurman-Zubrzycka - żona i córka
ks. bp. T. Szurmana

Osobistymi refleksami, ukazującymi metodykę powstawania kazań Biskupa Szurmana, podzieliły się ze słuchaczami – Danuta Żwak-Szurman i Miriam Szurman-Zubrzycka. Ich wspomnienia w sposób barwny i prawdziwy uzmysłowiły, jak wielką wagę przywiązywał biskup do kazania, słowa wygłaszanego każdej niedzieli do zebranych wiernych, za których jako duszpasterz czuł się odpowiedzialny i którym przekazywał najważniejsze prawdy biblijne dostosowane do czasu i miejsca.

Prof. Tadeusz Sławek

Swoimi wrażeniami i refleksjami podzielił się ze słuchaczami także prof. Tadeusz Sławek, który mówił o widocznych czasem we współczesnym świecie „obnoszeniu się” ze słowem, obcym wszak luterańskiej tradycji głoszenia Ewangelii. O swojej współpracy z Biskupem przy różnych projektach muzycznych opowiedział prof. Gabryś, który podkreślił, że ks. Szurman – nie tylko duszpasterz, ale i artysta – czego nie zdołał przekazać w kazaniach, utrwalił w poezji.

Na zakończenie wieczoru wspomnieniowego ks. bp Marian Niemiec przekazał egzemplarze postylli ks. bp. Szurmana arcybiskupowi D. Zimoniowi, prof. T. Sławkowi oraz prof. J. Malickiemu. Uczestnicy mogli także nabyć przy zaaranżowanych stoiskach obie zaprezentowane publikacje, jak również inne wydawnictwa Biblioteki Śląskiej oraz „Głosu Życia”.

Parafia ewangelicka w Katowicach. Pamięci ks. Tadeusza Szurmana (1954-2014). Biblioteka Śląska, Katowice 2014

Publikacja poświęcona pamięci ks. bp. Tadeusza Szurmana, wydana przez Bibliotekę Śląską, powstała z inicjatywy profesora Jana Malickiego, dyrektora Biblioteki. W zebranych opracowaniach i wspomnieniach przedstawiona została katowicka parafia, ze szczególnym uwzględnieniem ostatniego 20-letniego okresu w jej dziejach, pod przewodnictwem i opieką proboszcza ks. T. Szurmana.

W przypomnieniu losów parafii Zmartwychwstania Pańskiego odwołano się do prac historycznych biskupa, zwłaszcza jubileuszowej monografii Mocni wiarą i miłością; czasy współczesne zaprezentowano w oparciu o inicjatywy kulturalne, charytatywne, społeczne i wydawnicze, realizowane przez parafię, powstałe z inspiracji ks. Szurmana, przy jego zaangażowaniu i poświęceniu.

W odrębnym tekście przedstawione zostało założone przez biskupa Wydawnictwo „Głos Życia”, łącznie z omówieniem dorobku katowickiej oficyny, staraniem której ukazało się wiele cennych publikacji, ważnych dla tożsamości dzisiejszych górnośląskich ewangelików, jak i historii Górnego Śląska. Dr Jan Szturc podzielił się swoimi wspomnieniami z czasów współpracy z katowickim proboszczem, później biskupem, przy wydawaniu kolejnych ewangelickich czasopism (m.in. „Ewangelika”). Biskup Szurman doceniał wagę słowa drukowanego, dzięki któremu luterańska diaspora mogła zaznaczyć swoją obecność w górnośląskiej stolicy i poza nią; również prasa, która zaistniała przy życzliwej i opiekuńczej obecności biskupa dała możliwość zaprezentowania Kościoła ewangelickiego i jego tradycji.

Zbiór zamykają refleksje prof. Grażyny Szewczyk; pani profesor „pochyla się” nad utworami, zawartymi w trzech kolejnych tomikach ks. T. Szurmana (m.in. Z więzienia wolności), w których zawarł on swoje przemyślenia na temat doczesności, własnego Kościoła i świata. Poezje biskupa mogą stanowić inspirującą lekturę nie tylko dla tych, którzy znali katowickiego proboszcza, ale także dla innych w wymiarze ponadwyznaniowym.

Tekst: Aneta Sokół, zdjęcia: Andrzej Deloch

Odpowiedz

Możesz użyć tych znaczników HTML

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>